İlham veren inovasyon hikayeleri: Domatesli Simit
İlham veren inovasyon hikâyeleri serimizde şimdiye kadar hem yurtdışından çıkan örnekleri inceledik. Bu hafta bu topraklardan çıkan yerli ve milli harika bir inovasyon vakasını irdeleyelim. Sürekli söylüyorum, Türkiye’nin inovasyon avantajının olduğu sektörlerin başında “gıda” geliyor. Ham madde bizde, dünyanın en büyük tarım üreticilerinden biriyiz, işçilik maliyetleri göreceli düşük, coğrafi ve lojistik avantajlarımız var. En önemlisi dünyanın en iyi mutfaklarından birine sahibiz. Buna rağmen yeterince global gıda inovasyonumuz maalesef yok.
İnovasyonu çok uzaklarda aramayalım. Geleneksel lezzetimiz simit arasına domates-peynir koyduğunuzda ve bunu ekonomik bir değere dönüştürebildiyseniz pekâlâ inovasyondur. Domatesli simit inovasyondur, bu inovasyonu ölçekleyebilen ve sürdürülebilir bir gelir yaratan kişi hakiki girişimcidir. Simit fırını sahibi; esnaf, simitleri bakkallara ya da yurt dışına dağıtan; tüccar, domatesli simidi bulan inovatördür.
Bu örnek bize inovasyonlar ile teknolojinin farklı kavramlar olduğunu da gösteriyor. Her inovasyon için ileri bir teknoloji şart değildir. Her yeni teknoloji inovasyonu garantilemez. Pazarda tutunabilen yeni bir ürün ya da hizmete dönüşmesi gerekir. Bazen sıfır teknoloji ile inovasyon yaparız, bazen onsuz olmaz. Sektöre ve stratejimize göre değişir. Simit Sarayı bence ülkedeki tüm girişimcilere ve girişimci adaylarına rol model olmalı. Boza, ayran, salep, şalgam gibi değerlerimiz modern yorumlarla dünya ekonomisine mal edilmeli. Aynı şekilde baklava, lokum ve sütlaç gibi harikulade tatlılarımız yeni dokunuşlarla markalaşabilmeli. Mezeleri ve ana yemekleri hiç saymıyorum. Dubai Çikolatasından çok daha fazlasını yapabiliriz. Biraz cesaret, biraz adanmışlık ve işin ehli bir ekiple çalışırsak 10 yılda 10 global inovasyon markası çıkartmamız işten bile değil.
Not: Bu hafta önemli bir inovasyon konferansında sunum yapmak için ABD’nin Kaliforniya eyaletine seyahat ediyorum. Başkanlık seçimlerini de yerinde izleme şansım olacak. Açık İnovasyonun doğduğu Kaliforniya Üniversite Berkeley kampüsünde dünyanın her yerinde inovasyona dair çalışan bilim insanları bir araya gelecek. Gözlemlerimi ayrıca sizlerle paylaşacağım.