İzmir, kruvaziyer turizminde tekrar yükselişte

Türkiye’de kruvaziyer turizmin yıldızı tartışmasız Kuşadası. İkinci sıradaki İstanbul’un iki katından fazla turist ağırlıyor. Bunlar ilk iki sıranın gediklileri. Üçüncü sıra ise yıllar itibariyle farklı destinasyonlar tarafından dolduruluyor. Bunların başında da İzmir geliyor. İzmir’in kruvaziyer turizm tarihi çok istikrarsız bir seyir izliyor. Özetlemek gerekirse, İzmir’e bundan 20 yıl önce, 2003’te 5 gemi ile 3 bin 271 turist gelmişti. Başta liman ayakbastı ücretlerinin ödenmesi olmak üzere İzmir Ticaret Odası’nın yoğun çabaları ile bu rakam istikrarlı bir şekilde artarak 2012’de 286 gemi ve 552 bin 714 yolcu ile zirveyi gördü. Bu rakam o yılki Türkiye kruvaziyer turist sayısının çeyreğinden fazlasını ifade ediyordu. Hatta İzmir, 2011, 2012 ve 2013’te 3 yıl üst üste Avrupa’nın Lider Kruvaziyer Destinasyonu Ödülü’nü kazandı. O yıllarda limana aynı günde 3 kruvaziyer geminin yanaştığı bile oldu. Ama sonra bu sayılar hızla gerileyerek 2016’de 27 bine, 2017’de 9 bine düştü. 2018, 2019, 2020 ve 2021 yıllarında İzmir Alsancak Limanı’na tek bir kruvaziyer gemi bile yanaşmadı. Alsancak Limanı, ancak 2022’de yeniden kruvaziyer gemileri ağırlamaya başladı. Yani şu ana kadar İzmir’in kruvaziyer macerası çok inişli çıkışlı bir grafik izledi. 2010’lu yılların başında yarım milyon civarında dolaşan turist sayısı ile zirveye yaklaşan İzmir, pandemi döneminde dibi gördü. 4 yıl boyunca hiç kruvaziyer gemisinin uğramadığı Alsancak Limanı’nda son yıllarda tekrar hareketlenme başladı. Öyle ki bu yılın ilk 7 ayında İzmir’e gelen kruvaziyer turist sayısı, geçen yılın toplamında gelenlerin sayısını ikiye katladı. Oysa aynı dönemde Türkiye’ye gelen toplam turist sayısı, geçen yılın toplamının oldukça gerisinde kaldı. İzmir, Ocak- Temmuz döneminde 76 bin 140 kruvaziyer turisti ağırladı. Bu rakam 2023’te 38 bin 500 idi. Böylece, İzmir yeniden Kuşadası ve İstanbul’un ardından üçüncülük koltuğuna oturmayı başardı. Kruvaziyer, günlük 250 dolar dolayında kişi başı harcama ile katma değeri en yüksek turizm türlerinden biri olması dolayısıyla çok önemli. İzmir’deki sektör temsilcileri de bunun bilinci ile ortak hareket ederek, daha çok kruvaziyer gemiyi kente çekmek için yoğun çaba harcıyorlar. Bu yılki rakamlar, bu çabanın meyvelerini vermeye başladığını gösteriyor. Umuyoruz ki bu ağaç gelecek yıllarda da meyve vermeye devam eder.

İzmir’in pastadaki payı artıyor

 İzmir’de Alsancak yanında Çeşme ve Dikili Limanlarına da kruvaziyer gemiler yanaşıyor. Geçen yıl Çeşme’ye 52 bin 30, Dikili’ye 6 bin 530 kruvaziyer turist gelirken, bu yıl ilk 7 ayda bu rakamlar sırasıyla 25 bin 17 ve 2 bin 165 oldu. Çeşme bu konuda uzun zamandır yerinde sayıyor, Dikili ise sürekli kan kaybediyor. Türkiye, en çok kruvaziyer turisti 2013’te ağırladı. O yıl Türkiye’ye 2 milyon 259 bin turist geldi. Sektör bu yıl için de oldukça umutlu. 2013 yakalanmasa da 2 milyon rakamının aşılacağına kesin gözüyle bakıyorlar. Rakamlar, İzmir’in büyüyen bu pastadan daha fazla pay alacağını ortaya koyuyor. Geçmişte sıfır noktasından yarım milyonu aşan bir performansa ulaşan kentin, tekrar aynı başarıyı yakalamaması için neden yok