İşsizlik, tüketici güvenini aşağı çekiyor
5 dakikada bir hafta
Bu hafta içeride tüketici güven endeksi, kurulan ve kapanan şirket sayısı ve geçen hafta yapılan faiz indirimine ait toplantı tutanakları açıklanacak. Dışarıda en önemli gelişme Avrupa Merkez Bankasının faiz toplantısı olacak.
Haftanın en ilgi çekici verisi tüketici güven endeksi olacak. Tüketici güveni Ağustos 2018’de yıllık bazda gerilemeye başlamış, 16 ay düşüşten sonra son açıklanan Aralık verisinde az da olsa yükselmişti.
0 ile 200 arasında değer alan endekste 100’ün altı kötümser beklentiyi, üzeri ise iyimser beklentiyi gösteriyor. Aralık 2019’da endeks 58.8 puan olmuştu. Yani endeks negatif bölgede. Bu hafta gelecek veri kötümserlikte hafifleme ya da şiddetlenme işareti olarak yorumlanmalı.
Aslına bakarsanız, endeks yıllardan beri 100’ün altında olduğu için, “yıllardan beri tüketici güveni zayıf gidiyor” diye yorum yapmak gerekir ki; bu anlamlı olmaz. 2011 ve 2012 gibi büyümede rekor kırılan yıllarda bile tüketici güveninin 100’ün altında yani negatif olması çok da doğru bir sonuç değil. Dolayısı ile tüketici güveni hesaplamalarında baz yılında ya da hesaplama sistematiğinde TÜİK tarafından bir değişiklik yapılması yerinde olur.
Bunu bir kenara koyup, elimizdekine bakalım.
Tüketici güven endeksi 4 alt endeksin ortalaması ile hesaplanıyor. Bunlar gelecek 12 ayda
• hanenin maddi durum beklentisi,
• genel ekonomik durum beklentisi,
• işsiz sayısı beklentisi ve
• tasarruf etme ihtimali.
Bu grafik 4 alt endeksin ve tüketici güven endeksinin (siyah), 2012 başından bu yana seyrini gösteriyor.
Hanenin maddi durum beklentisi ve genel ekonomik durum beklentisi, tüketici güveninin üzerinde seyrediyor. İşsiz sayısı beklenti endeksi 2012 tüketici güveninden daha yüksek değerler alırken, son yıllarda tüketici güveni ile yapışık gidiyor.
Dört alt endeksin hareketlerini ve genel tüketici güvenini nasıl etkilediklerini daha iyi görebilmek için hepsinin başlangıç değerlerini 100 kabul edelim ve 2012’den bu yana seyirlerine yeniden bakalım.
Sonuç Ekim 2018’den beri tüketici güven endeksini en çok aşağı çeken alt endeksin işsiz sayısı beklenti endeksi (mor) olduğunu gösteriyor. Dolayısıyla tüketici güveninde güçlü bir iyileşme için önce işsizlikte bir iyileşme yaşanması gerekiyor.
Yurt içi
Perşembe 10: Ocak ayı Tüketici Güven Endeksi
Perşembe 14: PPK tutanakları
Cuma 10: Aralık ayı kurulan ve kapanan şirketler
Yurt dışı
Pazartesi 16: IMF Dünya Ekonomik Görünüm Güncellemesi
Perşembe 15.45: Avrupa Merkez Bankası Faiz Kararı