FOMC toplantısı ve milyarderler vergisi
3 Kasım FOMC toplantısı önceki toplantılara göre biraz daha kritik olabilir. 2019 yılında şu anda içinde bulunduğumuz ekonomik koşullar söz konusu olsa, yani enflasyon hedef yüzde 2 seviyesinin net bir şekilde üzerinde seyrediyor ve fakat işsizlik oranı görece yüksek, Fed’in lafı fazla çevirmeden, yani geçici vb kelime oyunlarına başvurmadan, faiz artıracağını söyleyebilirdik. Ancak arada geçen süre zarfında strateji değişikliğine giden Fed kendisini köşeye sıkıştırmış durumda.
Varlık alımlarında indirime gideceğini ve bunun resmi olarak kasım toplantısında açıklanacağını biliyoruz. Başkan Powell’ın konuşmalarını baz alarak bildiğimiz bir diğer nokta da varlık alımlarının azaltılıyor olması faiz artışları için öncü bir sinyal olarak okunmamalı. Ancak bu durumda Fed’in enflasyonla mücadelede geç kalacağı fikri yayılabilir. Son toplantıda Fed başkanlarının 2022 için 2 faiz artışı beklendiğini görmüştük. Varlık alımları 2022’nin ortasında sona ereceğine göre, çünkü Fed öyle dedi, olası faiz artışları da bu adımdan sonraki gelişme olacak gibi görünüyor. Piyasa bunu bir rastlantı olarak okumak yerine para politikasının bütünlüğü içinde okuyacaktır.
Son dönemde Fed’in bir hata yapmasını bekleyenler çoğaldı. 2 tür hatadan bahsediyoruz. İlki Fed’in yeni stratejisi uyarınca enflasyona bir süre daha geçici gözü ile bakması neticesinde enflasyon beklentilerinin de bozulması ve Fed’in artışta geç kalması. İkinci senaryo ise Fed’in son 40 yıllık enflasyonla mücadele kazanımının ellerinden kaydığını düşünerek gereğinden daha fazla sıkılaştırmaya giderek ekonomiyi kilitlemesi. Bir numaralı senaryo ile başlayıp çok hızlı bir şekilde ikinci senaryoya geçiş olacağını düşünüyorum.
Öte yandan diğer bir ilginç gelişme de bazı Demokrat senatörlerin masaya getirdiği “milyarderler vergisi”. Çoğu milyarderin serveti banka hesaplarından ziyade hisse senedi vb varlıklarda olduğu için "realize edilmemiş karlardan" yüzde 23,8 veri alınması planlanıyor. Tabloda akademisyen Gabriel Zucman'nın hazırladığı bir demo vergi hesaplaması var. Halka açık şirket sahiplerinin hesabı çok net olduğu için vergiden kaçınmalarının" zor olacağı düşünülüyor.
Forbes verisini kullanarak toplam servetin 5.1 trilyon dolar, bunun finansal varlıklarda tutulan kısmın 3.5 trilyon dolar olduğunu hesaplıyor. "Realize edilmemiş karlar" yüzde 60 olarak hesaplandığında 2.1 trilyon dolar üzerinden bir vergilendirme söz konusu olacak. Uzmanlar cari uygulamada hisseler satıldığında gelir vergisi oranı olan yüzde 37 yerine sermaye kazancı olan yüzde 20 üzerinden vergilendirileceğinden bunun adaletsizliğine dikkat çekiyor. Vergi oranı yükseltilse bile milyarderler daha milyarder dostu bir hükümeti bekleyebileceğinden veya Panama seferine çıkabileceğinden işe yaramayacağı görüşü hakim. Teklifin mahkemeden dönmesi yüksek ihtimal olduğu gibi genelde “1 defalık” veya “XYZ” sınıfını ilgilendiren vergilendirme adımları zaman içinde kalıcı ve herkesi ilgilendirir hale gelir.
ABD devletine şahsi teklifim verginin hisse şeklinde alınarak tüm ABD vatandaşlarının eşit oranda pay sahibi olacağı bir fona devredilmesi. Böylece vergilerin car cur edilmesi engellenebileceği gibi ülkenin zenginliğinden de herkesin belli ölçüde pay alması sağlanabilir. Tüm okuyucularımızın 29 Ekim Cumhuriyet Bayramını kutlarım.