Her gelen yıl gideni aratmaya devam edebilir!

Kurban Bayramı sonrasında piyasalarda yaşanan gelişmeler ve dalgalanmalar, ekonominin çok sorunlu olmasına sebep olan anlayışta önemli bir değişiklik olmadığına işaret ediyor! Faizlerin bir miktar yükselmesine yol veriliyor, bu kadarı yeterli olacakmış algısı yaratmak adına kamu bankaları döviz satış görevlerini idareli bir şekilde yapmayı sürdürüyor. Yabancı yatırımcı ve özel sektöre yönelik baskıcı tavır ise, küçük tavizler ile kısmen yumuşatılıyor türünden bir hava yaratılıyor. Büyük yanlışlara hiç bakılmıyor, kantarın topuzuna hileli bir şekilde ayar vermeye çalışılıyor!

Siyasi irade ve ekonomi yönetimi, küresel koşullara ilişkin açmazlardan da yararlanarak bildiğini okumaya devam etmek niyetinde imiş gibi görünüyor. Ağırlaşmış sorunlar ve kurumsallaşmış çaresizlik, gerek ulusal ve gerek ise küresel düzeyde gerçeklerin en yalın hali ile konuşulabilmesine izin vermiyor. Köşeye sıkışma algısı belirginleştikçe, çok yönlü kırılganlık algısı daha etkili oluyor ve beklentilerin yönetilmesini olanaksızlaştırarak günün kurtarılmasını çok zorlaştırıyor.

Yaklaşık 30 yılı aşkın süredir küreselleşme denilen kuralsızlığın ve finansal eğilimlerin belirleyici olduğu bir süreçten geçiyoruz. Tüm süreç boyunca küçüklü büyüklü krizler yaşadık, başta gelir ve servet dağılımı olmak üzere sorunların kontrolsüz bir şekilde ağırlaşmasına hep yol vermek durumunda kaldık. Net yabancı sermaye girişleri olduğunda rahatladık, rehavete kapıldık ve güldük; net çıkış veya yeterli giriş eksikliğinde hep bunaldık, fazlası ile gerildik ve ağladık. Gerek olumlu ve gerek ise olumsuz algılanan dönemlerin bileşik etkisi, sorunları ağırlaştırdı ve ekonomimizi kırılganlaştırdı, çıkar çatışması içinde olduğumuz sahte dostlara yönelik bağımlılıkları azdırdı ve içeride istikrarsızlık potansiyelini besleyerek büyüttü.

Bu aşamada sormak gerekiyor! Faizlerin bir miktar yükselmesine yol vermek, kredi genişlemesini geçici olarak duraklatmak ve sermaye çevrelerine karşı tavrı yumuşatmak türünden yaklaşımlar ne anlama geliyor ve hangi derdin ilacı olacak? Pansuman niteliğinde sınırlı bir faiz yükselişi ve buna eşlik eden diğer detaylar, mevcut küresel koşullarda tıkanıklıkların hepsinin açılmasına yetebilir mi? Bu son soruya evet diyenlerin, ya kendileri çok cahil ve ya pozisyonları çok yanlış yönde olabilir!

Amaç enflasyon baskılarını hafifletmek ve döviz kurundaki yukarı hareketi durdurmak ise, döviz rezervlerimizin önemli ölçüde erimiş olması ile diğer sorunlar ve küresel koşullara rağmen faizlerin az veya çok yükseltilmesi artık işe yaramaz! Her şey hızla anormalleşirken ve bulunduğumuz coğrafyaya ilişkin riskler istikrarlı bir şekilde yeni rekorlar kırarken, durum böyle değilmiş gibi ahkâm keserek kendi insanlarımızı bile aldatmayı beceremiyoruz artık! Küreselci kuralsızlık ve finansal eğilimlerin belirleyici olduğu koşulların sonuna geldik; bundan sonrası çok farklı olacak, aksini iddia edenler çok yanılmaya ve ülkemizin geleceğini karartmaya devam edecek!

Lütfen dönüp yakın geçmişe bakınız! Son beş yıl içinde faiz yükselterek ve Yabancı kaynak girişini başlatmak üzere Uluslararası Para Fonu’nun reçetelerini uygulayarak durumunu düzeltebilmiş gelişen ekonomi var mı? Eğer var ise bile, bundan sonra hiç olamayacak! Geçmişte yenilen hurmaların tırmalamasını öteleyecek veya tümü ile ortadan kaldıracak bir çözüm bulunmuyor. Yabancı kaynağa olan bağımlılıkları, ya kendi gerçekleri dikkate alan akla dayalı irademizle veya yeterli düzeyde yıkıcı dayaklar yiyerek aşabiliriz!

Hesapsız ekonomik hedef ve önceliklere dayalı, dış destekli stratejileri zorlayarak bu duruma düştük; ayağımızı yorganımıza göre uzatıp ve bir daha bu duruma düşülmesini engelleyecek koşullara uygun gerçekçi stratejiler ve sabır ile bu cendereden kurtulabiliriz. Hesapsız hedefler kanalı ile gelen dışa bağımlılıkları, sebep olduğu çıkar çatışmaları ve jeopolitik gölgeleri bilinçli bir şekilde kalıcı olarak aşmak zorundayız. Bu konulara kafa yormayan ve Cumhuriyetimizin kurucularını slogan atarak eleştirmek dışında zihinsel becerisi olmayanlar, kalıcı çözüm yollarını bulamaz!

Çözümü ekonomi gündeminde sakız gibi çiğnenen kısır önerilerde aramaya devam edileceğini düşünüyor iseniz, haberiniz olsun her gelen yıl gideni mumla aratmaya devam edecek!