İşler yolunda mı gitmiyor? Paket aç!
Ekonomi yönetimi; sanki yokuş aşağı hızla giden bir trenin önüne ray döşeyenler gibi… Bakan Nurettin Nebati, fiyat artışlarına karşı alınacak tedbirleri, yastık altı altınların finansal sisteme entegrasyon modelini ve KGF destekli finansman paketini cumartesi günü açıklayacak.
Elbette böyle bir paket; yolunda gitmeyen bir şeyler mi var diye sormamıza neden oluyor. Neden ihtiyaç duyuldu? Kur korumalı mevduat sonrası şimdi de yastık altı altınlar var. Aşama aşama mevduat, kur koruması dışında yastıkaltı koruması umuduna mı kaydırılıyor?
SIKIŞTIKÇA YENİ BİR PAKET AÇ
Bilindik öyküdür… Sadrazam ölürken kendinden sonra gelecek sadrazama 3 mektup bırakmış. Sıkışmadan bu mektupları sakın açma ve açarken sırasıyla aç diye uyarıda bulunmuş. Gel zaman git zaman sadrazam iyice sıkışınca aklına önceki sadrazamın bıraktığı mektuplar gelmiş.
Hemen 1’inci mektubu açmış; “Yapamayacak olsan bile sürekli vaatte bulun.” Sadrazam uçuk kaçık da olsa vaatleri sıralamaya başlar. Ancak bir müddet sonra halkın homurtusu yine yükselince bu defa 2’nci mektubu açar. Onun içinde de “Geçmiş yönetimleri durmadan suçla” diye yazar.
Bir müddette geçmiş yönetimleri suçlayarak geçirir zamanını... Sadrazam tekrar sıkışmaya ve halk homurtusunu artırmaya başlayınca 3’ncü mektubu açar. Son mektupta “Senden sonra gelecek kişi için üç mektup da sen hazırla” diye yazmaktadır. Bizde de mektuplar, paket misali işliyor.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Ekonomik paketler ne işe yarar? Etkileri var mıdır?
Ekonomik paketler; ülkelerin açmazda oldukları konular için nefes aldıracak, önünü açacak acil ve acil olmayan tedbirleri içerir. Bu paketler kriz dönemlerinde artabilir. Ancak paketin kredibilitesi yoksa sürekli yeni paketler açılmasına rağmen uygulama imkânı olmaz.
Ekonomik paketin işlemesi için ne olması gerekir?
Üç önemli işlevi yerine getirmelidir bir ekonomik paket: 1-Gerçekçi tedbir 2-Kapsayıcı çözüm 3-Güvenilir uygulayıcı olmalıdır.
NOT
İFRAT İLE TEFRİT ARASINDA SALINCAKTA SALLANMAK
İnsan; kendini, kurumu veya ülkesini değerlendirirken alkış ile kargış arasındaki ifrat-tefrit salıncağında sallanmak zorunda değil ki.
Sadece alkışla olmaz. Tıpkı sürekli kargış (beddua) ile olmayacağı gibi. Ekonomi, yığınca sorun içinde ve bu sorunlar katmerleşti. Sürgit paket açıp bunları çözemeyiz.
Ortada bir külfet vardır ve ekonomik program, ‘işe yaramaz paketler’ ile zihinleri uyuşturmak için değil; külfeti adil dağıtan tedbirler içermelidir. Ona buna kredi saçarak geldiğimiz nokta, enflasyonu şişirmek oldu. Konutu, otoyu, dövizi, altını zıplattık ve işe yaramadı.
Şimdi diyoruz ki sürekli alkışla olmaz. Gerçekçi, kapsayıcı ve güven veren tedbirler ile düzlüğe çıkabiliriz. Ekonomik paket, umut sunabilir. Umut iyidir ama bir yöntem değildir. Yeni ekonomik paketten ne bekliyorsun?