Gümrük müşavirlerinin disiplin cezalarında yeni süreç

Gümrük Kanunu’nda; gümrük müşavirliği veya gümrük müşavir yardımcılığı mesleğinin vakar ve onuruna aykırı fiil ve hareketlerde bulunanlarla, görevlerini yapmayan veya kusurlu olarak yapan ya da görevinin gerektirdiği güveni sarsıcı hareketlerde bulunan meslek mensupları hakkında, gümrük müşavirliği hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesi amacıyla, durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre uyarma, kınama, geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma ve meslekten çıkarma cezalarının verileceği, belirtiliyor.

Uyarma ve kınama cezalarının yetkili gümrük ve dış ticaret bölge müdürü, geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezalarının Bakanlık Merkez Disiplin Kurulu, meslekten çıkarma cezalarının Bakanlık Yüksek Disiplin Kurulu tarafından verileceği biliniyor.

Verilen disiplin cezaları ile ilgili olarak doğal olarak yargıya başvuruluyor. Bakanlık aleyhine sonuçlanan davaların mahkeme kararlarında genel itibariyle; disiplin hukukunun temel ilkeleri gereğince disiplin cezası verilebilmesi için kusurlu halin tespitinden sonra, belli süreler içinde ilgili gümrük müşaviri veya yardımcısı hakkında tarafsız bir soruşturmacı görevlendirilerek disiplin soruşturmasının açılması, söz konusu soruşturmada gümrük müşaviri veya müşavir yardımcısının lehine ve aleyhine olan tüm delillerin toplanarak ekleriyle birlikte bir soruşturma raporunun oluşturulması, bu raporun ilgilisine tebliğ edilerek savunma hakkını kullanmasının sağlanması ve bu yolla gümrük müşaviri veya müşavir yardımcısının hangi fiili, nerede, ne zaman, nasıl, ne şekilde işlediğinin somut, hukuken kabul edilebilir ve delilleriyle birlikte şüpheye yer vermeyecek açıklıkta ortaya konulması, nihayetinde, bu rapora istinaden, yetkili disiplin amiri veya disiplin kurulu tarafından ilgiliye disiplin cezası verilip verilmeyeceği hususunda bir karar alınması gerektiği belirtiliyor.

Bu nedenlerden dolayı bakanlık yeni bir düzenleme yapmış bulunuyor.

Yeni düzenlemede sürecin şu şekilde işletilmesi isteniyor;

1. Gümrük Müdürlüğü tarafından tayin edilen en az gümrük müdür yardımcısı seviyesindeki bir muhakkik/soruşturmacı tarafından, gümrük müşaviri/gümrük müşavir yardımcısının disiplin cezasına konu fiillerinin detaylı olarak araştırılması,

2. Yukarıda belirtilen Mahkeme kararlarında yer alan hususlar dikkate alınmak ve ilgili gümrük müşaviri/gümrük müşavir yardımcısının bilgisine başvurulmak suretiyle hazırlanacak Muhakkik/Soruşturma Raporu’nun soruşturulan olayla ilgili her türlü bilgi ve belge ile birlikte bölge müdürlüğüne gönderilmesi,

3. Uyarma ve Kınama disiplin cezası uygulanmasını gerektirir durumlarda, bölge müdürlüğünce Muhakkik/Soruşturma Raporu’nun ilgilisine tebliğ edilip savunmasının alınarak işlemin sonuçlandırılması,

4.  Geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma ve Meslekten çıkarma disiplin cezası uygulanmasını gerektirir dosyaların ise; muhakkik/soruşturmacı tarafından hazırlanan rapor ile birlikte konuyla ilgili önerinin de belirtildiği, Gümrük Müşaviri/Gümrük Müşavir Yardımcısının Soruşturma Konusu Fiillerine İlişkin Disiplin Cezasına Ait Teklif Formu’nun, Merkez veya Yüksek Disiplin Kurulu’na sunulmak üzere Gümrükler Genel Müdürlüğü’ne gönderilmesi,

İsteniyor.

Bu düzenlemeler açılacak dava sayılarını azaltır mı? Hiç sanmıyorum. Gümrük müşavirlerine ve yardımcılarına daha farklı bir gözle bakmak gerekiyor kanaatimce. En azından disiplin cezalarını gerektirir fiillerin somut olarak tasnif edilmesi gerekir. Ucu açık yoruma dayalı fiil olmamalı. Keza; Kabahatler Kanunu ile Gümrük Kanunu ceza hükümlerinin birlikte uygulanması da sanırım büyük bir sorun.