Faiz indirim olasılığı yükselecek mi?
Bugün önemli bir veri açıklanacak. Kasım ayı enflasyonunu öğreneceğiz. Son Para Politikası Kurulu karar metninde, bir öncekine göre daha olumlu değerlendirmeler vardı. Mesela ilk paragraf: “Ekim ayında enflasyonun ana eğiliminde düşüş gözlenmiştir. Son çeyreğe ilişkin göstergeler yurt içi talebin yavaşlamaya devam ederek enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelere geldiğini ima etmektedir. Temel mal enflasyonu düşük seyretmeye devam ederken, hizmet enflasyonunda iyileşmeye dair sinyaller belirginleşmiştir… Enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları iyileşme eğilimi sergilemekle birlikte...”
Bu olumlu değişiklikler Aralık toplantısında faiz indirimi beklentisi oluşturdu. PPK kararı 21 Kasım’da açıklandı. PPK metninde vurgulanan iyileşmelerin 26 Aralık’ta yapılacak yeni PPK toplantısına kadar sürmesi gerekiyor ki faiz indirimi olasılığı güçlensin. Sınavlardan biri Cuma günü açıklanan üçüncü çeyrek GSYH verisiydi. Öncelikle özel tüketim harcamalarının yüksek sayılabilecek bir oranda artmaması önemliydi. Hem ikinci çeyrekte hem de üçüncü çeyrekte, bir çeyrek öncesine kıyasla azalma var tüketimde. Dolayısıyla, sınavlardan birinden kazasız belasız geçilmiş olundu. İkincisi, hem piyasa katılımcılarının hem reel sektörün hem de hane halkının enflasyon beklentilerindeki iyileşme sürüyor. Reel sektörün ve hane halkının beklentileri düzey olarak Merkez Bankasının istediği ölçüde düşük değil ama sonuçta gidişat doğru yönde. Piyasa katılımcılarının on iki ay sonrası enflasyon beklentisi ise 2025 sonu hedefinin (tahmininin) üst sınırına yakın.
Üçüncü sınav, TÜİK’in resmi enflasyonu duyurmasından önce açıklanan iki önemli enflasyon göstergesinin ne denli Merkez Bankası tahmini ile uyumlu olduğu. İlk gösterge İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi ile ölçülen enflasyon. İkincisi ise TÜRK-İŞ’in Ankara’da yaşayan dört kişilik bir aile için açıkladığı yoksulluk sınırı. 2025 enflasyon tahmini (hedefi) yüzde 14 iken, Merkez Bankası bu tahmin ile uyumlu üçüncü çeyrek aylık ortalama enflasyon değerinin (mevsim hareketlerinden arındırılmış olarak) yüzde 1,5 olduğunu belirtmişti. Hedef şimdi yüzde 21 ama bu hedefle uyumlu bir aylık enflasyon değeri bilebildiğim kadarıyla açıklanmadı. Hedefteki değişikliğin şiddetini dikkate alarak Kasım ve Aralık enflasyonlarının mevsim etkisinden arınmış değerlerinin üst sınırı olarak yüzde 2,25’i belirleyebiliriz. Hadi en fazla yüzde 2,5 olsun.
Şimdi bu çerçevede İTO ve TÜRK-İŞ göstergeleri ile ölçülen Kasım enflasyonuna bakalım. İTO’ya göre İstanbul Kasım enflasyonu yüzde 3,07. Mevsim etkisinden arındırılmış hali de bu değere yakın. Bu değer az önce belirttiğim üst sınırdan yüksek. Buna karşılık TÜRK-İŞ’in Ankara Kasım enflasyonu çok düşük: Yüzde 0,64. Bu kadar farklı değerler açık ki sağlıklı bir değerlendirmeye izin vermiyor. Bu satırları yazarken açıklanmasına yirmi saat kalan TÜİK enflasyonunu bekleyeceğiz. Mevsim etkisinden arınmış olarak yüzde 2,5’in, özellikle de yüzde 2,25’in altında gelirse faiz indirim olasılığı daha da yükselir.
.