İzmir’de rüzgar kuzeyden esiyor

İzmir’de rüzgar dendiğinde akla önce imbat gelir. İmbat, gündüz denizden karaya doğru esen mevsim rüzgârlarına denir. Bir de kuzeyden esen rüzgar var malum; Yıldız. İzmir’in kuzeyinden esen rüzgar ise ne İmbat, ne de Yıldız. İzmir’in kuzeyinden esen rüzgarın adı enerji, rüzgar enerjisi.

Çiğli’den başlayarak, Menemen, Foça, Aliağa, Dikili, Bergama ve Kınık ilçelerinden oluşan İzmir’in kuzey aksı son yıllardaki gelişim potansiyeli ile dikkat çekiyor. Bu gelişmedeki en önemli unsurlardan biri de rüzgar enerjisi sektörü. Yenilenebilir enerjiler arasında öne çıkan rüzgar enerjisi santralleri yanında, ekipman üretimi konusunda da İzmir’in kuzey aksında doğal bir kümelenme oluştu.

Türkiye’nin rüzgar enerjisi ekipmanları konusundaki en büyük yatırımları Menemen ve Bergama'da yer alıyor. Bergama'da kurulan İzmir'in üçüncü serbest bölgesi Batı Anadolu Serbest Bölgesi’nde (BASBAŞ) yeni, büyük bir temiz enerji kümelenmesi oluşuyor. Menemen'de ise ikinci serbest bölgenin kurulması ile ilgili çalışmalar sürüyor. Dünyanın büyük oyuncuları bu bölgelere yeni yatırımlar yapacak. Ülkemizin 4 rüzgâr türbin kanadı fabrikasının hepsi İzmir'de. Aynı şekilde 7 rüzgar türbin kulesi şirketinin 5’i İzmir'de faaliyet gösteriyor. İzmir, ayrıca bu konudaki tek Ar-Ge merkezine ev sahipliği yapan şehir.

İhracat 1.5 milyar dolar

Bu bölgede üretilen temiz enerji ekipmanları sadece yurtiçindeki projelerde kullanılmıyor. Türkiye'nin temiz enerji ekipmanları ihracatı son yıllardaki artışla 1.5 milyar dolara ulaştı. Ama bu net bir rakam değil. Çok büyük bir potansiyel taşımasına karşın temiz enerji sektöründe faaliyet gösteren; makine, ekipman, komponent ve aksam üreten firmaların yaptıkları ihracatları kayıt altına alan özel bir Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) tanımlaması bulunmuyor. Bu konudaki potansiyeli gören ve sektördeki gelişmeleri dikkatli şekilde izleyen Ege İhracatçı Birlikleri de bu eksikliği gidermek için ciddi bir çaba harcıyor. Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, EİB bünyesinde Temiz Enerji Ekipman ve Hizmet İhracatçıları Birliği’nin kurulması için geçen yıldan bu yana çalışıyor. Eskinazi’nin yaptığı inceleme ve tespitlere göre de sektör bu konuda istekli, kamuoyundan da büyük bir destek var. EİB, 200'ü İzmir'de olmak üzere temiz enerji ekipmanları alanında ihracat yapan 309 firmanın ürün ve hizmet bazlı incelemesini sürdürüyor.

Temiz Enerji Ekipman ve Hizmet İhracatçıları Birliği kurulursa firmaların devlet desteklerinden, tasarım ve marka teşviklerinden, yurtdışı pazarlama faaliyetlerinden, belgelendirme desteklerinden faydalanmaları kolaylaşacak. Ayrıca sektöre özel sorunlarını bir çatı altında konuşup, ilgili merciler nezdinde takip edebilecekler.

Çandarlı Limanı bir fırsat

İzmir’in kuzeyinde büyük ümitlerle başlayan, ama uzun zamandır işlerin durduğu bir proje var. Çandarlı’daki Kuzey Ege Limanı. Liman, mendireğin yapımının ardından adeta kaderine terk edildi. Çandarlı Limanı, rüzgar enerjisi sektörü, rüzgar enerjisi sektörü de Çandarlı Limanı için bir fırsat olabilir. Sektör limanın rüzgar enerjisi ekipmanları konusunda ihtisaslaşması konusunda ısrarcı. Böyle bir tahsisin yapılması halinde Türkiye'nin özellikle deniz üstü rüzgâr enerjisinde dünyanın en önemli üretim üssü haline gelebileceğini ifade ediyorlar. Bu kapsamda Çandarlı Limanı arka alanında bir üretim üssü kurulması konusunda da planlamalar var. Hatta yurtdışından sektörün bazı devlerinin burada yer arayışında olduğu bile kulaklarımıza geliyor.

İzmir’in kuzeyi enerji dışında da hareketli

İzmir’in kuzey aksındaki hareketlilik sadece temiz enerji sektörü ile sınırlı değil. Dikili ve Kınık’ta tarıma dayalı ihtisas OSB’lerin yapımı sürüyor. Bergama’da da hayvancılığa dair bir tarıma dayalı OSB kurulması gündemde. Aliağa Çaltılıdere’de önümüzdeki yıl faaliyete geçmesi hedeflenen tekne ve yat yapım bölgesi, ilçeyi bu sektörde de söz sahibi haline getirecek. Yapımı devam eden yat limanları da turizm pazarını canlandıracak. İzmir’in kuzey aksı petro-kimya, demir-çelik, enerji, gemi söküm, lojistik gibi sektörlerdeki gücünü başka alanlarda da sağlamak yolunda kararlı adımlarla ilerliyor.