FED kararları ve küresel ekonomilere etkileri

FED beklenen faiz kararını açıkladı. 75bp artırımı karşılığında faiz 3,75-4% bandında işlem görmeye başladı. Dünya ekonomileri, iktisatçılar bu oranı ve kararı heyecanla bekliyorlar mıydı?

Hayır…

Herkesin oran öngörüsü bire bir tutmuştu.

Buradan; Küresel ekonomiler arası iletişim mükemmel çalışıyor anlamını çıkartabiliriz. Önceki yazılarımdan birinde, yanılmıyorsam bir veya iki öncesi, hem ekonomik iletişimin sonsuz hızından, hem de FED faiz artırımının ölçülü yapılması istemlerinden bahsettim. ABD ve bir çok ekonomide resesyon endişesi henüz sürüyor bu arada…

Başkan POWELL, karar açıklamasını müteakiben yaptığı basın toplantısında uzun olmayan, serinkanlı bir konuşma yaptı, ancak pek yeni ve değişik bir söylemi olmadı. Öncelikli vurgusu Merkez Bankalarının en genel ve müşterek ana görev ve işlevleri kapsamını hatırlatmaktan ibaretti. Yani bilinenin anımsatılmasıydı da diyebilirim, ama Başkan bu kez fiyat istikrarı konusunda ısrarlı bir şekilde durmayı tercih etti.

Buradan FED’in faiz artırımına devamı  düşünmekte olduğu, ABD enflasyonunun da yıllık %2 mertebesinde tutmayı hedeflediği net olarak görülüyor ki POWELL da bu hedefi açıkladı zaten.

Toplumlarda her FED veya MB kararı sonrası sıkça sorulan sorular (SSS) gündeme gelir, bu doğaldır.

• FED faiz artırımı neticesinde ABD $ değer kazanır mı?

Evet, kazanır tabii. Ancak başkaca önemli etkenler bunu engellerse o başka…

• Benzer etkileşim bir şekilde altın için de geçerlidir ki altın burada baskı altında kalacaktır.

• Sonuç olarak bir şekilde FED faiz kararları ile ABD Doları mutlaka bir ilişki ve etkileşimle durumun koşullarına göre çalışır.

Enflasyonla mücadelede faiz çok önemli bir parametredir ki, bunu herkes artık çok net olarak biliyor. Enflasyona ilişkin önem vurgulamaları esasen her platformda yapılıyor. Ancak bu defa önemli olmanın özgül ağırlığı farklı… Resesyon endişesi (İşsizlik artışı korkusu da) ve ABD Senatosu Bankacılık Komitesi Başkanının FED Başkanına yazdığı mektup konunun önemli ağırlık noktaları.

Bu durumda ABD’den başlayan faiz artışı kararının diğer küresel ekonomilerdeki enflasyonla mücadele dengelerinde mutlaka bir hareketlilik getireceği alenen ortadadır.

Peki, ne olacak?

Yine pek heyecanlı bir bekleyiş olmayacak…

Gelecek toplantıda da FED muhtemelen 50 ya da 75 bp politika faizini artıracak. Bunun enflasyonla mücadeleye etkisi de 2023 sonuna doğru ortaya çıkacak. ABD gibi, GSYİH 20,89 trilyon $ olan dünyanın en büyük ekonomisindeki bu etkileşimler diğer ekonomilerde de denge değişimleri yapacak.

Bu arada dikkatlerden uzak tutulmaması gereken bir diğer konu; brent petrol varil fiyatlarındaki dengesizlik. Geçtiğimiz 15-20 gün öncesinde $110 mertebesini deneyen çıkan petrol fiyatı, artış trendinde de olsa bugün TSİ akşam saatlerinde $84 düzeyinde seyir etmekteydi.

Bu durumda Dolar Endeksi DXY 100’ün üzerinde; yani $’daki değer artışı şimdilik devam ediyor, görünen DXY bu bantta devam edecek gibi olduğu… 

Dolar Endeksi Vadeli İşlemleri Kurlar

Kaynak : tr.investing.com › currencies › us-dollar-index

 Ham Petrol Vadeli İşlemleri Çarşamba günü yükseliş eğiliminde. NYSE ‘ de Aralık 2022 için %0,71 yükselerek Varili USD 89,00 'den işlem gördü. Bu her ne kadar bir future işlemi olsa da gösterge olması bakımından tabii ki bir değer taşımakta… Yukarıda da belirttiğim gibi $ 85 mertebesinde işlem görürken Brent Petrol $ 90 mertebesinde dirençle karşılaştı. Buradan da görülen; artan dolar endeksi, oynaklığı olan brent petrol fiyatları ve enflasyonla mücadelenin artan maliyetli çözüm arayışları küresel ekonomilerde bugünlerde hareketli. Piyasalarda dikkatli davranılması gerekli… 

Altın ve doğalgaz piyasalarında da Çarşamba günü oturumlarında yükseliş vardı. Sonuç olarak FED faiz kararı piyasalardaki ilk değerlendirme yapılıncaya kadar belirli bir yükseliş gösterdi. Faiz kararının beklenen bant aralığında realize olması piyasalardaki yeni dengeleri oluşturacak… 

Bütün bu bilgiler ne işimize yarıyor diye soranlar da olabilir. Burada özellikle belirtmek istediğimiz; bizim dışımızda da bir ekonomi dünyası var ve oralarda ekonomi son derece dikkatle takip ediliyor. Oluşan yeni konumlamaları doğru izlemek ve hattâ biraz da olmadan önce doğru okuyabilmek ekonomimize çok önemli kazançlar getirebilir, getirir.

İşte söylemek istediğim tam da bu…

Ulusal boyutta her türlü anlam dışı çekişmeleri bir kenara bırakarak, uluslararası platformlardaki oluşumları takip etmek, çok somut olarak planlamaları zamanından önce yapmak ve zamana paralel olarak da güncellemek önemli. 

Günlük yaşamın ötesinde yeni adımlar atmak, dış dünyayı izlemek gerekli…