İhracat ‘pahalıya üret ucuza sat’ ile rekora gidemez
Fiyat oynaklıklarının yüksek olduğu bir dönemi yaşıyoruz. Ahlaki değerlerin sorgulandığı, stokçuluğun arttığı mevcut durumdan fırsat yaratmanın yükseldiği bir zamandan geçiyoruz ve kur geçişkenliği sadece enflasyon üzerinde değil, iş ahlakında da bozulma etkisini gösteriyor.
Merkez Bankası verilerine göre, reel efektif döviz kuru (REK), ekimdeki 60,67 değerinden kasımda 54,33’e gerilemiş. Endeks; 2003’ü 100 baz alıyor ve bu değerin altına inmesi, Liramızın değer kaybettiğini (ucuzladığını) gösteriyor. Endeks çok düştüğünde, bu ülkede üretilen ürünlerin çok ucuz fiyattan dışarıya satıldığı anlamına geliyor.
“TÜRK LİRASI UCUZ, YATIRIM YAPIN”
Uluslararası piyasalarda iş yapan yatırımcılar “TL ucuz, TL’ye yatırım yapın” diyorlar. Varlıklar; “finansal ve reel” olarak ikiye ayrılıyor. Normalde yabancı yatırımcı öncelikle finansal varlıklarla ilgilenir. Ancak piyasaların oynaklığı sırasında getirilen sınırlamalar ve artan kredi risk primi yabancının finansal varlıklardan çekilmesine yol açtı. Şimdi kur etkisi ile canlanma bekleniyor.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Yabancı rüzgârı esebilir mi ve kalıcı olur mu?
Yabancı ucuz varlıklara gelebilir, ancak kalıcılığı için ülke risk priminin düşmesi önemli.
İçinde bulunduğumuz süreç ihracatçı şirketleri nasıl etkiler?
Maliyetleri arttığı için beklenen etkiyi yaratmayabilir. Reel yatırımlarda yabancılar gayrimenkulle değil, faaliyet halindeki Türk şirketleriyle daha fazla ilgilenecektir.
NOT
DÖVİZ İÇİN DAHA ÇOK MAL ÜRETECEĞİZ
İhracat için attığımız bu adımda, belli bir miktar ihracat dövizi elde etmek için daha çok ürün göndermek zorundayız. İthal girdisi olan şirketlerin maliyetleri, kur etkisiyle daha da artacak.
Sanayi şirketlerinde kur esnekliği oluşsa da genel olarak kur etkisini tüm firmalar hissedecek. Bu da ihracatta rekor kovalarken, ülkede üretilen ihraç ürünlerinden, giderek daha fazlasını ihraç etmekle neticelenecek.
Çare? Elbette katma değeri yüksek ürün üretmek ve ihracatın kilogram fiyatını artırmak… TİM’in inovasyon gayreti, hükümetin Ar-Ge teşvikleri bu yüzden hayatidir ve kilogram fiyatını artırmayan teşvikleri çar çur etmeyi bırakma zamanıdır.