Kadınlar hastalanmasa işsizlik oranı çift hanede kalacakmış (!)
İSMET ÖZKUL
Türkiye İstatistik Kurumu’nun yayınladığı hane halkı işgücü istatistiklerine göre kadın nüfusunun işgücü yapısında ilginç gelişmeler yaşanıyor. 2023 yılı ortalama verilerine göre işgücü ve istihdamın kadın cephesindeki temel veriler şöyle:
- 2023 yılında çalışma çağındaki 15 yaş ve üzeri kadın nüfusu ortalama 369 bin kişi artarak 33 milyon 42 bine yükseldi.
- Çalışanlar ve iş arayanlardan oluşan işgücüne dahil kadınların sayısı da 371 ile nüfustaki artışa denk bir artış kaydederek 11 milyon 844 bine çıktı.
- Çalışmadığı halde aktif olarak iş de aramayanlardan oluşan işgücüne katılmayan kadın nüfusu ise sadece 2 bin kişi azalarak yerinde saydı ve 21 milyon 198 bin kişi oldu.
- İstihdam 411 bin kişi artarak 10 milyon 346 bine çıktı. İstihdam artışı işgücü artışından fazla olduğu için işsiz sayısı da 40 bin kişi azalarak 1 milyon 498 bin kişiye geriledi.
- Böylece işgücüne katılım oranı 0.73 puan artarak yüzde 35.85’e, istihdam oranı 0.90 puan artarak yüzde 31.31’e yükselirken işsizlik oranı 0.76 puan gerileyerek yüzde 12.65’e indi.
Verilerde asıl ilgi çekici dalgalanmalar ise işgücü harici nüfusun bileşimindeki değişikliklerde gözleniyor:
Ev işleriyle meşgul oldukları gerekçesiyle işgücüne katılmayan kadınların sayısında 889 bini bulan ciddi bir düşüş var. Eğitim-öğretimde oldukları için işgücüne katılmayanların sayısında da 157 bin kişi gibi hatırı sayılır bir düşüş var. İkisinin toplamı 1 milyon 46 bin kişiyi buluyor.
Bu iki veriye bakınca ilk akla gelen açıklama, ev kadınları ve kadın öğrenciler arasında ciddi bir işgücüne katılım eğiliminin ortaya çıkması olur. Yani işgücü sayısında nüfus artışından da bağımsız 1 milyona yakın bir artış bekleyebiliriz.
Ancak yukarıda da gördüğümüz gibi işgücündeki artış 371 bin kişi ile bunun yarısı bile değil ki o da nüfustaki artışa paralel bir artış.
Öyleyse bu 889 bin ev kadını ve 157 bin öğrenci nereye gitti?
TÜİK verilerine göre bunun yanıtı, sağlık sorunları yüzünden çalışamaz hale gelen kadınlar ile ailevi veya kişisel nedenlerle çalışmayan kadınların sayısındaki artış.
Çalışamayacak derecede hasta, engelli veya yaşlı olan kadınların sayısı bir yılda 315 bin kişi artmış. Ama bu artışın sadece 35 bini 65 yaş ve üzeri kadınlardan oluşuyor. Daha genç yaşlardaki artış bunun çok üzerinde. Örneğin 45-49 yaş grubundaki artış 45 bin, 50-54 yaş grubundaki artış 69 bin, 55-59 yaş grubundaki artış 68 bin kişi.
Bir diğer ilginç nokta, erkeklerde yaşlılık ve sağlık nedeniyle çalışamaz hale gelenlerin sayısındaki artışın bu boyutta olmaması. Sağlık nedeniyle çalışamaz hale gelen erkek sayısındaki artış 140 bin ile kadınların yarısından bile az.
TÜİK verilerine göre alevi veya kişisel nedenlerle çalışma durumu olmadığını söyleyenlerin sayısındaki artış da 411 bin kişiyi buluyor. Bunun yaklaşık yarısını 25-39 yaş grubu oluşturuyor. Buradaki en ilginç nokta ise artışta 114 bin kişi ile en büyük paya sahip olan kesimin yükseköğrenim mezunu kadınlar, yani işgücüne katılım potansiyeli en yüksek kesim olması.
Ev işleri ve eğitim yüzünden işgücüne katılmayan kadınların sayısında 1 milyonu aşan bu düşüş, doğrudan işgücüne katılsaydı 2023 yılı genel işsizlik oranı açıklandığı gibi yüzde 9.35 değil yüzde 11.99 olacaktı. Sadece sağlık gerekçesiyle işgücüne katılmayanlardaki hızlı artış olmasaydı bile işsizlik oranı yüzde 10.16 ile yine çift haneli olarak hesaplanacaktı.
İlginç bir şekilde meğer işsizlik oranının tek haneye düşmesini, bir yıl içinde bu kadar çok sayıda kadının çalışamaz hale gelecek kadar hastalanmasına borçluymuşuz!
