İşverenler kurumsal e-postaları kontrol edebilir mi?

Neredeyse tüm şirketlerde çalışanların işle ilgili iletişim ve çalışmalarda kullanmak üzere şirket kurumsal mail (e-posta) adresi tahsis ediliyor. Burada esas olarak şirket kurumsal mail (e-posta) adresi adresinin iş ile ilgili konularda ve yazışmalarda kullanılması bekleniyor. İşte işverenlerin bu şirket kurumsal mail (e-posta) adresindeki yazışmaları kontrol edip edemeyeceği konusunda anlaşmazlıklar yaşanıyor.

İşverenler işletmelerinde; her zaman işçinin kişiliğinin ve kişisel verilerinin korunması gerektiğine de dikkat etmelidir. KVKK kapsamında işveren “kişisel verilerin hukuka aykırı işlenmesini önlemek”, “erişilmesini önlemek”, “kişisel verilerin muhafazasını sağlamak” ve bu yükümlülüklerin gereği tüm önlemleri almak zorundadır.

05.02.2021 tarihli ve 31386 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 12/1/2021 tarihli ve 2018/31036 Başvuru Numaralı emsal nitelikteki kararında “işverenlerin kurumsal e-postaları kontrol edebileceğine” dair karar verilmiştir.

Özel bir bankada çalışan işçinin işverence verilen kurumsal e-posta hesabı içeriğinin işveren görevlileri tarafından incelenmesi ve bu yazışmalar gerekçe gösterilerek iş akdinin feshedilmesi nedeniyle “özel hayata saygı” hakkı kapsamındaki “kişisel verilerin korunmasını isteme” hakkı bulunduğu ve haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine dair talebi Anayasa Mahkemesi’nce reddedilmiştir.

İlgili emsal nitelikteki kararda, özel bir bankada çalışan işçinin, göreviyle bağdaşmayacak ve banka kurallarına aykırı şekilde eşine ait işletme üzerinden mesai saatleri içinde ticari faaliyette bulunduğu, bu nedenle asli görevini ihmal ettiği belirtilerek iş sözleşmesi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. ve 18. maddeleri uyarınca feshedilmiştir.

İşçi, feshin haksız olduğunu, kurumsal e-posta hesabının işveren tarafından incelenmesinin özel hayatın gizliliğini ihlal ettiğini belirterek işe iade davası açmıştır.

Amasya İş Mahkemesi davanın reddine karar vermiştir, bu kapsamda istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Samsun Bölge Adliye Mahkemesi, istinaf itirazlarının reddine karar vermiştir.

Bunun üzerine işçi, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunmuştur.

İş sözleşmesi incelendiğinde, işçiye tahsis edilen kurumsal e-postanın sadece iş amaçlı olarak kullanılacağının ve kurumsal e-postanın banka yönetimi tarafından haber verilmeksizin denetlenebileceğinin, personelin bu konuda itirazının olmayacağı ve talimatlara uyacağı hususlarının düzenlendiği; ayrıca belirlenen yükümlülüklere uyulmaması durumunda iş akdinin feshedilebileceğinin açıkça yazıldığı görülmüştür.

İşverenin mesajları iddiasını kanıtlamak amacıyla sadece yargı sürecinde kullandığı; bu durumda işverenin inceleme amacı dahilinde bir denetleme gerçekleştirdiği kanaatine varılmıştır.

Anayasa Mahkemesi’nin 12/1/2021 tarihli kararında söz konusu olayda işçinin e-postalarının işverence incelenmesinin Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkı kapsamında kişisel verilerin korunmasını isteme hakkı ve Anayasa’nın 22. maddesinde güvence altına alınan haberleşme hürriyetinin ihlal etmediğine karar vermiştir.

Anayasa Mahkemesi, işverenin işçinin kurumsal e-posta hesabını incelemesi konusunda 17/9/2020 tarihli başka bir kararında ise işçiye kurumsal e-posta hesabı üzerinden yapılan iletişimin izlenebileceği/denetlenebileceği yönünde açık bir bilgilendirme yapılmadığı ve işverenin bu hesabı incelemesinin gerekliliğini kanıtlayamadığı gerekçesiyle işçinin kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ve haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine karar vermişti.

İki karar değerlendirildiğinde; işverenin kurumsal da olsa çalışanın kullanımına sunduğu iletişim araçlarının ve iletişim içeriklerinin izlenebileceği ve denetlenebileceği yönünde açık bir ön bilgilendirme yapmasının ve bu incelemenin haklı olduğunu gösteren gerekçelerinin olmasının gerektiği anlaşılmaktadır.