Gıda üretimi için enerjiye ihtiyacımız var
Işılay REİS YORGUN
Reis Gıda Yönetim Kurulu Üyesi
Enerji üretmek kadar enerjiyi tasarruflu kullanmakta oldukça önemli. Enerji kaynaklarının israf edilmeden, yerinde ve verimli kullanılması için ve bu bilincin yaygınlaşması adına her yıl ocak ayının 2. haftası “Enerji Tasarrufu Haftası” olarak kutlanıyor. İş yapabilmenin temelini oluşturan “enerji” olmadan, yaşamsal faaliyetlerimizin hiçbirini gerçekleştiremeyiz.
Bu nedenle yenilenebilir enerji yatırımları her geçen gün önem kazanıyor. Doğal kaynaklarımızın hızla tükeniyor olması bizleri tasarruf bilinciyle hareket etmeye yöneltti. Sürdürülebilir bir gelecek için kaynaklarımızı idareli kullanmalı ve geri dönüştürebilmeliyiz. İsrafı ve gereksiz enerji tüketimini önlemeliyiz. Çünkü enerji tasarrufu maddi kazanç sağlarken aynı zamanda çevre ve sağlık açısından birçok faydaya sahip. Daha az doğal kaynak tüketimi sağlarken, sağlığımıza etki eden olumsuzlukların önüne geçerek daha temiz bir çevrede yaşamamızı sağlar.
‘Kaynaklarımız tükenmez değil’
Gıdanın yetişmesi için toprağa, suya, tohuma, güneş ışığına, emeğe ve enerjiye ihtiyaç var. Üreticiler doğal varlıkları verimli kullanmalı, çevre dostu enerjiyle üretmeli, atıkları geri kazanmayı ihmal etmemeli. Ülkemizde enerji israfı ciddi boyutlara ulaşmış durumda. Öncelikle kullandığımız kaynakları en verimli şekilde kullanmalıyız. İsraf etmemeliyiz, azami tasarrufa gitmeliyiz. Unutmayalım bu kaynaklar tükenmez değildir. Evlerde ısıtma ve aydınlatma olarak kullanılan enerjinin yüzde 35’i israf ediliyor. Bir saç kurutma makinesinin 10 dakika boyunca çalışması 60 watlık bir lambanın 3 saat yanmasına eşdeğer enerji tüketiyor.
Avrupa Birliği 2030 yılına kadar Avrupa Kıtası’nı karbon nötr hale getirmeyi yani net sera gazı salınımlarını sıfırlamayı hedefliyor. Bu kapsamda Avrupa Yeşil Mutabakatı’nda yenilenebilir enerjiye geçiş, atık yönetimi ve emisyonların kontrolü hedefleri benimseniyor. AB, ihracatçı ülkeleri ‘Avrupa Yeşil Mutabakatı’na uygun üretim yapmaları için uyarıyor. Türkiye tarımsal ürün ihracatının yüzde 50’sini AB ülkelerine gerçekleştiriyor. Uluslararası ticaretimizin devam etmesi için yenilenebilir enerjiden; sulamaya, gübre stratejisinde ilaçlamaya kadar pek çok alanda önlem almak zorundayız.
En çok israf konutlarda
Türkiye milli gelirinin yaklaşık yüzde 15’ini israf ediyor ve bu rakam artış göstermeye devam ediyor. 214 milyar liralık gıda israfı söz konusu. Uzmanlar Türkiye'de tüketilen toplam elektrik enerjisi içinde aydınlatmanın payının yüzde 25 olduğunu belirtti. Bu yüzde 35 konutlarda enerji tasarruf sağlandığında Türkiye genelinde ayda yaklaşık 4 milyar kWh'lık bir tasarruf anlamına geliyor.
Enerji tasarrufu için öneriler
Enerji tasarrufu için yapılabilecek bireysel yollar mevcut. Örneğin şarj edilebilir piller kullanmak, kullanmadığımız kabloları prizden çıkartmak, içinde bulunmadığımız odaların ışıklarını kapatmak, kompakt floresan ampülleri tercih edebiliriz. Ayrıca şirketlerde de tasarruf edebileceğimiz yollar var. Yazıcı ve projeksiyon gibi cihazları kullanılmadığı durumda kapalı tutmak, bilgisayarları sürekli şarjda kullanmamak, güneş enerjisi paneline sahip olmak gibi alternatif yollar mevcut.