Jet yakıtına ‘alt’tan girip hızlı büyüdü, 6 yılda 1.2 milyar doları yakaladı
Şanser Özyıldırım, Uludağ Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi'nden mezun olduktan sonra çalışma hayatına akaryakıt sektörüyle başladı. 2001-2007 döneminde OMV Petrol Ofisi’nde Satış Koordinatörü, 2007-2010 döneminde de Shell Türkiye’de Satış Müdürü olarak görev yaptı.
2010 yılında THY-Opet Havacılık Yakıtları A.Ş.’de Grup Satış Müdürü oldu. Şanser Özyıldırım, havayolu sektörü yakıtı pazarında THY-Opet’te 8 yıl süren görevi sırasında deneyim kazandı, uzmanlaştı.
2018’de THY-Opet’ten ayrılan Özyıldırım, aynı yılın sonlarına doğru AVIAVIA Yakıt Hizmetleri ve Danışmanlık A.Ş. ile İstanbul Jet ve Havacılık Yakıt Hizmetleri A.Ş.’yi kurup Yönetim Kurulu Başkanlığı koltuğuna oturdu.
Sektördeki kariyerine 1986 yılında Shell Türkiye’de Bölge Perakende Satış Temsilcisi olarak başlayan Hüseyin Latifoğlu da, 2019 yılında İstanbul Jet’e Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Genel Müdür olarak geçti.
Latifoğlu, Shell Türkiye’de Havacılık Müdürü, Perakende Satış Bölge Müdürü ve Tedarik Müdürü görevlerinin ardından Shell Güney Avrupa Müdürü, Shell Gaz (LPG) Genel Müdürü olarak çalıştı. Shell & Turcas’ta Tedarik, Tesisler, Dağıtım Direktörlüğü görevini yürüttü. 2009 yılında kısa süre Turkuaz Petrol’de CEO’luk görevinde bulundu.
Latifoğlu, daha sonra Lukoil Jet Turkey Ltd.’de Genel Müdür, 2010-2019 döneminde de Lukoil Türkiye Tedarik, Toptan Satış, Havacılık ve Kimyasallardan Sorumlu Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı. 2019’da İstanbul Jet Havacılık ve Yakıt Hizmetleri A.Ş.’ye geçen Latifoğlu, şirketin sahibi olduğu 9 akaryakıt istasyonu ile birlikte 20 istasyon/market acentelik hizmeti veren Tasco Akaryakıt A.Ş.’nin de CEO’luk görevini üstlendi. Tasco’da ayrıca yüzde 30 hisse sahibi oldu.
Geçen hafta küçük bir grup meslektaşımla Hüseyin Latifoğlu’nun daveti üzerine İstanbul Jet’in Dalaman’daki 5 milyon Euro’luk yatırımla kurduğu havacılık yakıtı tesisine gittik. Latifoğlu, İstanbul Jet’in faaliyetlerine ilk aşamada “alt yüklenici” olarak başladığını belirtti:
- İstanbul Jet olarak 2020 yılında Antalya’da Lukoil’in havacılık tesislerini satın aldık. 2021’de de Gazipaşa’daki Shell Havacılık tesisini bünyemize kattık. Bugünkü değeri 10 milyon Euro’yu bulan Antalya’daki tesis, havalimanı inşaatıyla birlikte faaliyetine noktayı koydu.
Jet yakıtı sektöründe fiziksel yatırımcılıkla ticaretin farklı işlediğini bildirdi:
- Biz Dalaman’daki yatırımımızla THY-Opet ve Petrol Ofisi ile rakibiz. Yatırımımızın olmadığı yerlerde onların “alt bayisi”yiz ve ürünlerini satıyoruz.
İşleyişi şöyle anlattı:
- Lufthansa, THY gibi büyük şirketler, Petrol Ofisi, Shell, THY-Opet’e gidiyor, yakıtını teminatsız alabiliyor. Easy Jet, WizzAir gibi hava yolu şirketlerinden peşin para veya teminat isteniyor. Burada biz alt yüklenici olarak devreye giriyoruz.
İstanbul Jet’in “alt yüklenici”lik işlerinin daha büyük olduğunu kaydetti:
- 2023 yılında 1.2 milyon metreküp jet yakıtı sattık. Bunun yüzde 90’ını “alt yüklenici” olarak gerçekleştirdik. Yüzde 10’unu doğrudan biz verdik.
Doğrudan ve “alt yüklenici” olarak hizmet verdikleri havayolu şirketlerini sıraladı:
- THY, Pegasus, Air Astana, Freebird, Iraqi Airways, Ethiopian Airlines, Corendon, LOT Polish, Azerbaycan Airlines, Royal Air Maroc, Wizz Air Group.
Sektörde kârlılığın düşük olduğunu, ciroların da petrol fiyatlarına bağlı olduğunu vurguladı:
- İstanbul Jet, 2023 yılında 1.2 milyar dolar ciro elde etti. Ciroların belirleyici olduğu sıralamalarda Capital Dergisi’nde 118, Fortune 500 Türkiye’de de 88’inciyiz. Petrol fiyatlarındaki gelişmelere göre bu yılı 1.1 milyar dolar ciro ile tamamlayabiliriz.
Jet yakıtı fiyatlarını irdeledi:
- 2022 yılında jet yakıtının tonu ortalama 1095 dolardı. 2023 ortalaması 883 dolara indi. Bugünlerde 760 dolar düzeyinde seyrediyor. 2024 yılı ortalaması 800 dolar olacak gibi görünüyor.
İstanbul Jet’in cirosuyla ilgili şu ayrıntıyı aktardı:
- Bizim işimizin yüzde 75’i Türkiye’de, yüzde 25’i de yurt dışında gerçekleşiyor. Biz bunun yüzde 50-50 şeklinde dengede olmasını hedefliyoruz.
Yaptıkları işte risk aldıklarını şu örneklerle anlattı:
- Etiyopya Hava Yolları’na Beyrut’ta yakıt satıyorduk. Şu anda Beyrut’un durumu malum, satamıyoruz. Irak Hava Yolları’na Dubai’de satışımız var. Ticari olarak oradayız. Bütün ticari riskler bizde.
İstanbul Jet’in 5-6 yılda 1.2 milyar dolarlık ciroya ulaşması, kurucusu Şanser Özyıldırım ile Başkan Yardımcısı Hüseyin Latifoğlu ve ekiplerinin başarısını ortaya koyuyor…
Dış hatların yoğun olduğu meydanlar bizim için daha cazip
İstanbul Jet Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Hüseyin Latifoğlu, Dalaman’a 5 milyon Euro’luk yatırım yapmalarının nedenini şöyle açıkladı:
- Dış hatların daha yoğun olduğu hava limanları bize daha cazip geliyor. Dalaman’ın hinterlandı çok geniş. Dalaman’a gelen 23 hava yolu şirketinin 11-12’sine biz yakıt veriyoruz.
Şu verileri ortaya koydu:
- Türkiye’ye yapılan dış hat uçuşlarının yüzde 47’sinin adresi İstanbul Havalimanı. Yüzde 24’ü Antalya’ya, yüzde 15’i Sabiha Gökçen Havalimanı’na gerçekleşiyor. Dış hat uçuşlarından Dalaman’ın aldığı pay yüzde 3, Bodrum yüzde 1 pay alıyor.
Dalaman’daki en büyük müşterilerinin Easy Jet olduğunu kaydetti:
- Dalaman’da 160 bin ton jet yakıtı hacmi var ve hızla büyüyor. Büyüme oranı da yüzde 10-15’lerde. 5 yıl üst üste yüzde 15 büyüyeceğini öngörüyoruz. Şu anda Dalaman’da aracı olarak 50 bin ton yakıt satıyoruz. Bu rakamı iki katına çıkarmayı hedefliyoruz.
Türkiye’de jet yakıtı satış hacminin 6 milyon tona ulaştığını bildirdi:
- Bunun 4 milyon tonu İstanbul Havalimanı’nda kullanılıyor. İkinci sırada 800-900 bin ton ile Antalya Havalimanı bulunuyor.
100 havayolu şirketine yakıt hizmeti veriyoruz
İstanbul Jet Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Hüseyin Latifoğlu, yakıt satışı yaptıkları havayolu şirketleriyle ilgili şu bilgiyi verdi:
- İç ve dış uçuşlarda toplam 100 havayolu şirketine hizmet veriyoruz. Özel uçaklarla birlikte 150 değişik noktada hizmetimiz söz konusu.
Havayolu şirketlerinin genellikle bir, en fazla iki yıllık yakıt kontratı yaptığını bildirdi:
- Teknik olarak bir yıl 1 milyon ton satıp, ertesi yıl sıfıra inebilirsiniz. Özel şirketler bu kadar net anlaşma yapmaz. Onlar kontrata bağlı değildir. Biraz anlık kararlar rol oynar.
Söz özel jetlerden açılmışken şu bilgiyi paylaştı:
- Bizim de Söz Jet adlı şirketimize bağlı bir özel uçağımız var. Çoğunlukla kiraya veriyoruz.
Tesis kurmak için Balkan ülkelerini radarına aldı
İstanbul Jet Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Hüseyin Latifoğlu, yurt dışına dönük planlarını da paylaştı:
- Yurt dışında fiziki tesis kurma düşüncemiz var. Bunun için Balkan ülkelerini radarımıza aldık, inceliyoruz.
Tedarik konusu üzerinde durdu:
- Türkiye, “Jet A 1” tedariğinde sorun yaşamayan ülkelerden biri. 2022’de Avrupa’da çok büyük tedarik sorunu yaşandı. Bu noktada Tüpraş ve Star rafinerilerinin hakkını vermek lazım.
Pegasus’un yurt dışında önemli müşterileri arasında yer aldığını kaydedip, ihracata dikkat çekti:
- Yabancı uçaklara sattığımız yakıt, ürün ihracatına giriyor. İhracat liginde bu açıdan yerimizi alıyoruz. Mesela Katar Hava Yolları, Türkiye’de bizden yakıt alıyor.