Gümrük hatlarında nedensiz uygulamaya son
Sayın DÜNYA okurları, gümrük işlemlerinde sarı-kırmızı-yeşil (mavi) hatlar uygulanıyor. Bunların anlamını gümrük müşavirleri ve dış ticaret şirketleri biliyor. Bunlardan kırmızı hatta işlem gören beyannameler kapsamı eşyanın fiziki muayenesi gerekiyor. Kuşkusuz bu durum ek maliyetleri de beraberinde getiriyor. Diğer hatlarda basitleştirilmiş işlemler uygulandığı için pratik bir sistem işliyor.
Son zamanlarda, bilgisayar sisteminde idarelerin hat değişikliği gerekçesinin girildiği alanların eksik doldurulduğu veya net bir şekilde doldurulmadığı anlaşılıyor.
Örnek olarak;
- "Tespit", "Risk analizi", "Fiziki muayene", "Fiziki tespit" gibi muğlak ifadelerin hat değişikliği gerekçesi olarak girildiği veya bu kısımların açıklama girilmeksizin geçildiği, açık-lamaların başında boşluk bırakıldığı, anlaşılır olmayacak şekilde kısaltmalar kullanıldığı veya kelimelerin hatalı yazıldığı,
- “Beyanname muhteviyatı eşyanın risk kriterleri çerçevesinde fiziki muayenesini temi-nen kırmızı hatta havalesi görüşlerine arz olunur.”,
- "Risk kriterleri çerçevesinde kırmızı hatta sevki arz olunur." veya "Risk analizi kapsamında fiziki muayenesi için kırmızı hatta sevkini arz ederim." gibi ifadelerin yer aldığı ancak söz konusu riskin ne olduğunun net bir şekilde belirtilmediği,
- “Riskli eşya grubunda yer aldığından tespiti için kırmızı hatta sevkini olurlarınıza arz ederim." veya "Riskli eşya olduğundan kırmızı hatta sevkini olurlarınıza arz ederim.” gibi ifadelerin yer aldığı ancak eşyanın ne tür bir eşya olduğunun veya ne gibi bir risk içerdiğinin belirtilmediği,
- “Beyanname muhteviyatı eşyaların rejimi gereği kırmızı hatta sevkini arz ederim” gibi ifadelerin yer aldığı ancak hangi rejim nedeniyle veya ne amaçla sarıdan kırmızıya çevrildiğinin yazılmadığı,
- “Beyanname muhteviyatı eşyaların tespiti için kırmızı hatta sevkini arz ederim.” ben-zeri ifadelerin kullanıldığı ancak ne tür bir tespitin yapılmasının amaçlandığının belirtilmediği,
gibi durumları tespit eden Risk Yönetimi, Tasfiye ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğü yeni kuralları yürürlüğe koymuş bulunuyor.
Sistem üzerinde 15.01.2019 - 15.01.2020 tescil tarih aralığı itibariyle düzeltme işlemi yapılmamış beyannameler üzerinde yapılan sorgulamalar sonucunda elde edilen ve hat değişikliği gerekçesi yazılan alanları yeterli bilgi içerir şekilde doldurulmamış olan beyannamelere ilişkin bilgiler Bölge Müdürlüklerine gönderilmiş bulunuyor.
Esasen, fiziki kontrol oranları, her yıl Bakanlık politikaları göz önünde bulundurularak merkezi ve yerel düzeyde yapılan risk analizi çalışmaları kapsamında belirleniyor ve düşük bir seviyede tutuluyor. Dünyada olduğu gibi.
Anlaşılan, sık sık hat değiştirmelerin net gerekçelere dayanmadan yapılmasının önüne geçilmek isteniyor. Beyannamelerin sarı hattan kırmızı hatta sevkinde gerekli özenin ve hassasiyetin gösterilmesi talimatı taşraya ulaştırılmış bulunuyor.
Özellikle, sarı hattan kırmızı hatta muğlak ifadelerle yönlendirilen gümrük beyannameleriyle ilgili olarak, hat değişikliği gerekçelerinin anlaşılır bir biçimde sistem üzerinde girilmesi, bunların onaylanması aşamasında idare amirlerince titizlikle kontrol edilmesi isteniyor.