Halk, lira mevduatını neden dolarlaştırır?

Kur korumalı enstrüman sonrasında döviz mevduatlarında azalma görüldü. Yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduat hesapları 238 milyar $’dan 234 milyar $’a geriledi. Ancak döviz mevduatlarının gerilemesine rağmen toplam içindeki payı %62,7 seviyesinden %63,2’e yükseldi.

Tasarruf sahibi geleneksel yatırım enstrümanlarından vazgeçmemekle birlikte kısmi olarak kur korumalı mevduata geçti. Halk için diyorum çünkü iş dünyası bu Heterodoks icada ilgi göstermedi. Peki, nedir bu korumalı mevduat ve halk için ne anlama geliyor? Ne özellikleri vardır?

DÖVİZİMSİ MEVDUAT

1-TL mevduatının dövize endeksli hale getirilmesidir.

2-Lirada kalırken dövizin getirisini gözden kaçırmak isteyenlerin tercihidir.

3-Kurun yükseleceğini düşünenler bu çözüme ilgi gösteriyor.

4-Genelde bireysel mevduat sahipleri bu yolu deniyor.

5-Sürdürülebilir değildir, “Heterodoks” bir politikadır.

İKİ SORU İKİ CEVAP

Yeni enstrüman seçenekleri yatırımcılar için güçlü bir alternatif oluşturabilir mi?

Sermaye piyasalarının gelişmesi, yeni ürünlerin ortaya çıkması elbette istenilen bir durumdur. Ancak halkın döviz ve altınları bozdurması anlamında bir geçerliliği yoktur. Güven oluşturmadan yastıkaltından altını kimse çıkarmaz.

Bu yeni enstrümanlar kalıcı olabilir mi?

Doğru dürüst anlaşılmaktan bile uzak olan, geleneksel politikalara ters hiçbir enstrüman, kalıcı olamamıştır. Bunlar da kriz telaşıyla icat edilmiş ve geçici enstrümanlar olarak kalacaktır.

NOT

LİRAYA DÖVİZ SÜSÜ VEREREK NE KADAR YOL ALABİLİRİZ?

Enflasyon, lirayı hızla eritiyor. Negatif reel faiz %30’lara koşuyor. Lira mevduatına kur koruması geldi ama enflasyon bu getiriyi alıp götürüyor. Hal böyle olunca lirası olan, kur korumalı mevduatı deneme yoluna gitti.

Kur Korumalı Mevduat (KKM), “döviz alma, lirada kal, farkı benden” önerisiydi. Şimdi bu farkın korunup korunmayacağı test ediliyor. Eğer verilen söz tutulur ve kur farkı, yan yollara sapılmadan ödenirse 3 aylık vadeler de denenebilir.

Yan yollar, TÜİK’e düşük oran açıklatmak, Merkez’in esas alınacak kur ilanında sürpriz yapmasıdır. Yine de faiz artırmanın yasak olduğu ekonomide böylesi yollar, liraya döviz süsü vermek; sürdürülebilir ve kalıcı çözüm sağlamayacaktır.