Fabrika belediyeden, istihdam yatırımcıdan…
Tarımdan hızlı kopuş, göç, kasaba ve kentlerde artan işsizlik... Bu atıl gücün ekonomiye katılması ise elzem. İstihdam konusunda Afyon ve Kütahya’da dikkatimi çeken iki örneği aktarmak istiyorum.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Afyonkarahisar Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürü Ahmet Karakaya, görüşmemizde, tekstil sektörünün kentte yeniden canlanmaya başladığını belirterek, belediyelerle İŞKUR koordinasyonunda yapılan çalışmalardan bahsetti.
Bir örneğini yerinden görmek üzere Afyon merkezden daha önce kapalı pazaryeri olarak inşa edildikten sonra atıl kalan binada buluştuk. 10 bin m2’lik bina, belediye tarafından kiralanarak 345 kişiye istihdam sağlayan bir tekstil fabrikasına dönüştürülmüş. Dünyaca ünlü bir İspanyol markasına fason üretim yapılıyor. Firma sahibi Deniz Özalan, İstanbul’dan gelip bu binada fabrikasını kuruyor. Bolvadin’deki 7 bin 500 m2’lik ikinci fabrikasında ise 1 Ocak’ta iş başı yapılacak ve toplam çalışan sayısı 800 ila bin kişiye ulaşacak.
Ahmet Karakaya, Afyon ve ilçelerinde istihdamın artırılması amacıyla başlatılan çalışmanın hikâyesini aktarıyor: “80-90’lı yıllarda Afyon’da ciddi bir tekstil kümelenmesi vardı, kapandılar. Özellikle genç ve kadın işsizliğine çözüm üretmek adına yeniden harekete geçtik. Tekstil sektörü yatırımcılarını belediyelerle bir araya getiriyoruz. Belediyeler kendilerine ait alanlarda fabrikaları inşa ediyor ve firmalara kiralıyor. Bir yandan ilçelerindeki işsizliğe çözüm üretirken bir yandan da kira geliri sağlıyor. Bu model yatırımcılar tarafından da çok ilgi gördü. Firmalar arsa ve inşaat maliyetlerini ciddi bir şekilde düşürerek hızla üretime geçebiliyor. Döğer, Gömü, Emirdağ, Sandıklı, Bolvadin, Akören, İhsaniye ilçelerimizde devam eden yatırımlar var. Şu anda Afyon’da 27 tekstil fabrikasında ağırlıklı kadın olmak üzere 2 bin 700 kişi çalışıyor. Üretime başlayacak yeni fabrikalarla 2022’nin ilk yarısında sayının 5 bin kişiye ulaşmasını hedefliyoruz.”
Malum, Afyon aynı zamanda tarım ve hayvancılık kenti. “Göçü önleyebilir ancak tarımdan kopuşu artırmaz mı?” diye sorduk. “Tam tersi ilçe ve köylerinden ayrılmak istemeyen aileler için bir fırsat yaratıyor. Kadın-erkek iş bölümü yapıyor. Eşlerden biri fabrikada çalışırken diğeri tarım ve hayvancılıkla uğraşıyor. Geniş aileleri bir arada tutuyor ve aile bütçesine ek gelir sağlanıyor. Özellikle kadın ve gençlerden son derece olumlu geri dönüşler alıyoruz” diyerek cevaplıyor.
Bir başka örnek ise Kütahya’nın Emet ve Hisarcık ilçelerinden. Her iki belediyenin başkanları “Ortak Kalkınma” adını verdikleri proje ile bölge halkından çok sayıda kişiye istihdam yaratabilmek üzere yola çıktılar. İki ilçeyi birbirine bağlayan bir noktada yaklaşık 750 dekar araziyi “Orta Ölçekli Sanayi Sitesi”ne dönüştürerek ücretsiz arsa tahsisiyle yatırımcılara açıyorlar. Her türlü altyapı ve lojistik destek belediyeler tarafından sağlanacak. Şimdiden 9’u Kütahya dışından metal işleri, ambalaj, medikal ve kedi maması üretimi yapmak isteyen 13 firma resmi başvuruda bulunmuş. Sırada bekleyen firmalar da var. Kadın ve genç iş gücünün bulundukları yerlerde üretime katılmasını sağlamak için elini taşın altına koyan yerel yönetimlerin sayısı daha da artmalı.