İthalatta büyük sapma

H. Bader ARSLAN
H. Bader ARSLAN

Zor geçen 2020’nin önemli verileri önümüzdeki günlerde netleşiyor. Yıla yüzde 12,15 ile başlayan tüketici enflasyonu uzun süre yatay bir seyir izledikten sonra Kasım ayında yüzde 14’ün üzerine çıkmıştı. Bununla birlikte Merkez Bankası politika faizi de uzun süre enflasyonun hemen altında değerler almış, kasım ve aralıkta yapılan iki artışla yüzde 17’ye çıkmıştı. Nihai durumda son enflasyon ve faiz arasında yaklaşık 3 puanlık bir artış var. Aralık ayı enflasyon verisi açıklandığında bu farkın biraz daha daralacağını görebiliriz. Aralıkta ve 2021’in ilk aylarında genel olarak enflasyonda yükseliş beklentisi var. Bunun ana nedenleri kur artışlarının fiyatlara yansıması ve genel olarak enflasyon kaynaklı fiyat ayarlaması.

2020’yi nasıl tamamladığımızı göreceğimiz diğer bir veri olan İSO tarafından açıklanacak olan Aralık ayı PMI verisi ile sanayi üretimine ve büyümeye dair önemli bir göstergenin sonuçlarını alacağız. Yıla 51,3’ten başlayan PMI endeksi, COVID-19 şoku ile 33,4’e kadar düştükten sonra Temmuz ayında 56,9 ile rekor kırmıştı. Kasım ayında 51,4 puan olan göstergenin bu hafta alacağı değer, yılın son çeyreğinde ekonominin ne kadar büyüdüğüne de ışık tutacak.

Salı sabah saatlerinde 2020 yılı geçici ihracat ve ithalat verileri Ticaret Bakanlığı tarafından duyurulacak. İlk 11 ayda ihracatta yüzde 8,3 gerileme, ithalatta ise yüzde 3 artış görmüştük. Yılı da buna paralel şekilde tamamlıyoruz.

En son ekim ayında açıklanan OVP’de ihracatın yılsonunda 165,9 milyar dolar, ithalatın ise 214 milyar olacağı tahmin edilmişti. Bu hafta açıklanacak yıllık veriler ise muhtemelen 168 milyar dolar civarı ihracat ve 219 milyar dolar civarı ithalat olacak. Yani ihracat, 2 ay önce yinelenen tahminleri 2, ithalat ise 15 milyar dolar aşacak.

2020 yılında ithalatımız, yüksek kur ve gümrük vergilerindeki artışa rağmen ciddi bir sapma gösterdi. İki ay önce açıklanan OVP’de 204 milyar tahmin edilen ama 219 milyar dolara ulaşan ithalattaki bu sapmanın esas nedeni düşük faizler, aktif rasyosu ve diğer araçlarla beslenen kredi büyümesiydi. Diğer yandan, faizlerin düşük olması nedeniyle mevduatın bir yatırım aracı olmaktan çıkması ve uluslararası piyasada altın fiyatının yükselmesi altın ithalatımızı da 25 milyar dolara yaklaştırdı.

İhracatımızda yüzde 8 civarında bir düşüş olsa da; diğer ülkelere göre performansımız çok da kötü değil. Ancak ihracat ve ithalatı birlikte ele aldığımızda Türkiye dünyanın geri kalanından ayrışıyor. 2021’de 2020’nin tersi bir durum göreceğiz. Bu defa ihracatta canlı, ithalatta ise durgun bir artış bizi bekliyor.

YURT İÇİ
Pazartesi 10.00: Aralık ayı TÜFE
Pazartesi 10.00: Aralık ayı PMI
Salı 11.00: Aralık ayı geçici dış ticaret verileri

YURT DIŞI
Pazartesi gün boyu: Avrupa ülkeleri PMI verileri
Pazartesi 17.45: ABD aralık ayı PMI

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar