Geçmiş olsun, avatarınızın nesi var?

Metaverse ile sağlık sektörü baştan mı yaratılacak? Teknoloji sağlık sektörünü değiştirirken dönüşümün de kapılarını açıyor. Peki, sağlıkta neler değişiyor? Sanaldan gerçeğe yolculuğu cerrahi alanda nasıl yaşayacağız?

Herhangi bir bilimkurgu filmi gibi, ameliyathaneden neredeyse 900 km uzakta oturan bir doktor, göğüs kanseri ameliyatını yönetiyor, bir başkası bu yöntemle prosedürü planlayabiliyor.

Sağlık sektöründe çok önemli adımlar atılıyor. Teknolojik adımlar sektörün yüzünü, içini değiştiriyor. Hem cerrahi bir ara yüze hem de gerçek dünya bileşenlerine sahip bir ortamın geliştirilmesi zordur. Sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik teknolojilerinin bir araya gelmesiyle oluşan metaverse, sağlık alanını bambaşka bir boyuta taşımaya başladı bile.

Nasıl ki 1846 yılında ilk kez anestezi kullanımı gerçekleştirilerek cerrahi işlemlerin yapılmasında tarihi bir adım atıldı ise şimdi de metaverse ile sağlık sektöründe çok önemli bir adım atılıyor. Peki, ne mi yapılıyor? Bu teknoloji sayesinde doktorlar hastaların iç organlarına, dokularına ve hatta hücrelerine kadar sanal olarak ulaşabiliyor ve sorunları daha etkili bir şekilde tedavi edebime yeteneğine kavuşuyor.

Hastalıkların tedavisi zaman alır ve zorlu süreçler gerektirir. Metaverse teknolojisi, zamanı daha etkili kullanmayı sağlıyor ve hastaların tedavi süreçlerini hızlandırıyor.

BEYNİN DERDİNE DERMAN OLMAK

Çoğu dert, dermanıyla sunulur bize. “derdü meni devayı men” der Mevlana; dert benim ve dermanı da bende…Dermanı aradığın, genelde derdi başına açandır. Derdin örgüsünde zaten dermanın kodları gizlenmiştir. Sana düşen tersine mühendislik ile derdinin kodlarını çözmektir sadece…

Dertlerimizin kodlarını da artık teknoloji ile çözüyoruz. Hastanelerimizde her geçen gün metaverse kullanılarak gerçekleştirilen ameliyat sayısı artıyor. Ankara’da ‘metaverse’ destekli 6’ncı beyin ameliyatı yapıldı bile. Beyin cerrahları tarafından, ‘metaverse’ teknolojisi ile görüntüleme gerçekleştirildi. 6’ncı ameliyatla, 50 yaşındaki kadın hastanın beynindeki tümör alındı.

Karma artırılmış gerçeklik teknolojisi sayesinde, hastaların beyin dokusundaki tümörün yeri, nokta atışıyla tespit edilebiliyor. Hastanın ameliyat öncesi çekilmiş MR ve tomografi verileriyle beynin anatomik yapısı, dokuları ve damar yapısı, yapay zeka tarafından 3 boyutlu olarak modelleniyor. Ameliyat sürelerini azaltan teknoloji sayesinde doktorlar, beynin çıplak gözle görülemeyen bölgelerini sanal gerçeklik gözlükleriyle 3 boyutlu olarak inceleyebiliyor.

PEKİ, BU BİR SAĞLIK DEVRİMİ Mİ?

Metaverse insan hayatında kullanışlı alanlar yaratıyor. Nasıl mı gerçekleştiriyor bunu? Birkaç disiplini bir araya topluyor; bir bileşke çıkarıyor ortaya. Her şeyden önce yapay zekâ (AI) bambaşka bir alana taşıyor bu teknolojik atılımı…

Robotik bilim sanal gerçeklik (VR), artırılmış gerçeklik (AR), tıbbi cihazlar interneti, bulut bilgi işlem bir araya geliyor. Tıpkı birlikten bir kuvvet doğar atasözünün karşılığı gibi farklı birlikteliklerin bir araya gelmesi ile çözülemeyen sorunlarımız çözülür hale gelmeye başlıyor. Bir adım önde olabilmek, geleceği keşfe çıkmak demektir. Metaverse ile bu gerçekleşiyor.

“AR” TIP FAKÜLTELERİNİN EĞİTİM PROGRAMLARINA DAHİL EDİLİYOR

Tıp fakülteleri, eğitim programlarına giderek AR’yi dahil ediyor. Neden mi? Teknolojinin hayat bulmadığı hiçbir alan kendini artık var edemeyecek. Zira ülkeler arası, sınırlar ötesi deneyimler de metaverse platformu üzerinden aktarılacak. Grand View Research tarafından hazırlanan bir raporda, küresel artırılmış gerçeklik pazarı büyüklüğünün 2020 yılında 17,67 milyar $ olduğu söyleniyor. Bu rakamın 2028 yılına dek %43,8 yıllık bileşik büyüme göstereceği öngörülüyor.

GERÇEKÇİ BİR DENEYİME İHTİYAÇ VAR

Deneyim; pahalı ama kalıcı bilgi oluşturan her şeydir. Zira deneyerek riski üstlenmiş, maliyetine katlanılmış ve zihin kadar kas hafızasına dahi yer etmiştir. Deneyim, uzmanlığa giden yoldur. Denersin, yanılırsın, yine denersin bu defa yanılmazsın. Günün sonunda deneyim sahibi; uzman olmuşsundur.

Bugün tıp fakültesinde okuyan bir son sınıf öğrencisi ile konuşsanız, hâlâ doktorluğa dair tereddütlerini, hasta ile karşılaştığında yaşayacaklarını sorguladığını görebilirsiniz. Ancak Metaverse’in sağlık sektörüne entegrasyonu gerçekçi bir deneyim sağlıyor.

Deneyim bize kitaptan değil, hayattan gelir. Sanal gerçeklik bize yeni bir deneyim alanı sunuyor. Hiç şüphesiz, sağlık alanındaki Metaverse, daha önce kurgusal hikâyelerin sadece küçük bir parçası olan kapsamlı bir resim sunuyor. İnsanlar Metaverse’i oyun ve eğlence için bir araç olarak tanıdı. Ancak, her şey zamanla değişiyor. Metaverse cerrahların eli kolu haline geliyor. Yaygınlığı henüz tartışılsa da gündemde kalmaya devam edecek.

VR EĞİTİMİ, CERRAHLARIN 2022’DE YAPIŞIK İKİZLERİ BAŞARILI BİR ŞEKİLDE AYIRMASINA YARDIMCI OLDU

Bernardo ve Arthur Lima olarak bilinen yapışık Brezilya ikizlerinin başarılı bir şekilde ayrılma haberi, sanal gerçeklik teknolojisinin karmaşık tıbbi prosedürlerde devrim yaratma ve dünyanın dört bir yanındaki hastalar için sonuçları iyileştirme potansiyelini gösterdi.

İkizler, ayrılma tedavisi olarak karmaşık beyin cerrahisi prosedürleri gerektiriyordu. Ayırma işlemi, Rio de Janeiro ve Londra’daki cerrahi ekiplerin, ikizlerin CT ve MRI taramalarına dayalı VR projeksiyonlarını kullanarak işbirliği yapmasına ve ameliyatı uygulamasına olanak tanıyan sanal gerçeklik (VR) teknolojisinin yardımıyla gerçekleştirildi.

Ameliyat; 7 prosedür ve 100’den fazla tıbbi personel içeriyordu ve şimdiye kadar tamamlanan en karmaşık ayırma süreçlerinden biri haline geldi. Bu ameliyatta VR teknolojisinin kullanılması, cerrahi ekiplerin prosedürü ikizler üzerinde fiilen uygulamadan önce görselleştirmesine ve uygulamasına olanak tanıyarak çocuklara yönelik riski azalttı ve cerrahlara güvence sağladı. Teknoloji aynı zamanda farklı ülkelerdeki cerrahi ekipler arasında kulaklık takan ve aynı sanal gerçeklik odasında çalışan ekipler arasında işbirliğine de izin verdi. VR teknolojisinin bu şekilde kullanılması, zor ve yüksek riskli ameliyatları gerçekleştirirken cerrahi sonuçları iyileştirme ve riskleri azaltma potansiyelini gösterdi.

METAVERSE İLE SAĞLIKTA DAHA AZ ACI DAHA DOĞRU SONUÇLAR NASIL ALINIYOR?

Metaverse teknolojisi cerrahi müdahalelerde doktorun yetkinliklerini artırırken karar verme süreçlerini hassaslaştırıyor. Riskleri azaltıyor.

Ana başlıkları şöyle özetleyebiliriz.

• Doğru teşhis: Hastalıkların tanısının konulmasında yetkinlik artırır.
• Ameliyatta Hareket kabiliyeti: Doktorların ameliyat sırasında hızlı karar almasını sağlar.
• Hassas bölgelerde riskli azaltma: Vücudun hassas bölgelerinde gerçekleştirilen ameliyatarda riski azaltır.
• Tedavi hazırlığı: Tedavilerin hazırlık süreçlerini kolaylaştırır.
• Hastalığın süreci: Hastalığın süreci konusunda öngörülebilirliği artırır.
• Veriye ulaşım kolaylığı: Cerrahların veriye hızlı ve etkin ulaşımını kolaylaştırır.
• Detay görebilme: Hastalığın anlaşılmasında doğru adımların atılmasında detayları görmeyi sağlar.
• Değişimi hemen görme: Hastalardaki ani değişimleri hemen görmeyi sağlar.
• Kontrolü üst düzeye çıkarır: Hastalığa ilişkin kontolün en üst seviyeden gerçekleşmesini sağlar.