Güven endeksleri diyor ki...
Sanayi, hizmet, inşaat ve perakende güven endeksleri.
Bunlar iş dünyasının kendi faaliyet alanlarına ve ekonominin geleceğine olan güvenini ölçen endeksler
Dört endeks de Covid-19 etkisiyle Nisan ayında çok sert düşüş gösterdi.
Dört endeks de Mayıs’tan itibaren yükselmeye başladı.
Dört endeks de Haziran ve Temmuz da yükselişini sürdürdü.
Geçen ay bu günlerde açıklanan Temmuz verilerine bakınca şunları gördük:
1. Sadece inşaat güven endeksi Covid-19 öncesi (Ocak-Şubat) seviyelerine dönebildi.
2. Sanayi (reel kesim) güven endeksi Mart değerinin üzerine çıktı ama tam olarak salgın öncesine dönüş yapamadı.
3. Perakende güven endeksi tam eşikte; ama kötü değil.
4. En geride kalan, toparlanmadan hala uzak olan endeks ise hizmet sektörüne ait.
Ağustos’ta durum
Ve geldik Ağustos’a…
Bugün açıklanan verilere göre,
İnşaat güven endeksi geçen ayın 2 puan altında , geçen yılın 29,5 puan üzerinde,
Perakende güven endeksi geçen ayın 0,3 puan üzerinde, geçen yılın 0,1 puan altında,
Hizmet güven endeksi geçen ayın 3,8 puan üzerinde, geçen yılın 18,6 puan altında ,
Sanayi (reel kesim) güven endeksi geçen ayın 5,8 puan üzerinde, geçen yılın 3,1 puan üzerinde
Yani perakende, hizmet ve reel kesim güven endekslerinde artış varken, inşaat sektörü güven endeksinde gerileme görüyoruz.
Yukarıda dört madde olarak sıralanan profil Ağustos için de geçerli.
Geçen aya göre yükseliş göstermesine rağmen, hizmet sektörü güven endeksinin hala düşük seyretmesinin ana nedeni ulaştırma, restoran ve konaklama sektörlerinde sağlık sebepleriyle iş hacminin zayıf olması.
Neden?
Bugünkü sonuçlar beklendiği gibi endekslerde 3 ay süren toplu olarak sıçrama döneminin bittiğini gösteriyor. Endeksler artık dalgalı bir seyir izleyecek. Bunun iki nedeni var:
1-Artık covid-19 ile darbe alan ve sonrasında devlet destekleri ve düşük faizli krediler ile desteklenen sektörler yavaş yavaş kendi dinamikleri ile yollarına devam ediyor. Kredilerde düşük faiz dönemi ve kredi kullanım kolaylığı kademeli olarak sona eriyor.
2-Ağustos başında piyasalarda başlayan bozulma, sadece tüketici güvenini değil, sektörel güveni de zedeliyor.
Yılın kalanı
Geride dört ay kaldı. Muhtemelen Eylül ve sonrasında elimizdeki resimde, hizmet güven endeksinin zayıf seyrinin devam ettiğini, inşaat sektöründeki sert yükselişin yerini ılımlı bir gerilemeye bıraktığını, perakende ve reel kesim güven endekslerinde yatay bir seyir olduğunu göreceğiz.
Tabii bu resmi değiştirecek olumlu ve olumsuz gelişmeler belirecektir. Yıl sonunda elimizdeki tabloda ne olaca, bunlardan nasıl etkileneceğimiz ve bunları nasıl yöneteceğimiz belirleyecek.