İletişimde "empati"
Önceki hafta yazmaya başladığım “İletişim” ile ilgili mini yazı dizisine devam ediyorum. Bu yazılarda söz edeceğim bazı iletişim teknikleri iş hayatında olduğu gibi sosyal hayatta da son derece önemlidir. Geçen hafta Ben Dili (I Language) ve Sen Dili (You Language) konusunu yazmıştım. Bu hafta ise çok konuşulan ve iyi bilindiği düşünülen “Empati” konusuna değineceğim. Herkesin bildiği gibi, “Empati” bir başkasının duygularını, düşüncelerini ve bakış açısını anlama ve bu anlayışı ifade etme yeteneğidir. Tabii ki, çok basit bir şekilde böyle tanımlanabilir. Ancak “Empati”nin bazı ince noktaları ve teknikleri vardır ve genellikle bilindiği halde pek uygulanmaz veya göz ardı edilir.
Bu yazımda önce genel olarak empatiyi ele alacağım, sonrasında iş yaşamında empatinin öneminden ve nerelerde uygulanması gerektiğinden söz edeceğim.
"Empati" sözcüğü Türkçeye Fransızca "Empathie" kelimesinden geçmiştir. Fransızca "Empathie" kelimesi ise, Yunanca "Empatheia" kelimesinden türetilmiştir. Yunanca bu kelime, "İçinde" anlamına gelen "En" ve "His" ya da "Duygu" anlamına gelen "Pathos" kelimelerinin birleşiminden oluşur. Bu birleşim, bir başkasının duygularını veya deneyimlerini içsel olarak yaşama yeteneğini ifade eder.
Empati, etkili iletişim kurmanın ve sağlıklı ilişkiler geliştirmenin temel taşlarından biridir. Empati, karşımızdaki kişiye gerçekten anlaşıldığını ve değer verildiğini hissettirir.
Peki, empati nasıl sağlanır?
- İletişimde olan kişiyi gerçekten anlamak için aktif bir şekilde onu dinlemek çok önemlidir. Sözünü kesmeden, dikkat dağıtıcı şeylerden uzak durarak ve göz teması kurarak dinlenilmelidir.
- Konuşulan kişinin duyguları anlamaya çalışılmalı ve bu duygular kabul edilmelidir. Örneğin, "Bu durumun seni üzdüğünü anlıyorum" gibi ifadeler kullanılabilir.
- Konuşulan kişinin duygu ve düşüncelerini daha iyi anlamak için açık uçlu sorular sorulabilir. Örneğin, "Bu konuda ne düşünüyorsun?" veya "Bu durum seni nasıl hissettirdi?" gibi sorular yöneltilebilir.
- İletişimde olan kişiye, benzer deneyimleri paylaşarak empati kuralabilir, ancak bu deneyimleri paylaşırken kişinin duygularını gölgede bırakmamaya özen gösterilmelidir.
- Empati kurarken göz teması kurmak ve açık bir beden dili kullanmak önemlidir. Bu, karşı tarafta bulunan kişiye dikkat edildiğini ve önem verildiğini gösterir.
- İletişimde olan kişinin duyguları ve düşünceleri yargılamadan kabul edilmelidir. Onu eleştirmeden veya savunma pozisyonuna sokmadan dinlemeye çalışılmalıdır.
- Konuşulan kişinin söylediklerini ve duygularını yansıtmak, onların anlaşıldığını hissettirir. Örneğin, "Bu konuda endişeli olduğunu anlıyorum" gibi ifadeler kullanılabilir.
Empati, etkili bir iletişim kurmanın yanı sıra insanların arasındaki bağı güçlendirir ve karşılıklı anlayışı artırır. Bu beceriyi geliştirmek hem kişisel hem de profesyonel ilişkilerde fark yaratabilir ve etkili iletişimin kurulmasını sağlayabilir.
İş dünyasında da empati çok önemlidir; iş arkadaşlarının, yöneticilerin, paydaşların ve müşterilerin duygularını, ihtiyaçlarını ve perspektiflerini anlama ve bu anlayışı iş süreçlerine ve iletişime yansıtma yeteneğidir. Empati, iş yerinde daha iyi ilişkiler kurulmasını, iş birliğinin artmasını ve genel iş performansının iyileşmesini sağlar.
İş dünyasında Empati Nasıl Uygulanır?
- Toplantılar ve bire bir görüşmelerde dikkatli dinleme yapılmalıdır.
- Söz kesmeden, tüm dikkat konuşan kişiye verilmelidir.
- İş arkadaşlarının duyguları tanınmalı ve onlara bu duyguları hissetmelerinin normal olduğu hissettirilmelidir. Örneğin, bir proje hakkında endişeli olan bir çalışanı anladığınızı ve endişelerini paylaştığınızı belirtebilirsiniz.
- İş arkadaşlarıyla ve ekiple açık ve dürüst iletişim kurulmalıdır.
- Beklentiler ve hedefler net bir şekilde ifade edilmelidir, böylece yanlış anlaşılmaların önüne geçilebilir.
- Geribildirim yapıcı ve empatik bir şekilde verilmelidir.
- Aynı şekilde, geribildirim alırken de açık olunmalı ve karşı tarafın perspektifi anlamaya çalışılmalıdır.
- İş arkadaşları zorluklarla karşılaştığında onlara destek olunmalıdır.
- İş yüklerini dengelemelerine veya çözümler bulmalarına yardımcı olunmalıdır.
- Farklı bakış açılarına, kültürlere, fikirlere ve deneyimlere değer verilmelidir.
- Herkesin kendini değerli ve dahil hissettiği bir çalışma ortamı yaratılmalıdır.
- Duygu ve deneyimler paylaşılarak empati kurulması kolaylaştırılmalıdır. Ancak, bunu yaparken profesyonellik korunmalıdır.
- Stresli veya zor zamanlarda empatik yaklaşım korunmalıdır. Bu tür durumlarda sakin kalmak ve destekleyici olmak, çalışma ortamının moralini yükseltir.
İş dünyasında empati ile ilgili örnekler:
- Müşteri ilişkilerinde empati: Bir müşteri şikayetini dinlerken, onların yaşadığı zorluğu anlamak ve çözüm sunarken bu anlayışı göstermek.
- Ekip yönetiminde empati: Bir takım üyesinin iş-özel hayat dengesi konusunda yaşadığı zorlukları anlamak ve esnek çalışma saatleri gibi çözümler sunmak.
- Performans değerlendirmesinde empati: Bir çalışanın performansını değerlendirirken, yalnızca sonuçlara değil, aynı zamanda sürecin zorluklarına ve çalışanın duygusal durumuna da dikkat etmek.
Empati, iş dünyasında sadece ilişkileri güçlendirmekle kalmaz, aynı zamanda inovasyonu teşvik eder, müşteri memnuniyetini artırır ve çalışan bağlılığını yükseltir.
Bu nedenle, empatinin iş yerinde uygulanması hem bireysel hem de kurumsal başarının anahtarıdır.