Hedef: Net sıfır emisyon Yol haritası: Bilinmiyor

İklim krizinin etkilerini ortadan kaldırmak için küresel sera gazı emisyonlarının önümüzdeki 10 yıl içinde sadece yarı yarıya düşmesi yetmeyecek, yüzyılın ortalarına doğru net sıfıra ulaşması gerekecek. Bugün dünya genelinde tüm ülkeler birbiri ardına net sıfır emisyon hedeflerini açıklıyor. Peki açıklanan hedeflerin arkasında gerçek bir planlama var mı? Bu hedefler ne kadar gerçekçi? İngiltere merkezli Oxford Net Zero ile Enerji ve İklim İstihbarat Birimi (ECUI) tarafından yayınlanan rapora göre, küresel ekonominin üçte ikisi net sıfır karbon hedefi veriyor; fakat sadece yüzde 20’si verilen hedeflere ulaşmak için bir plana sahip.

Rapor; ülkeler, bölgeler, şehirler ve şirketlerden oluşan 4 bin varlığın net sıfır emisyon planlarını, hedeflerini ve gerçekleştirdikleri eylemleri değerlendiriyor. Rapora göre; ülkeler tarafından verilen net sıfır emisyon taahhütleri küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 61’ini temsil ediyor. Net sıfır emisyon taahhüdü veren ülke, bölge, şehir ve şirketler küresel GSYİH’nın yüzde 68’ini; nüfusun ise yüzde 56’sını temsil ediyor. Rakamlar umut verici olsa da, raporun araştırmacıları verilen taahhütleri Birleşmiş Milletler’in “Race To Zero” kampanyası kapsamında değerlendirdiklerinde, yeterince gerçekçi olmadığını ortaya koyuyorlar. Geçtiğimiz sene 5 Haziran Dünya Çevre Günü’nde COP26 İklim Eylemi Liderleri tarafından başlatılan “Race to Zero” kampanyası, 2050’ye kadar net sıfır karbon hedefi için şimdiye kadarki en büyük koalisyonu oluşturmayı hedefliyor. Bu kampanya kapsamında geçtiğimiz sene küresel karbon emisyonlarının yüzde 25’inden, dünya GSH’sinin yüzde 50'sinden sorumlu olan 995 şirket, 449 şehir, 38 yatırımcı, 21 bölge, 505 üniversite 2050'ye kadar net sıfır karbon taahhütünde bulundu.

Rapor ise “net sıfır” hedefinin sadece açık ve basit bir hedef olmadığının; dünyanın geleceği için “şart” olduğunun altını çiziyor. Bu da, taahhüdün ötesinde; planlama ve raporlama anlamına geliyor.
Rapora göre, BM kriterlerini yerine getiren ülke, bölge, şehir ve şirket oranları şöyle: Küresel emisyonların yüzde 5’ni temsil eden 15 ülke; 85 milyon nüfusu temsil eden 14 bölge ve eyalet; 24 milyonluk nüfusu temsil eden 8 şehir ve toplamda 2.4 trilyon dolar değere ulaşan 110 şirket, net sıfır emisyon taahhütlerini gerçekleştirecek kriterleri yerine getirmiş durumda. Ortaya çıkan bu tablo, sıfır karbon emisyonuna ulaşma hedefinde çok daha şeffaf bir yol haritası belirlemeyi gerektiriyor.

110 ülke net sıfır emisyon taahhüdü verdi

Birleşmiş Milletler tarafından 2020’de başlatılan 'Race to Zero' kampanyası çerçevesinde oluşturulan koalisyon kapsamında, Birleşik Krallık, Japonya, Güney Kore dahil 110 ülke 2050 yılına kadar net sıfır emisyona hedefi koydu. Çin’in hedefi ise 2060. Verilen bu taahhütler küresel GSYİH’nın ve küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 60’ından fazlasını kapsıyor.