Kaçıncı oluruz?
Şehirlerle ilgili o kadar çok sıralama çalışması ve listesi var ki, inanılmaz! Bir kaçını sıralayalım: “En” İyi Şehir, “En” Pahalı Şehir, “En” Yaşanabilir Şehir, “En” İnovatif Şehir, “En” Öğrenci Şehri, “En” Temiz şehir, “En” İklim Dostu Şehir, vb. Bu listelerin ilk onu içerisinde çoğunlukla tanıdık dünya şehirleri var; New York, Londra, Paris, Tokyo gibi. İlk onda araya giren diğer şehirler dikkat çekiyor. Örneğin kafeleriyle, pastaneleriyle ve yeni yıl konserleriyle tanıdığımız Viyana meğer inovasyon alanında çok başarılıymış ve bu başarısını daha da ileriye taşımak için stratejik bir plan hazırlamış; "VIENNA 2030 – Ekonomi ve İnovasyon”. Bu plan Viyana’nın söz konusu alanda mevcut konumunu güçlendirmek ve üstün nitelikli iş imkânı (sürdürülen faaliyetlerin çıtasını yükselterek) sağlamak. Plan, seçilen 6 alanda mükemmelleşmeyi hedefliyor; 21. yüzyıl şehri için akıllı çözümler, Viyana’ya özgü dijitalizasyon, büyük şehirde akıllı üretim, sağlık metropolü, uluslararası buluşmaların yeri, kültür ve yaratıcılık metropolü.
Seçilen 6 alanda nelerin hedeflendiği de raporda detayları ile belirtilmiş. İlginç bulduklarımı sizlerle paylaşmak isterim:
- Elektrikli aletlerin onarımı ve yeniden kullanımı; AB için onarılabilirlik ve malzeme yeterliliği standartlarını hazırlamak, erken eskime tespit metodlarını geliştirmek
- Tam dijital ve akıllı enerji ile donatılmış ofis / otopark alanları; çok amaçlı binalarda geri dönüşümlü e- şarj altyapısı ile kendine yeterli enerjiyi sağlamak
- Hassas sağlık bilim merkezi; biyomedikal araştırma, klinik çalışmalar, insan genetiği teknolojisi, biyobilişim üzerine odaklanmış bir enstitü kurmak ve bu alanlarda ilerlemek
- Dijital sağlık şehri; geleceğin teknolojileri ile en son gelişmeleri içeren bir bilgi ağı oluşturmak, sağlık sektöründe dijitalizasyonu artırmak
- Dijital insancılık; yaşamın her alanında yaygınlaşan dijitalizasyonu temel insanlık ilkeleri ve demokrasinin vazgeçilmez değerleri açısından irdelemek ve bu konulara dikkat çekmek, farkındalığı arttırmak, Viyana’yı dijital insancılık başşehri yapmak
- Siber güvenlik merkezi; bilişim güvenliğinin ihtiyaç duyduğu inovatif çözümler ve bireysel verilerin korunması alanında yeni iş olanakları geliştirilmek, uzmanlıklar ve araştırmalar arasında ara bağlantı kurmak, eğitim vermek
- Dijital üretim merkezi; küçük ölçekli tam otomatik üretim için yazılımlar, üretim sistemleri için grafik programlar, üretim veri analizleri için yapay zeka geliştirmek
Bu hedeflere erişmek için çalışmaları yürüten ve bir kısmını gerçekleştiren kurum “Viyana Şehir Konseyi”. Amacı şu şekilde özetlemiş ve çıtayı şu seviyeye çıkarmış; “her Viyanalı için nitelikli iş olanakları ve gerekli altyapıyı geliştirip, refahı ve yaşam kalitesini arttırmak!” Sahi, Türkiye’de kent konseyleri ne iş yapar?
Bizde ise sosyo- ekonomik nedenlerle zaten düşmüş çıta seviyesine bakarak çözüm üretmek; nitelikli iş olanakları ve bunun için gerekli altyapıyı sağlamak yerine bakkala rakip olmak, lokantaya rakip olmak geçerli politika. Oluşan şehir yoksulluğuna endeksli düşünce ve hareket tarzı, yaklaşan seçim de dikkate alınınca prim yapıyor. Böylece yoksulluğa alışılıyor ve alışılan yoksulluğa geçici, hoşa giden, alkış alan çözümler üretmekle yetiniliyor. Mevcut yetersizlik referans alınıyor. Böyle olunca, kaçıncı olunur?
Haftanın Sivil Toplum Kuruluşu: TRUST FOR PUBLIC LAND, ABD
TRUST FOR PUBLIC LAND 1972 yılında bir tutam gönüllü tarafından toplum yararı gözetilerek kurulmuş. Kuruluş amacı herkesin adil bir şekilde evine yakın bir açık doğal alana erişebilmesi böylece sağlığının kollanması olarak belirtilmiş. Bu amaca da şehirlerde parklar kurarak erişmeyi hedeflemiş. O günden bu yana, gerek kamuyla gerek özel mülk sahipleri ile birlikte anlaşıp çalışarak şehirlerin parklarla donanması için epeyce yol alınmış ve bundan milyonlarca insan yararlanmış.
Bugüne kadar 9 milyon insanın faydalandığı toplam 150,000 dönüm (15 milyon metre kare) alanda 500 park, oyun parkı ve bahçe kurulmuş; 5,000 kilometre yürüyüş yolu sağlanmış. Bunlar için şehirlerin 75 milyar dolar kaynak yaratmasına yardımcı olunmuş. Ayrıca, ABD şehirlerini bu alanda yüreklendirmek amacıyla her yıl 100 şehri kapsayan bir “ParkScore Index” hazırlamakta ve yayınlamakta. Bu endeks yardımı ile şehirlerin park, bahçe, yürüyüş yolu oluşturma başarıları belirlenmekte, önemli bir farkındalık ve rekabet yaratılmakta. Örnek alınmalı!