Hata yapan temele geri dönsün

Ekonomi ile ilgili kurumlara çok sayıda finans kökenli ve matematik meraklısı kişi atanınca, bir yıl önce Kerem Alkin ile beraber bir karar aldık. Erdoğan Alkin Hoca'nın İTO'dan çıkan "Herkes İçin Ekonomi" kitabını yenileyecektik. Erdoğan Hoca kitabı bitirdiğinde 2009 yılıydı ve 2013'te aramızdan ayrılmadan önce sanıyorum sadece bir kere revize etmişti. Biz de vefatından 10 yıl sonra bir revizyon daha yapmaya karar verdik. Peki neden bunu yaptık?

Erdoğan Hoca 2013'te vefat etmeden önce adeta bir kehanet gibi “Daha bir şey görmediniz. Dünya karışacak, dış uzaya açılmak mecburiyet olacak” gibi sözler sarf ederdi. Vefat ettiği gün bloknota yazdığı formülün esrarını çözemedik. Bol 8'li bir algoritma idi ve değişkenler farklı harflerle ifadelenmişti. Belki bir gün çözeriz.

Aradan geçen zamanda başımıza gelmedik kalmadı

Meseleye geri dönersek: Gerçekten de aradan geçen zamanda başımıza gelmedik kalmadı ve nihayetinde pandemi, ardından da yapay zekanın konuşulduğu bir dünyaya geçiş yaptık. Bu sebeple, Kerem Hoca ile orijinal kitaptaki temel bilgileri korurken, örneklemeleri güncelledik ve kendi analizlerimizi de dahil ederek kolay okunacak bir çalışmayı ortaya çıkardık.

İTO Başkanı Sayın Avdagiç en başından beri bu çalışmayı destekledi, kendisine müteşekkiriz. Başkan Avdagiç finansal okuryazarlık adına özellikle KOBİ'lerin bu konuda bilgilendirilmesine inanıyor. Bir yıl boyunca çalıştık ve  İTO'daki ekiple son haline getirdik.  Nihayet kitap geçen hafta Cuma günü elimize geçti.

Çokça bahsettiğim gibi, temelden ekonomi eğitimi almamış; işletme, finans, mühendislik ve diğer dallardan önemli görevlere atanmış olanların matematik bilgisi ve mali tablolara hakimiyetine hiç kimse en ufak söz diyemez ancak, para teorisinden enflasyona, büyümeden döviz kurlarına kadar oldukça belirgin temel hatalar yapmaktalar. Bunları yapılan açıklamalar ve analizlerden görebiliyoruz.

En basit konularda bile üşenmeden temele dönerim

Belki de biz bu arkadaşlara göre daha şanslıyız. Çünkü bazı uyarıları çok küçük yaştayken aldık. Mesela, 40 yıl önceyi dün gibi hatırlıyorum. Tenis takımındayken Polonyalı antrenör Drzymalski bizleri sürekli "hata yaptığınız zaman temele geri dönün" diye uyarırdı. O gün bugündür en basit meselede bile hatalar çıktığında üşenmeden temele geri dönerim. 

Demek ki, hiçbir meslekte "ben biliyorum" demek iyi değil. Uygulanan model arzu edilen sonucu vermiyorsa, rakamlara eziyet ederek ya da matematiği kullanarak haklı çıkmaya çalışmak yerine, temele geri dönüp bakmak en faydalı davranış olacaktır.

Kritik meselelerde kanaat, göz kararı, içgüdü ancak ve ancak temel çok sağlam, rakamlar güvenilir ise işe yarar. Unutmadan: Hata yaptıkları için eleştirdiğimiz arkadaşlar için de bu çalışmayı yaptık. Umarız Erdoğan Hoca'nın bu eseri bir kez daha hak ettiği değeri bulur.