Gelmek zorundalar

Bugün, karmakarışık “son fırsat”larla dolmuş Temmuz ayının ilk haftası sonrası, yeni güvenlik standartlarının ve Çinlilere ek vergilerin devreye girdiği ilk gün… Artık, yükselen donanımları standartlarına koyacak yerli ve ithal otomobillerin fiyatları da yavaş yavaş yükselmeye de başlayacak… Temmuz ayının nasıl devam edeceği merak edilirken, Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nin (ODMD) Haziran ayına ait “parlak” sonuçlarının da yakın vadede tekrarlanamayacağını konuşuyoruz… 

Fiat Fiorino’nun üretiminin tamamlanması, Doblo’nun İspanya’ya ve Courier’in Romanya’ya gitmesi, Hafif Ticari Araç pazarında yerli üretim oranını 2020 yılına göre yarıya düşürdü. Fakat Ford Otosan’ın Custom ve Transit’lerinin yanına gelecek VW Transporter’lar ve önümüzdeki yıl Tofaş’ın Stellantis Pro One yelpazesinin orta boy “K0”larını üretecek olması, düşen grafikleri tekrar yukarı çevirecektir. Ancak, ithallerle Haziran ayında bile 18 bini geçen HTA satışlarının geçen yıla göre yüzde 13’e yakın ve ilk 6 ayına göre yüzde 9’a yakın düşmüş olması, toplam pazarda 106.238 adede ulaşılmış Haziran verileri içinde içinde çok dikkat çekiyor.

Diğer yanda yapılabilen ekstra kampanyalar sayesinde Haziran’da bile 7 bine yakın satılan Egea sayesinde 2024’ün ilk yarısında da toplam satışlardaki 5 yıllık dominansını sürdürebilen Fiat’ın tahtını, hemen peşindeki binek otomobil lideri Renault’nun yeni Duster’ın Bursa üretimine başlamasıyla büyük oranda yükselecek hacmiyle ele geçireceği tahmin ediliyor.

Türkiye piyasasının şifresi, “yerli üretim”!.. Burada üretilen modellere olan güven ve yapılabilen uygun fiyatlar ile markaların satışlarının nasıl yükseldiği malum. 

İthallerde de uygun fiyat sağlayabilerek SUV pazarının lideri olan Chery gibi Çinli markalara ise, “yerli üretim”in korunması “mantık”ında konulan “ek mali yükümlülük” gibi zorluklar ya da STA dışından gelen elektriklerin müşterileri “üzmemesi” için getirilmiş “kendilerine ait sertifikalı servis” gibi kurallar, “herkes”i Türkiye’de üretim yapmaya zorluyor.

Yoksa, Çinli elektriklilerin yokluğunda Haziran ayında yerli Togg’un yanında BMW, Tesla, KG Mobility, Mercedes ve Hyundai pazarı dolduruyor. Üstelik Tesla Model Y’nin Türkiye’ye özgü yüzde 10’luk ÖTV’ye uygun modellerinin binlerce adetlik satış başarıları da ortada… Volkswagen, Audi, Cupra ve Skoda’nın tam elektriklileri Türkiye yoluna çıkarken; Stellantis’in adetleri sürekli yükselen elektriklilerine büyük boyutlu ve akıllı elektroniği zirvede Peugeot E-5008 ve kompakt boyutuna rağmen tipik Alfa Romeo sportifliği veren Junior Veloce gibi yenilikleri de katılacak ve Türkiye’deki Avrupalı tam elektriklilerinin oranını artıracak.

Şunu unutmamak lazım; pazardaki nitelikli ürünlerin fiyatları rekabetçi olmadığı takdirde, niteliksiz ürünlerin fiyatlarını kimse dizginleyemez!..

Yüzde 50 ek vergi ve elektriklilerinin hiç satılamaması gibi duvarları aşmak üzere, BYD’den Skyworth’e, SAIC MG’den Chery’ye Türkiye’de operasyonlarını kısa sürede geliştirmiş ve satışlarda ön sıralarda kendini göstermiş markalar, Çinli tepe yöneticileriyle “Ankara” trafiğini artırdılar.

Belki bugün, belki önümüzdeki haftalarda Türkiye için üretim ya da montaj açıklamalarını yapacaklardır.

Her ne kadar Çinlilerin büyük pozitif ölçek ekonomileriyle yüksek ithalat vergilerine karşı da Avrupalılara göre daha ulaşılabilir fiyatlar oluşturma kabiliyetleri olsa da, Avrupa’ya ya da çevre ülkelere buradan ihracat yapma avantajlarını değerlendirdiklerini tahmin ediyoruz. Aklıma, komşu olmalarına rağmen Tayland’da üretim yapan Çinli markalar geliyor; MG, Haval, Neta, Ora, Tank… Bunlara diğer büyük Çinliler de bu yıl katılıyor…

Türkiye’nin Gümrük Birliği ülkelerine “köprü” olduğunu aklına ilk getiren Çinli marka, yatırımının yerel sınırların ötesinde kapılar açacağını görecek… 

Umarım, otomotiv sanayimize ve istihdama katkı sağlayacak müjdeli haberleri en kısa sürede yazabiliriz.

Şunu da unutmamak lazım; pazardaki nitelikli ürünlerin fiyatları rekabetçi olmadığı takdirde, niteliksiz ürünlerin fiyatlarını kimse dizginleyemez!..