Futbolda artık yeni şeyler söyleyecek yöneticilere ihtiyaç var!

Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) yönetiminin görev süresi Haziran 2023 itibariyle sona eriyor. 16 Haziran 2023’te TFF’ye yeni başkan seçilmiş olacak.

Peki, TFF’ye nasıl bir başkan seçmeliyiz? Seçilecek başkanın vizyonu ve misyonu ne olmalı, bu sorulara yanıt aramamız gerekiyor.

Öncelikle belirtelim ki, 1959’dan bu yana geçen 64 yıllık sürede Türk futbolu bir türlü istediği başarıya ulaşamadı. Futbolumuzun ekonomik, finansal ve sportif refah seviyesi yükselmedi. Aksine, her geçen gün daha kötüye gitti. Bugün içinde bulunduğumuz genel tablo çok kötü olmaktan öte vahim bir durumda.

Futbolumuzun çok önemli yönetsel, ekonomik, finansal ve sportif sorunları bulunuyor.

Büyümeyi başarıya dönüştürecek yönetsel yapılanmayı gerçekleştiremedik

Türk futbolunun saygınlığını artıracak, ülkemizi bir futbol ülkesi yapabilecek bir yönetimi ne yazık ki bugüne kadar oluşturamadık. Futbolumuz son 25 yılda çok hızlı parasallaşıp gelirlerini 12 kat artırmasına karşın, bu büyümeyi yönetebilecek bir yönetsel yapıyı tesis edemedik. Avrupa ve dünya futbolunu takip eden, yeni futbol yapılanmalarını ve yönelimleri analiz edip buna göre Türk futbolunu yeniden çağdaş futbolun gereklerine uygun yönetsel yapılandırabilecek kadroları organize edemedik. Türk futbolunun rekabet gücünü artıracak, kaliteyi yükseltecek, marka değerini büyütecek kapsayıcı ve geliştirici kurumları oluşturamadık. Futbolumuzun üst yapısında yer alması gereken ehliyetli, basiretli ve saygın futbol insanlarından oluşan bir yönetsel yapıyı kuramadık.

Sürdürülebilir bir ekonomik büyümeyi yakalayamadık

2000-2022 arası gelirlerimiz on iki kat atmasına karşın, futbol ekonomimiz kendi dinamikleriyle büyüyemedi. Hep siyasetin etkisi ve yönlendirimi altında futbolun gelirleri artırıldı. Bunda da lokomotif yayın haklarındaki gelişme oldu. Ancak, bugün yayın gelirlerimizde ulaştığımız düzey 2000 Yılının gerisine düşmüş durumda. Bugün ülkemizde futbolun ana sponsoru devlet konumunda. Süper Lig’in ana sponsoru Spor Toto, Türkiye Kupası’nınki ise Ziraat Bankası. Naklen yayın gelirleri ihalesi ise siyasetin yönetimi ve denetimi ile yıllardır belirli bir yayıncı kuruluşa ihale edilmiş durumda. Devlet destekli gelir yaratma modeliyle Süper Lig’i ayakta tutmaya çalışıyoruz.

Sağlıklı ve sürdürülebilir bir mali yapıyı oluşturamadık

Mevcut futbol yapılanmamızda kulüplerimiz borç batağında. Yaklaşık 7 Milyar TL civarında geliri olan Süper Lig kulüplerinin borçları 20 Milyar Liranın üzerine çıkmış durumda. Birikmiş zararları 7 Milyar TL’na ulaşıyor. Kulüplerin büyük bir bölümü negatif özkaynağa sahip. Finansal dengeleri tamamen kaybolmuş kulüplerden oluşan lig yapılanmasının rekabet yeteneği de her geçen gün düşüyor. Sağlıklı ve sürdürülebilir bir mali yapıyı oluşturamadığımız için kulüpler finansal krize sürüklenmiş durumda.

Sportif başarıya ulaşamadık

Sürdürülebilir ve sağlıklı bir ekonomik ve mali yapıyı kuramayan Süper Lig’in sportif performansı da 2000’in gerisine düşmüş durumda. Türk futbolunun sportif performansının temel göstergesi olan UEFA sıralamasında 12. ve FIFA sıralamasında da 40. sırada yer alıyoruz.

Yeni şeyler söylemek lazım

Tüm bu olumsuzluklara neden olan sorumlulardan başarı beklemek bir hayalden öteye gitmez. İşte bunun için Türk futbolunda değişim ve dönüşüme olanak sağlayacak yeni yöneticilerimizin Türk futbol eko sistemi içinde yer almalarına imkân tanımalıyız.

Bu bağlamda futbolumuzu ileriye taşıyacak projelere ve bu projeleri yaşama geçirecek yöneticilere gereksinimimiz var. Bu bağlamda Fırat Üniversitesi Spor Bilimler Fakültesi öğretim üyelerinden, futbolun içinden gelmiş ve futbol yönetimi konularında uzun yıllardır fikir üreten Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu gibi yeni yüzlerin başkanlık yarışmasında yer alması gerekiyor.

Sebahattin Devecioğlu neler söylüyor?

Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu’na göre, Türk futbolunun önemli sayılabilecek yasal, kurumsal, yönetsel, ekonomik, finansal problemleri bulunmaktadır.

Bu problemler içerisinde; kurumsal yönetim yetersizliği, yanlış şirketleşme ve halka arzın yarattığı sorunlar, devletin futbola sponsorluğunun artarak devam etmesinin neden olduğu sorunlar, kontrolsüz transfer harcamaları, ölçüsüz ücret, maaş ve prim personel harcamalarının astronomik artışı, kulüplerin artan borçları, ekonomik krizlerin etkisiyle artan finansman maliyetleri, faaliyetlerinden kar yaratamayan kulüplerin giderek artan zararları sonucu, öz kaynaklarını kaybetmeleri, futbol yayınlarındaki gelir düşüşleri, finansal sorunların giderek derinleşmesi başlıkları yer almaktadır.

Türk futbolunun acil çözüm bekleyen problemleri bulunmaktadır. Bunlar; Futbol eğitimi ve kültürünün yetersizliği: Altyapı eksiklikleri, yeterli antrenör eksikliği, şiddet ve kötü yönetim, alt yapıdan üst seviyeye geçişin zorluğu, finansal sorunlardır.

Türkiye Futbol Federasyonu’nun (TFF) idari yapısının; serbest piyasa mekanizmalarına uyum sağlayabilecek rekabet, hız, kalite ve verimlilik şartlarını yerine getirerek etkinlik kazanacağı; mali yapısındaki etkinliğin ise, finans kaynaklarının futbolla ilgili bütün kurum ve organizasyonları kapsayacak şekilde objektif ve sistemli kullandırılmasına bağlı olduğu ileri sürülebilir. Özerkliğin “mali açıdan kendi kendini finanse etme” ilkesinin sporda profesyonelliği ön plana çıkardığı göz ardı edilmeyerek; TFF’nin özerk kurumsal yapısının, sporun amatör dokusuna aykırı olmayan ve günümüz şartlarına uygun çağdaş yönetim anlayışına kavuşturulması gerekmektedir.
Türk futbolunun problemlerine çözüm üretecek “Türk Futbolunda “Değişim ve Dönüşüm” Projelerimiz;
- Türk futbolunu dünyaya tanıtarak marka değerini artıracağız,
- Türk futbolu şûrası düzenleyeceğiz.
- Türk Futbolu Araştırmaları Enstitüsü kurulacaktır.
- Türk Futbolu İnovasyon Merkezi kuracağız. Araştırma ve geliştirmeye önem verilecektir.
- Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunu’nun FIFA, UEFA standartlarına kavuşturulacaktır.
- Türkiye Futbol Federasyonu Yönetim Kurulu, Alt Kurullar, Genel Kurullar ve Üye (Delege) yapısı güçlendirilecektir.
- Türkiye profesyonel futbol liglerini şirketleştirilecektir.
- Türk futbolu altyapı sistemi geliştirilecektir.
- Stadyumların Kulüplere devirleri sağlanacaktır.
- Türkiye Profesyonel Üniversite Ligi kurulacaktır.
- Futbol taraftar gruplarına yasal statü kazandırılacaktır.
- Taraftar kontrollü lig kurulacaktır.
- Türk Dünyası Futbol Şampiyonası düzenlenecektir.
- Futbol Hakemliği Meslek Yüksekokulu kurulacaktır.
- Anadolu da kapanmış kulüpleri Türk futboluna kazandırılacaktır.
- Kadın futbolu kulüpleri desteklenecek ve ligleri güçlendirilecektir.
- Amatör ve profesyonel futbolcular ve antrenörlere sosyal ve sigorta güvencesi sağlanacaktır.
- Türk futbolu yeni yayın platformu TFF + (Plus) kurulacaktır.
- Engelsiz futbol (ampute) projesi geliştirilecektir.
- Deprem bölgesindeki kulüplerimizi Türk futboluna kazandıracağız.
Türk futboluna, yeni bir misyon ve vizyon kazandıracağız. Türk futbolunun rekabet gücünü ve marka değerini artırmak için hep birlikte çalışacağız. Türk futbolunu hep birlikte yöneteceğiz...