Kamu borç stoku/ milli gelir oranı 8 yılın en yükseğinde
Kamu borç stoku büyüyor. Avrupa Birliği tanımlı genel yönetim toplam borç stoku, bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27,1 artışla 1 trilyon 554,5 milyar liraya yükseldi. Genel yönetim toplam borç stokunun GSYH’ya oranı ise 3,2 puan artışla yüzde 36,2’ya ulaşarak bu yılın sonu için öngörülen yüzde 33,2’lik hedefin de üzerine çıktı. Bu oran, 2012 yılından bu yana gözlenen en yüksek seviyeyi ifade ediyor. Toplam borç stokundaki artışın 141 milyar liralık bölümü merkezi yönetimin borçlanmasından kaynaklandı. Geçen yılın aynı dönemine göne merkezi yönetimin borç stokundaki artış yüzde 26,1 seviyesinde gerçekleşti. TCMB’nin son dönemde faiz oranlarını aşağı çekmesi paralelinde kamunun borçlanma maliyetinin aşağı çekilmesi de borç stokundaki artışı sınırlayıcı bir rol oynadı. 2020 ilk çeyrekte kamu net borç stoku ise 782,2 milyar liraya ulaştı ve stokun milli gelire oranı yüzde 17,7’ye yükseldi. Bu oran da son 8 yılın en yüksek seviyesini gördü.
TL ile dış ticaretin payı yüzde 4-6 aralığında kaldı
Türkiye, döviz cinsinden yüksek cari açık kaynaklı kırılganlığını azaltmak amacıyla, uzun yıllardan bu yana dış ticaretinde dolar ve Euro’ya alternatif olarak ulusal para birimleriyle ticaret yapılması talebini dile getiriyor. Ancak sonuçlar, bu alanda henüz kaydadeğer bir büyüklüğe ulaşılamadığına işaret ediyor. Nitekim, 2019 yılı itibarıyla Türk Lirası ile yapılan ithalatın toplam ithalat içindeki payının yüzde 5,3’te kaldığı görülüyor. Diğer bir ifadeyle 210,3 milyar dolarlık toplam ithalatın ancak 11,1 milyar dolarlık bölümü TL ile gerçekleştirildi. TL ile ihracatın 2020 yılının ilk beş ayındaki oranı ise yüzde 5,8 oldu. İhracatta ise TL’nin payı daha düşük seviyelerde… 2017 yılında yüzde 8 ile en yüksek orana ulaşan TL ile ihracatın payı izleyen iki yılda yüzde 4 civarında kaldı ve 2020’nin ocak-mayıs döneminde ise yüzde 3,9’a geriledi. TL ile dış ticarette ağırlığı ise başta Irak olmak üzere komşu ülkelere yapılan ihracat ve bu ülkelerden ithalat oluşturuyor.
