Fırsatlara bakıyoruz ama çok fırsat da yok
Sompo Sigorta CEO’su Fahri Uğur’la görüşmeye giderken COVID-19 pandemisi nedeniyle evlere kapandığımız günlerde, Nisan 2020’de şirketin kurucu CEO’su Recai Dalaş’la görüntülü ortamda yaptığımız sohbetin notlarına baktım.
Fiba Holding’in kurucusu Hüsnü Özyeğin, 2001 yılında Fiba Sigorta’yı 3 milyon dolara kurduğu günlerde Recai Dalaş, kurucu CEO olarak görev almıştı. Japonya’nın devleri arasında yer alan Sompo, 2010 yılında Fiba Sigorta’yı 363 milyon dolara alarak Türkiye’ye girmişti. Bu, Sompo’nun Avrupa’ya da ilk adımı olmuştu.
Fahri Uğur, 1 Ocak 2023’te CEO’luk görevini devraldı, Recai Dalaş da Yönetim Kurulu Başkanlığı koltuğuna oturdu.
Uğur, Sompo Sigorta Pazarlama Direktörü Onat Dalaş’ın eşlik ettiği sohbette önce şu mesajı verdi:
- Japonlar Türkiye’ye uzun vadeli bakıyor. Türkiye’ye hep sıcak yaklaşıyorlar.
Bunun üzerine Recai Dalaş’la sohbetten aldığım şu notu anımsadım:
- “3 milyon dolara kurulan sigorta şirketi 9 yılda 353 milyon dolarlık değerle satıldı” yorumları üzerine, “Fiba Sigorta’yı çok mu pahalı aldık?” şüphesi oluşurken Dalaş ve ekibi, 3-4 yıllık kârla şirketin alım bedelinin çıkarılmasını sağlamıştı.
Sompo’nun Türkiye’de sektörde büyüme stratejisi çerçevesinde yeni satın alma yapıp yapmayacağını sordum, yanıtladı:
- Hedefimiz büyümemizi sürdürmek. Satın alma da yapabiliriz ama 4-5 yıldır öyle bir ortam oluşmadı. Fırsatlara bakıyoruz ama çok da fırsat yok.
Bu noktada şu bilgiyi verdi:
- Japon şirketler zaman zaman gelip Türkiye’yi bizden dinliyor. Çünkü, sigorta sektörü, dünyanın en fazla veri üreten sektörleri arasında yer alıyor.
Veri analizinde yapay zekadan yararlandıklarını bildirdi:
- Bu arada 2 ay önce “Sompo Teknoloji A.Ş.”yi kurduk. Teknolojide sadece Sompo’ya değil, sektöre hizmet verecek. İhracat da yapacak.
Ekonomide yaşanan yavaşlamanın sektöre nasıl yansıdığını merak ettim, şu değerlendirmeyi yaptı:
- Sigorta sektörü henüz daralmayı adetsel ve pazar büyüklüğü açısından hissetmiş değil. 2025’te biraz hissederiz.
Sektörün kârlılık kaynağının adresine işaret etti:
- Sektörümüzdeki kârlılık operasyonel değil yatırım gelirlerinden kaynaklanıyor. Özellikle faiz geliri operasyonel zararı aşıp kâr sağlayacak.
Türkiye sigorta sektörünü dünya ile karşılaştırdı:
- Türkiye’de sigorta sektörü dünyada iyi olanlar arasında yer alıyor. Gelişmekte olan ülkeler arasında açık ara iyi durumdayız.
Türkiye’deki bireysel emeklilik sistemine işaret etti:
- Türkiye’deki BES, dünyadaki iyi örnekler arasında bulunuyor.
Sigorta sektörü, 6 Şubat 2023 depremlerinin ardından 5 milyar doları bulan hasar ödemesi yaptı. Sektör, reasürans desteği ile deprem yükünün altından kalkabildi.
Bu boyutta hasar ödemesinin ardından daralmanın henüz hissedilmemesi, sektörün gücünü ortaya koyuyor…
Tazminatını alan girişimci ile sigortasız olanın farkı görüldü
Sompo Sigorta CEO’su Fahri Uğur, 6 Şubat 2023 Pazarcık ve Elbistan depremlerini anımsadı:
- İlk haftadan itibaren orada, sahadaydık. Sektör, 11 ilimizi vuran, asrın felaketine dönüşen deprem sınavından alnının akıyla çıktı.
Sektörün toplam hasar ödemesinin 5 milyar doları bulduğunu anımsattı:
- Hasar ödemeleri kısa sayılabilecek sürede gerçekleşti. Tazminatını alan iş insanları, şirketler ile sigortasızlar arasındaki fark ortaya çıktı.
Sigortalılıkla ilgili şu mesajı verdi:
- İşletmeyi ayağa kaldırır
- Sağlığa iyi gelir
- Otomobilin hasarını giderir
Zorunlu deprem sigortası (DASK) üzerinde durdu:
- 50 metrekareden küçük konutlar DASK kapsamında değildi. Şimdi metrekare ölçümleri daha net alınıyor.
Sigorta sektörüyle ilgili şu yorumu yaptı:
- Sektörümüzde bardağın yüzde 99’u dolu.
Devletin serbest tarife ve serbest piyasayı desteklemesi gerekiyor
Sompo Sigorta CEO’su Fahri Uğur, sigorta denetleme uzmanlığı görevinde bulunduğunu belirtti:
- Hazine’de 10 yıl sigorta sektörüne dönük görev yaptım. Sonra özel sektöre geçtim. Yani, masanın iki tarafını da biliyorum.
Sigorta sektöründe tam anlamıyla serbest piyasanın olmadığının altını çizdi:
- Devlet serbest tarife ve serbest piyasayı desteklemeli. Mevcut uygulama, kısa vadede sektöre ve sigortalıya yarıyor gibi görünüyor. Ancak, uzun vadede fayda sağlamıyor.
Türkiye’de hayat dışı branşlarda faaliyet gösteren sigorta şirketi sayısının 47 olduğunu kaydetti:
- Aslında tam rekabete en yakın duran sektörlerden biriyiz. Ürüne, bilgiye ulaşmak kolay. Böyle bir sektörde tam rekabet ortamı sağlanırsa, ülke için daha fazla katma değer yaratır.
Serbestliğin olmamasının yarattığı etkiye dikkat çekti:
- Serbestliğin yeteri kadar olmaması, kaynakların doğru dağılımını da engeller.
Türk futboluna ABD’den destek verecek, Manisa için fon bulmaya çalışacak
ABD’de gayrimenkul sektöründe faaliyetleri olan Çağrı Kanver, Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu’ndan Prof. Mehmet Emin Birpınar başkanlığındaki Dış İlişkiler Kurulu üyeliği teklifi aldığında Manisa’daki çocukluk günlerini anımsadı:
- 15 yaşıma kadar futbol oynamıştım. Ayağım kırıldıktan sonra bıraktım. Futbol, içimde ukde kalmıştı.
Türkiye-ABD İş Konseyi (TAİK) Başkanı Murat Özyeğin’in davetiyle New York’a gittiğimde Çağrı Kanver’le de sohbet fırsatı buldum. Kanver, TFF Dış İlişkiler Kurulu üyeliğinden söz etti:
- TFF Başkanımız İbrahim Bey’le 20 yıldır tanışıyoruz. Dış İlişikler Kurulu üyeliği, içimde ukde kalan futbola ilgimi canlandırdı. Dış İlişkiler Kurulu’nda ülkemiz futboluna katkı vermek için elimden ne geliyorsa yapacağım.
Aklından geçenleri paylaştı:
- Bu dönemde Miami’de yaşıyorum. New York’ta da bağlantılarım devam ediyor. ABD’deki genç Türk yetenekleri bir araya getirip, ülkemiz futboluna kazandıracak bir program planlayabiliriz.
Sonra bir fotoğraf gösterdi:
- Memleketim Manisa’da 78 yıl sonra belediye başkanlığının CHP’ye geçme başarısında payı olan Ferdi Zeyrek, çocukluk arkadaşım. Temmuz ayında ziyaret ettim. Bana “fahri hemşeri” beratı verdi.
Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek’le lise döneminde sınıf, üniversitede ev arkadaşı olduklarını kaydetti:
- ABD’deki bağlantılarımı kullanarak memleketim Manisa’ya katkı vermeye, özellikle altyapı yatırımlarında ihtiyaç duyulacak fonları bulmaya çalışacağım.
Manisa’dan 30 yıl önce ayrıldığını vurguladı:
- Annem ve babam Manisa’da yaşıyor. Dolayısıyla Manisa’dan bağım hiç kopmadı. Gelip-gitmeye devam ediyorum. Çocukluk, sınıf ve üniversiteden ev arkadaşım mimar Ferdi Zeyrek’in Büyükşehir Belediye Başkanı olmasıyla memleketime ilgim artarak sürecek.