İnşaatla Sibirya’ya uzandı, Kuzey Irak petrolünde öncü oldu

1990 YILI Ocak ayı başları, Milliyet Gazetesi’nde ekonomi muhabiri olarak çalıştığım günler… Pet Holding’e halkla ilişkiler danışmanlığı hizmeti veren Bengü Bilik aradı:

-          Pet Holding’in inşaat şirketi Sibirya’da bir hastane yapımını üstleniyor. Pet Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güntekin Köksal, imza törenine davet ediyor.

Dönemin Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov’un 1985 yılında başlattığı “glasnost” (açıklık) politikasının etkilerini iyiden iyiye göstermeye başladığı günlerde 2 meslektaşımla birlikte Pet Holding’in davetiyle Frankfurt üzerinden Moskova’ya gittik. Moskova’dan da Sibirya’ya, hastane projesinin gerçekleşeceği bölgeye geçecektik.

Hava koşulları izin vermedi, Novokuznetsk Genel Cerrahi Hastanesi’nin inşaatı ile ilgili imzalar Moskova’da atıldı. Güntekin Köksal ve eşi Pınar Köksal’ı 3 günlük Moskova seyahati günlerinde tanıdım.

Güntekin Köksal, Pet Holding’in temellerini atmadan önce 17 yıl Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nda (TPAO) çeşitli kademelerde görev yapmıştı. Dolayısıyla Moskova’daki sohbetimiz sırasında sıklıkla petrol konusu üzerinde durdu.

Nitekim 1990 yılında kurduğu Petoil Petrol ve Petrol Ürünleri Uluslararası Arama ve İşletme A.Ş., doğrudan veya dolaylı şirketler aracılığıyla Kuzey Irak’ta 2 adet petrol arama-üretim lisansı aldı. 1992 yılında Azerbaycan’a ve 2002 yılında Kuzey Irak’a giren ilk özel şirket oldu. Şirket Kazakistan, Yemen ve Türkiye’de de faaliyet gösterdi.

Daha sonraki dönemde Kuzey Irak’taki petrol sahalarıyla öne çıkan Genel Energy Plc. Başkanı Mehmet Sepil, Haziran 2009’da yaptığımız sohbette Kuzey Irak’taki konumlarını anlatırken Petoil’e de değinmişti:

• Sahip olduğumuz 356 milyon varillik petrol kapasitesi, 308 milyon varillik petrol potansiyeli ve 47 milyon varillik gaz rezervimizle Kuzey Irak Kürt Bölgesi’nin rezerv açısından en büyük enerji-petrol şirketiyiz.
• Şu anda Taq Taq ve Tawke sahalarında fiili üretim gerçekleştirebiliyoruz. İki sahada günlük üretimin toplamı 170 bin varile ulaşabiliyor.
• Mayıs ayında Bina Bawi keşif lisansında yüzde 23’lük hisseyi 175 milyon dolara satın aldık. Pet Holding’in patronu Güntekin Köksal’dan aldığımız bu lisans payının sahası, Taq Taq’ın hemen yanıbaşında bulunuyor. Günlük üretimi 80 bin varile ulaşıyor.

Köksal, 2007 yılında bir röportajda 2003 yılında geçirdiği mide kanamasıyla ölümden döndüğünü belirtmiş, şöyle konuşmuştu:

-          Çok büyük bir rahatsızlık geçirdim. Öbür tarafa gittim, geldim. “Allahım bana biraz müsaade et, bu büyük petrol zenginliğini Türkiye’ye getireyim” dedim. Kuzey Irak’ta Kifri kenti yakınlarında 2 bin 800 kilometrelik Pukhana sahasında 1656 metrede petrol bulduk.

Köksal, söz konusu çalışmalar sırasında karşılaştığı sorunları anlatırken şu noktanın altını çizmişti:

-          Zaten Türk iş insanının hiç tuzu kuru yerde işi olmaz. Hep cebelleşecek, kan ter içinde kalacak.

Cumartesi sabahı Bengü Bilik’ten mesaj geldi:

-          Güntekin Bey’i kaybettik…

Mesajı okurken Ocak 1990’da Pet Holding’in davetiyle ilk kez gittiğim Moskova seyahati, orada Güntekin Köksal ve eşi Pınar Köksal’la yaptığımız sohbetler aklıma geldi.

1931 doğumlu Güntekin Köksal, devlet bursuyla girdiği Avusturya Leoben Üniversitesi’nin petrol mühendisliği bölümünde yüksek lisans yapmıştı. Sovyet coğrafyasındaki işleri nedeniyle adı “kızıl milyarder”e çıkmıştı.

Güntekin Köksal, Pet Holding’in yönetimini kızları Ayşe Köksal Çetin (Yönetim Kurulu Başkanı) ve Zeynep Köksal Yaykıran’a (Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı) bırakmıştı.

Güntekin Bey’e Allah’tan rahmet diliyorum.

Vesileyle 2019’da vefat eden eşi Pınar Köksal’ı da rahmetle anıyorum.

İlaç şirketlerine ‘temiz oda’ üretiyor

DÜNYA Gazetesi Tekirdağ Temsilcileri Alper Bakır ve Güray Erdoğan organize etti, Nüvit Kırçuval’ın başkanlığını yürüttüğü Çorlu İş İnsanları ve Sanayicileri Derneği’nin (ÇİSAD) 20’nci kuruluş yıldönümü buluşmasına Hakan Güldağ ve Barış Sedef ile birlikte katıldık.

ÇİSAD buluşması öncesi Nüvit Kırçuval’ın EST Panel Sistemleri’nden başlayarak fabrika turu yaptık. Kırçuval, TÜSİAD Başkanı Orhan Turan’ın ODE Yalıtım tesislerindeyken bize katıldı.

Malatyalı olan Kırçuval, eskilere döndü:

-          Hatırlıyor musun? 1984 yılı sonu veya 1985 yılı başlarıydı. Eşin Emine Hanım’ı Malatya’ya ailenle tanıştırmaya götürüyordun. Aynı otobüste yolculuk yapmıştık. O zaman nişan planları yapıyordunuz.

Sonra Çorlu’ya yerleştiği ilk günlere uzandı:

-          40 yıldır Çorlu’dayım. İTÜ İnşaat’ı bitirdikten sonra fabrika inşaatları konusunda uzmanlaştım. Bölgedeki çok sayıda fabrikada bizim imzamız, emeğimiz var.

ETS Panel Sistemleri’ni sordum, Sadi Özdemir’in Mayıs 2009’da Hürriyet’te yaptığı haberi anımsattı:

-          ETS Panel Sistemleri’ni İshak Ciprut’la birlikte kurduk. İlaç fabrikalarının “temiz oda”larını üretip anahtar teslimi kuruyoruz. Bu işe girmeyi 1999 yılında Eczacıbaşı İlaç’ın bir fabrikasının Çerkezköy’e taşınması sırasında kafaya koyduk.

Girdikleri bu “niş” üretimin o günlerdeki rolü üzerinde durdu:

-          Biz bu işe girene kadar ilaç fabrikalarının “temiz oda” malzemeleri ithal ediliyordu. İshak Bey de ithalatçıydı. 2007 yılında ithalatta sıkıntı yaşandı. Bunun üzerine birlikte ETS Panel’le yola koyulduk.

Çorlu ve bölgedeki iş dünyası örgütlerindeki görevlerini sıraladı:

• Çorlu Ticaret ve Sanayi Odası’nda 5. Meslek Komitesi Başkanıyım.
• Velimeşe OSB Yönetim Kurulu Üyesiyim.
• Derin Deşarj Yönetim Kurulu Üyesiyim