Garanti kapsamında yapılan işlemlerde KDV
Dr. İsmail PAMUK
YMM
KDV Kanunu’nun 1/1 maddesine göre; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye’de yapılan teslim ve hizmetler KDV’ye tabidir. Mezkûr Kanunun 5’ici maddesinde, vergiye tabi bir hizmetten, işletme sahibinin, işletme personelinin veya diğer şahısların karşılıksız yararlandırılmasının hizmet sayılacağı düzenlenmiş olup, aynı Kanunun 10/a maddesinde ise mal teslimi veya hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması anında vergiyi doğuran olayın gerçekleşeceği hükme bağlanmıştır.
Garanti kapsamında satılan mallar nedeniyle satış sonrası müşteriye bedelsiz olarak verilen bakım, onarım ve yenileme hizmetleri ile yine bedelsiz olarak yapılacak teslimlerin KDV’ye tabi olup olmadığı hususunda tereddüt ortaya çıkabilmektedir. Garanti kapsamında satılan mallara ilişkin satış sonrası yapılan bahsedilen türden işlemler, KDV bakımından mal teslimi ve hizmet ifası kapsamına girmektedir. Ancak, müşteri satın alma sırasında garanti nedeniyle fazladan bir bedel ödediğinden, garanti kapsamındaki bedelsiz işlemler için KDV hesaplanmaması gerekmektedir.
Nitekim İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü’nün 30/09/2011 tarihli ve B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-1694 sayılı özelgesinde; “Garanti verilerek yapılan işleme ait maliyetin bir unsuru olarak başlangıçta işlem bedeli içerisinde tahsil edildiğinden yetkili servisler tarafından alıcılara bedelsiz olarak yapılan teslim ve hizmetler için KDV hesaplanması söz konusu değildir. Bu nedenle garanti kapsamında yetkili servislerin alıcılara bedelsiz olarak yaptığı teslim ve hizmetler için yetkili servis tarafından nihai tüketici olan alıcılar adına fatura düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.” şeklinde görüş verilmiştir. Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü’nün 31/01/2012 tarihli ve B.07.1.GİB.4.41.15.01-KDV-2011/18-27 sayılı özelgesi de aynı yöndedir.
Konuya ilişkin Danıştay Dördüncü Dairesinin 10/09/2018 tarihli ve Esas No: 2016/1464, Karar No: 2018/7266 sayılı kararında da şu şekilde açıklama yapılarak benzer istikamette hüküm kurulmuştur; “Ticari hayatta imalatçı ya da bayilerce satışı yapılan mallar için belli sürelerle tamir garantisi verilmekte, garanti süresi dolmadan meydana gelen arızaların onarımı hizmeti karşılığında da herhangi bir bedel söz konusu olmamaktadır. Garantili olarak satılan malın satış bedelinin içinde, ileride doğabilecek garanti giderlerini karşılayacak ortalama bir meblağ da yer aldığından, garanti kapsamında yapılacak bedelsiz teslim ve hizmetlerin garantili malın satış bedeli içinde peşinen katma değer vergisine tabi tutulduğunun kabulü gerekmektedir. Nitekim yedek parça teslimi veya servis hizmetlerine dair bedeller, üretim ve kalite riski göz önünde bulundurularak araçların satış fiyatına yansıtılmaktadır. Öte yandan, arıza gerçekleşip, bu arıza bedelsiz olarak giderildiğinde, yeniden katma değer vergisi hesaplanmasının mükerrer vergilendirmeye neden olacağı da açıktır.”
Bu halde, garantili satılan mallar için garanti süresi boyunca müşterilere bedelsiz olarak verilen bakım, onarım ve yenileme gibi hizmetler ile bedelsiz olarak yapılacak teslimler KDV’ye tabi bulunmamaktadır.