Güven yoksa ekonomik tedbir piyasa bozucu etki yapar
Merkez Bankası karar üzerine karar alıyor. 100 puanlık faiz indirimi beraberinde yeni makro ihtiyati tedbirleri getirdi. Amaç, şirazeden çıkmış ekonomiyi bir nebze dahi olsa rayına oturtmak… Çoğu panik atak alınan bu tedbirlerin işleri düzeltmek bir yana piyasaları daha da bozduğu, kurdan enflasyondan belli.
Aslında aldıkları tedbirler, genelde doğru. Yerinde ve gerekli… Ancak bu tedbirler, “Merkez Bankası’na güven” var ise geçerli olabiliyor. Elindeki politika araçlarını kullanmakta özgürlüğü siyaseten kısıtlanmış bir Merkez, piyasa bozucu etkiden başka işe yarayamıyor. Çünkü güven buharlaşmış…
YENİ MAKRO İHTİYATİ TEDBİRLER NEDEN ALINDI?
TCMB faizi 100 baz puan indirdi. Kredi kuruluşları notumuzu düşürüyor. Enflasyon tırmanışta… En büyük ihracat pazarımız Avrupa Birliği için bu kış zor geçecek.
Küresel durgunluk Demokles’in kılıcı gibi ülkelerin ensesinde sallanıyor ve Merkez, Heterodoks inadıyla faizi indirmeyi sürdürüyor. Dikkat edin; her faiz kararı ardından açıklanan PPK metinleri; bir öncekinin özensiz kopyası gibi ve orada adeta tekerleme haline gelen; “kararlıyız, indireceğiz, kontrol altında, makro ihtiyati tedbir” gibi klişeler yer alıyor. Merkez, piyasanın bunlara inanmadığını hesaba katmıyor, sanki ona güveniliyormuşçasına karar alıp duruyor. Oysa bu tedbirlerin bir anlamı olabilirdi; eğer Merkez’e güvenebilseydik.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Merkez Bankası neden faizi indirdi?
Aslında bu kararı açıklayanların da bunu neden yaptığını bildiğini sanmıyorum. “Faiz indirilecek, indir” komutuna düzmece gerekçe yazıverdiler, o kadar; “Üçüncü çeyreğe ilişkin öncü göstergeler iktisadi faaliyette bir miktar ivme kaybına işaret etmektedir.” Daha önce yazdım, yineliyorum. İvme kaybı devam edecek ve 2023 ilk çeyreğinde, (piyasa liraya boğulmazsa) küçülme görebiliriz.
Yüzde 5 hedefi hala politika metninde neden yer alıyor?
Merkez Bankası “%5 hedefi” ifadesini politika metninden çıkarmak zorunda kalacak. TÜFE %80, ÜFE %144 ve halkın aklıyla alay edercesine “yüzde 5” iddiasını, hangi eylemlerle gerçekleştireceğini söylemeden, tekerleyip duruyorsun. Şu ifadeyi anlayan beri gelsin; “TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli %5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları liralaşma stratejisi çerçevesinde kararlılıkla kullanmaya devam edecektir.” Sizce de bu metin, Merkez’e güveni öldüren bir ifade değil mi?
not
MERKEZ ANA İŞİ OLAN ENFLASYONLA MÜCADELEYİ BIRAKTI
TCMB, 100 baz puanlık faiz indirimiyle yüksek enflasyonu kabullenmekle kalmayıp, önümüzdeki 5 yılın seyrini de belirlemiş oldu. Bu 5 yılda hayat pahalılığıyla biz mücadele etmek zorunda kalacağız.
Peki, buna hazır mıyız? Ne gezer… Kredi genişlemesi, faiz indirimleri, ufak tefek zamlarla hâlâ sürünerek yüzdürülen gemi, adeta morfin yemiş bireyler gibi harcama eğilimlerinden vazgeçmeyişimiz, ödünç finansmanla har vurup harman savurmamız… Oysa bas bas bağırıyor gelmekte olan; “doludizgin kur, yetersiz gelir ve kontrol dışı enflasyon…”