Gümrük-YYS-Müşavirler-65 yaş-Oda

Sayın DÜNYA okurları, gümrük teşkilatında gündemde olan olumlu ve sorunlu bazı alanları sizlerle paylaşmak istiyorum.

Malum bakanlığın bütçe görüşmeleri sırasında sayın Bakanın açıklamaları ve muhalefet milletvekillerinin itirazları bugünlerde cami içinde çokça konuşulmaya başlanmış bulunuyor.

Bir kere Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS) sahibi firma sayısının 530 yükselmiş olması ve bu firmaların ihracatımızın %29’unu ithalatımızın da %35’ini gerçekleştirmekte olmaları önemli bir durumdur. Ancak; onbinlerce dış ticaret şirketi dikkate alındığında ve iri ölçekli AB ülkeleri ile kıyaslandığında bu sayının aşağıda kaldığını söylemek mümkündür.

İhracat işlemleri konusunda gerçekleştirilen kağıtsız ortamda iş yapmak sisteminin çerçevesinin genişletilerek ithalat ve antrepo işlemlerini de kapsayacak düzeye getirilmesi anlayışını doğru buluyorum. Kuşkusuz, bu uygulamalarda denetim/kontrol fonksiyonlarının etkin biçimde kullanılması gerekiyor. Risk yönetimine ve müfettişlere çok iş düşecek gibi gözüküyor.

Bu arada, gümrük müşavirleri ve yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin sorunları bitecek gibi görünmüyor. Gerçekçi bir gözle bakıldığında bu meslek grubunun bir oda statüsüne kavuşturulmaması büyük bir eksiklik. Mesleki mevzuat sarmalı ve sürekli davalara konu olan mesleğin bu devirde hala netleştirilmemiş olması büyük eksiklik. Neticede ithalat ve ihracat işlemleri bu meslek grubunun üzerinden yürüyor. Yani ülke için hayati önemi taşıyan çok geniş kesimlere hitap eden bir meslekten bahsediyoruz.

Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri (YGM) ile ilgili olarak getirilen 65 yaş uygulamasının mantığının esasen savunulacak bir tarafının olmadığı aşikardır. Neden 65 yaş? Kişilerin enerjilerinin tükendiği mi zannediliyor. Zannedenler 65 yaşına geldiğinde görüşlerini merak ediyorum doğrusu. “idare yaptırdığı işleri yaptırmaktan her zaman vazgeçebilir” mantığı ile binlerce insanın çalıştığı bir alanı tahkim etmek her zaman doğruya götürmez. Her alanda olduğu gibi bu hizmet sektöründe de boşluk bir şekilde dolar. Yani, insanları dolambaçlı yollara itmenin kimseye faydası olmaz. Danıştay umarım son noktayı koyar. Ne lüzumu var idarenin sürekli davalarla uğraşmasına, Yöneticilerin hepsi akıllı zeki eğitimli insanlar. Oturun en ideal düzenleme yapılabilir. Sık sık değiştirilen mevzuat mesleklerin kökleşmesinin önünde engel oluşturur.

Oda statüsü verilirse, meslek kendi iç dizaynı/denetimini sağlar ve idare üzerindeki yük de kalkar. Neticede, TÜRMOB gibi bir örnek önümüzde duruyor. İlk oda taslağını hazırladığımda 90’lı yıllardı. Aradan geçen sürede bir gelişme olmadı. Bizde, neticenin geç de olsa tekemmül edeceği bilinmesine karşın işi sürüncemede bırakmak gelenek galiba. Oda kimsenin aleyhine bir durum yaratmaz bilakis ülke için yararlı olur.

Hizmet sektörünün GSMH içindeki payının arttığı gerçeğini ve bu sektörün vergi-prim-kıdem tazminatı-istihdam problemlerini göz önünde bulundurarak pozitif bir gözle konulara yaklaşmak gerekmez mi?