‘Kapı, pencere’ derken yastık altı parayı çekelim 250 milyar lirayı bulalım

FUZUL Tasarruf Finansman A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Eyüp Akbal, Genel Müdür Sait Aytaç’la birlikte şirketin hisselerinin yüzde 25’inin halka arzı için çalışma başlatırken 1990’lı yılların başlarına uzandı:

-          “Altın Günü” gibi “dayanışma” mantığı ile çalışan modelimizin temelleri 1992’de “FuzulOto” ile atılmıştı. Zamanla “FuzulEv” ile vatandaşın ev sahibi olma çabasını kolaylaştırdığını düşündüğümüz modele de geçtik.

O dönemde modeli merak edenlere nasıl anlattığını anımsadı:

-          Ev ya da araba satmıyoruz. Vatandaşın ev veya araba alabilmesi için parayı toparlamasını organize ediyoruz. Girilen model “kura”, “vade ortası”, “peşinat”, hangisi ise günü gelince vatandaş planladığı evi buluyor, biriken parasıyla birlikte ek kaynak kullandırıyoruz.

Bu modelle ev ve otomobil organizasyonu yapan firma sayısı 50’ye yaklaşıp, kayıt dışı iş yapanlarla sayı 100’e doğru çıkınca hükümet, “saadet zinciri” tehlikesi yaşanmaması için yasal düzenleme konusunda harekete geçti.

Eyüp Akbal’ın da içinde yer aldığı önde gelen sektör temsilcileri, dönemin Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Nureddin Nebati başta olmak üzere ilgili birimlerin kapısını çaldı:

-          Vatandaş bankadan konut kredisi aldığında, geri ödemesi faiz ile birlikte ikiye katlanıyor. Bizim modelde sadece organizasyon bedeli var. Vatandaşın maliyeti banka kredisine oranla 3’te bire iniyor. Düzenleme, denetleme sağlansın ama model ölmesin.

Eyüp Akbal, “Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu”nun çıkması sonrasındaki gelişmeleri anımsadı:

-          100 milyon lira sermaye şartı konuldu, şirketlerden intibak planı istendi. Plan sonrası firma sayısı 25’e düştü. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan (BDDK) lisans alabilen Fuzul dahil 6 kuruluş oldu. Lisans sonrası adımızı “Fuzul Tasarruf Finansman A.Ş.” yaptık.

BDDK’nın çizdiği çerçeveyi irdeledi:

-          BDDK 6 kuruluşa lisansı verirken, “Vatandaşın ev, araba ve çatılı iş yeri edinmesinin organizasyonuna girebilirsiniz” dedi. Arsa işine girmemize “suistimal riski var” diye fren koydular. Para toplama yetkisi tanıyıp, 2025’e kadar intibak süresi tanıdılar.

Geçenlerde Hakan Güldağ ile birlikte Eyüp Akbal ve Sait Aytaç’la buluştuk. Fuzul Basın ve Halkla İlişkiler Yönetmeni Merve Ay, Medya Planlama Yöneticisi Cansu Kakaç Saatçioğlu ve Feyzan Ersinan da bize eşlik etti. Eyüp Akbal, ilk aşamada para toplama sınırını 1 milyon lira olarak belirlediğine dikkat çekti:

-          1 milyon liranın yüksek enflasyon ortamında düşük kaldığını BDDK’ya anlattık. 2023 yılı için konutta üst sınırı 5 milyon liraya çıkardılar. 2024 için ise 7.5 milyon lira olarak belirlendi.

Sait Aytaç, Fuzul Tasarruf Finansman A.Ş.’nin gelecek planına işaret etti:

-          Biz ağırlıklı olarak “tasarrufla yürüyen model”e yoğunlaşmak istiyoruz.

Eyüp Akbal, bu konuyu geçmişteki sürelerle anlatmaya çalıştı:

-          Çekilişli sistem 36 ay ile başlamıştı. Zamanla 240-260 aya kadar çıktı. İşlerin yüzde 98’i çekilişle yürüyordu. Şimdi, çekiliş yüzde 65’e kadar indi. “Tasarruf finansman” yüzde 35’e yükseldi.

Bir ara erken teslim yarışının da yaşandığını kaydetti:

-          BDDK, bu yarışı da riskli buldu, hemen kartı gösterdi. Şimdi örneğin 100 aylık grupta minimum 40 ayda evin alınması işlemi devreye girebiliyor.

BDDK’nın tasarruf finansman kurumlarını bankacılık kültürüne doğru yönlendirdiğini bildirdi:

-          Murakıplar sık sık tasarruf finansman şirketlerini ziyaret ediyor. Düzenleme konusunda yönlendirme yapıyor. Yeri geliyor bizi banka ile bir tutuyorlar, yeri geliyor farklılaştırmaya çalışıyorlar.

“Tasarruf finansman” kuruluşlarının yastık altındaki birikimlere alternatif oluşturduğunu savundu:

-          Yastık altındaki para bizde eve, arabaya dönüşüyor. “Voltran” oluşturmak gibi. Bir gün evin kapısının, bir başka gün penceresinin parası tasarruf olarak bizim tasarruf finansman kuruluşlarına yatırılır. Derken ev alınacak noktaya gelinir.

Sistemin büyümesi için güven enjekte edilmesi gerektiği üzerinde durdu:

-          Bizim modelde zaman farkı var. 100 aylık kampanyada 40’ıncı ayda tasarruf sahibinin konutunu alabilmesi öngörülüyor. Bizim sistemde komisyon baştan alınıyor, sonrasında ekstra ödeme istenmiyor.

Sait Aytaç araya girdi:

-          2023’te 6 şirket toplam 150 milyar liralık sözleşme yapmıştı. Bu yıl 250 milyar liralık toplam sözleşme büyüklüğüne ulaşılabileceğini düşünüyoruz.

Finansal Kurumlar Birliği (FKB) Başkan Yardımcılığı görevini de yürüten Eyüp Akbal ve Fuzul Tasarruf Finansman Genel Müdürü Aytaç’ın çizdiği yol haritası, sistemin giderek “çekilişle ev, araba modeli”nden “tasarruf finansman”a doğru dönüştüğünü gösteriyor.

“Çekilişli” modelin payının yüzde 98’den 65’e düşmesi de bu dönüşümü ortaya koyuyor…

Havuzda biriken para katılım hesapları ve sukukta değerlendirilir

FUZUL Tasarruf Finansman Yönetim Kurulu Başkanı ve Finansal Kurumlar Birliği (FKB) Başkan Yardımcısı Eyüp Akbal, havuzda biriken parayı katılım hesapları ve sukuk gibi enstrümanlarda değerlendirdiklerini belirtti:

-          Zaten BDDK da topladığımız parayı faizsiz enstrümanlara yönlendirmemizi istiyor.

Fuzul Tasarruf Finansman Genel Müdürü Sait Aytaç, bir kez daha altını çizdi:

-          BDDK’dan izin ve lisanslı 6 kurum olarak mevduat toplama ayrıcalığımız var.

Bunun üzerine sordum:

-          Bankalarda olduğu gibi bir mevduat sigortası sistemi var mı?

Aytaç yanıtladı:

-          Mevduat sigortası sistemine dahil olmak için başvurduk. BDDK, “Sigorta, tasarruf finansman kuruluşlarının giderlerini artırır” yanıtı verdi.

BDDK’dan aldıkları yanıta hak verdi:

-          Biz parayı katılım payından kazanıyoruz. Giderlerimizin artmaması gerekiyor.

Eyüp Akbal araya girdi:

-          Yeni sistem tasarruf finansman kuruluşlarına disiplin getirdi. İyi de oldu…

Sait Aytaç, 6 şirketin (Birevim, Emin Evim, Fuzul, İmece, Katılımevim, Sinpaş) geçen yılki kârlılığının altını çizdi:

-          6 şirketin geçen yılki vergi öncesi kârı 5 milyar lira dolayında gerçekleşti.

Bizim müşteri şube istiyor, 100’ü bulduk

FUZUL Tasarruf Finansman A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Eyüp Akbal, şubelerinin sayısının 100’ü bulduğunu belirtti:

-          Bankalar internete, mobil uygulamalara, kısacası giderek dijital işlemlere kayıyor. Şube sayılarını azaltıyorlar. Bizim müşteri şube istiyor. İşlemleri bizzat şubede yapmaktan yanalar. O nedenle tasarruf finansman kuruluşları olarak şube sayımız artıyor.

Bulundukları il sayısını sordum, Genel Müdür Sait Aytaç yanıtladı:

-          62 ilde varız…

Eyüp Akbal, 30 yıl boyunca hiç güvence bile vermeden iş yaptıklarını anımsattı:

-          Bizim müşteri ödemesini düzenli yapar. Bizde takibe düşme oranı binde 5 dolayındadır.

OSB’lerde, makine alımlarında da devreye girebiliriz

FUZUL Tasarruf Finansman A.Ş. Genel Müdürü Sait Aytaç, devrede oldukları işlemleri anımsattı:

-          Biz şu anda ev, araba ve dükkan edinmede devredeyiz.

Yönetim Kurulu Başkanı Eyüp Akbal, işlemlerde çeşitlendirmeden yana olduklarını yineledi:

-          Çeyiz, eğitim, hac ve umre paketi de yapalım istiyoruz. Ayrıca şirketlerin yatırımları için OSB’lerde, makine alımlarında da model oluşturup iş yapabiliriz.

11 ilde TOKİ binalarında kimsenin burnu kanamadı 

GEÇEN hafta Astaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Vedat Aşçı’nın ev sahipliğinde Mandarin Oriental Bosphorus’ta düzenlenen programda AK Parti İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı Murat Kurum’u dinledik.

Murat Kurum, projeleri arasında saydığı iddialı vaatlerinden birini öne çıkardı:

-          5 yılda İstanbul’da 650 bin konutu dönüştüreceğiz.

Bu vaadine kanıt olarak Elazığ’daki deprem konutlarını gösterdi:

-          Elazığ’da deprem konutlarını 12 ayda teslim ettik. Önemli bir kentsel dönüşüme imza attık.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı döneminde kendisine bağlı olan TOKİ ile iddiasını güçlendirmeye çalıştı:

-          6 Şubat depremleri 11 ilimizi vurdu, 53 bin vatandaşımızı aramızdan aldı. 11 ilimizdeki TOKİ konutlarında yaşayan vatandaşlarımızın burnu bile kanamadı.

TOKİ konutlarının deprem sınavından başarıyla geçmesi İstanbul’da Murat Kurum’a oy olarak yansır mı?