Fındıkta ‘erken hasat’ yapmayalım
Karadeniz Bölgesi dediğimiz zaman fındıkla anılıyor. Fındık da bizim yeşil altınımızdır. Onun için fındıkta hasat sonrası kazançlar çok önemli. Bu dönem, fındık toplama tarihleri 0-250, 250-500, 500’den sonrası rakımlar için açıkladı. Ama maalesef bu tarihlere üreticiler tarafından çok da uyulmuyor. Bu, her açıdan zararlı bir durum. Hasat tarihlerine uyulmamasının sonucunda verimde, kalitede ve randımanda düşüşler meydana geliyor. Bu da üreticinin maddi kayıplarına sebep olacaktır.
Bu yıl havaların geç ısınması ve ürünlerimizin geç çiçeklenmesi nedeniyle, fındık hasadına geç başlanmalı. Çünkü geçen senelere göre fındığın geç olgunlaşması gözleniyor. Özellikle mayıs-haziran aylarında havaların serin, sisli ve yağışlı geçmesi, ürünün tam olgunlaşmasında en az 2 haftalık gecikmeye sebep oldu. Bu nedenle sahil kesimlerinde 12 Ağustos, orta kesimlerde 17 Ağustos, yüksek kesimlerde ise 22 Ağustos'tan önce bahçelere girilmemeli.
Erken hasat, yerine göre 2-3 randıman kaybına neden olabilir. Bu da ekonomik olarak kayba sebebiyet verir. Fındığın tam olgunlaştıktan sonra hasat edilmesi, randıman üzerinden kalitede, dolayısıyla da kazançta da artışa neden olacaktır. Bunu anlamanın basit bir yolu var. Çotanaklar dalın üzerinde duruyorsa, silkelediğimizde yere düşmüyorsa toplama zamanı gelmemiştir. ‘Ne zaman toplanması gerekiyor?’ sorusunun cevabı ise fındığın yere düşmesi gerekiyor. Fındık yere düştüğü zaman, çok avantajlı olacaktır. Fındık olgunlaşmış, randımanı yükselmiş demektir. Yere düşen fındığın verimi, kalitesi yüksek olacaktır. Bunların yapılmaması halinde yüzde 10 ağırlık kaybı yaşanır. Ağırlık kaybı da aile bütçesine olumsuz yansır. Biz istediğimiz zaman değil, fındık istediği zaman toplamamız gerekiyor. Yapılması gereken, çotanakların olgunlaşmasını beklemek. Fındığı zoraki topladığımız zaman gelecek yılın mahsulüne de zarar vermiş oluyoruz. Erken toplanan fındıkta 4-5 randıman düşüş oluyor. Yüzde 10’a kadar verim kaybı oluyor. Yerden toplandığı zaman fındığın kalitesi yüksek oluyor. Ona göre de birim fiyatı yükseliyor” diye konuştu.
Fındığımızı erken hasat etmeye başlarsak, ürünümüz afl atoksin, yani küf yapacağından üründe kayıp da olacaktır. Erken toplanan fındık hem buruşur, hem randıman kaybeder. Onun için fındığımızı erken hasat etmeyelim. Fındık çeşitlerinin hepsi, aynı anda hasat olur anlamına gelmez, bu nedenle çeşitlerin ayrı ayrı ve hasat zamanı geldiğinde toplanması gerekiyor.
Hasadı yapılan fındıklar harman yerlerinde ince serilmeli ve iyice kurutulmalı. Üst üste yığınlar halinde bırakılmamalı. Çok kalın serilen ya da yığınlar halinde bırakılan fındıklarda sıcaklığın yükselmesi ile üründe acılaşmaya; nispi nem oranının artması da kızışmaya, küflenmeye yol açabilir. Özellikle insan ve hayvan sağlığı için zararlı olan aflatoksin adı verilen madde meydana gelir. Naylon ya da bez brandalar ürüne temas etmeyecek şekilde yağışlı havalarda üzeri örtülmelidir. Fındıklar kurutulduktan sonra naylon çuvallar yerine gözenekli çuvallara konulmalıdır.
Depo olarak kullanılacak yerin serin kuru ve havalanabilir nitelikte olması gerekir. Bu şartlarda fındıklar 1 yıl muhafaza edilebilir. Bunun için depo içi sıcaklığının 2-4,5 ºC’de ve nispi nemin yüzde 55-60 arasında olması gerekir.
Tüm üreticilerimize bol bereketli bir hasat sezonu dileriz.