Fed geçti sorunlar baki

Nihayet merakla beklenen ve üzerinde korku rüzgârları estirilen Fed toplantısı geride bıraktık. Toplantı sonrası yükselişe geçen piyasaları anlamak için öncesine bakmak gerektiğini düşünüyorum. Bir süredir faiz artışlarına yönelik beklentilerin sertleştiğine şahit oluyoruz. Nitekim Aralık 2022 toplantısı itibarı ile fiyatlanan Fed’in faizleri yüzde 3,0 seviyesine çekmesi. Bu ilk faiz artışının geldiği toplantı sonrası oluşan “her toplantıda 25 baz puan artış” havasının kısa sürede dağıldığını gösteren bir durum.

Sadece bir kaç toplantıda 50 baz puan artış değil 2 toplantı üst üste 75 baz puan artış olabileceğine dair raporlar da yayınlanmaya başlanmıştı. Ekonomik verilere baktığımızda ise istihdam maliyetlerine yönelik rekorlara rağmen zayıf 1. çeyrek büyümesi, gerileyen ISM ve en azından şimdilik plato yapmış görünen enflasyon nedeni ile Fed’in biraz rahatlamış olması mümkün. Açıklamaya baktığımızda enflasyonun nedenleri arasında pandemi ve yüksek enerji fiyatları da gösteriliyor. Bu Fed’in “geçici” görüşünü tamamen terk etmediğini gösteren bir detay. Elbette pandeminin ve petrol fiyatlarının enflasyona katkısı yüksek ancak bu durum Fed’in faizleri artırmakta geciktiği gerçeğin örtmemeli. Henüz Ukrayna savaşı çıkmadan da enflasyonist baskılar artıyordu. Özellikle konut piyasasında olan biten, yani yüksek fiyatlar ve kiralar, geç müdahale nedeni ile bir süre daha devam edecektir. Güvercin olarak tanımlayabileceğimiz bir diğer nokta ise Başkan Powell’ın 75 bazlık bir artışın henüz masada olmadığını vurgulaması. Nitekim 50 bazlık artış kararı oybirliği ile alınmış, yani Fed içinde şu anda 75 baz puanlık bir artışa gerek olduğunu düşünen yok. Ancak bunun tam teyidini tutanakların açıklanması ile beraber alabileceğiz.

Öte yandan Haziran ayında start verilen bilanço küçülmesinde de bir sürpriz söz konusu olmadı. Ancak önemli olan bilanço büyürken 120 milyar dolarlık alım yapan Fed’in , enflasyon ciddi yükselmiş olsa da, bilançosunu daha ufak bir adımla, 95 milyar dolar küçültecek olması. Daha önce de paylaştığım gibi nominal miktarlara bakmak da yetersiz. ABD Hazinesi pandemi sırasında patlayan hane halkı desteklerinin sona ermesi ve ekonominin toparlanması ile yükselen vergi gelirleri nedeni ile daha az borçlanacak. Bu da Fed’in piyasalardan çekilmesini kolaylaştıran bir gelişme. Elbette Fed fiyat hassasiyeti olmayan bir alıcı ve bu nedenle alımları kesmesi tamamen etkisiz diyemeyiz ancak saçma olsa da yaratıcı olduğunu kabul etmemiz gereken “dolar yakma” senaryolarının bir anlamı yok. Fed toplantısı piyasaları üzmeden ve reel faizlerde büyük bir sıçrama yaratmadan sona erdi. Ancak maalesef hem piyasalar hem de ekonomiler için pek çok sorun yerinde duruyor. Bunların başında gübre , üretim ve ihracat yasakları nedeni ile gıda fiyatları ve AB’nin ambargo kararı nedeni ile petrol geliyor. AB’nin Rus petrollerinin sigortalı olarak taşınmasını engellemesi fiyatları yukarı iten bir başka gelişme olacaktır. Çin ekonomisinin yavaşlaması fiyatların yukarı gitmesini şimdilik engelliyor olsa da talebin azalması değil ancak arzın artması ile kökten çözülebilecek bir sorunla karşı karşıyayız.