Engeller üzerindeki zarafet
Sir Winston Churchill’in “harika bir at üzerindeyken, sahip olabileceğiniz en iyi koltuğa sahipsiniz” şeklinde bir sözü olduğu rivayet edilir. Bu ifadenin gerçekliğini doğrulamak zor olsa da biniciliğin asıl dönüm noktasının, 5. yüzyılda eyer icadıyla yaşandığı genel kabul görür. İnsanın bir hayvanla birlikte yer aldığı tek Olimpik spor olan at biniciliği, geçmişte askeri amaçlar için kullanılmaktayken, günümüzde daha çok sportif bir organizasyon olarak ön plana çıkmaktadır.
Yüzyıllardır devam eden, beceri, cesaret ve zarafetin birleştiği biniciliği daha iyi anlayabilmek için Milli sporcularımızdan Emre Çelikkol’dan konunun tüm taraflarını anlatmasını istedim. Emre bana, at yetiştiriciliğini, dünyanın önde gelen binicilik ülkelerini, Türk biniciliğin konumunu, tesisleşmeyi, veterinerliğin önemini, binicilik kıyafetlerini, markaları, binicilik okullarını, anne karnından embriyo satın almayı, at izleme ve takip etme sistemini, sektörün ekonomisini, yüksek bütçeli özel organizasyonları, kendi hedeflerini ve olimpiyatlara gidebilmek için tüm gerekli teknik bilgileri anlatarak binicilik sporunun detaylı bir haritasını çıkarttı diyebilirim.
Türkiye’de atlanılan engel seviyesinin olimpiyatlarda atlanılan engel seviyesinden düşük olması, “atlara fısıldayan” insanlar, atları sakinleştirmek için ahıra keçi koyulması, taşıyıcı annelik, embriyonun satın alınabilmesi gibi farklı ve renkli konuları başka bir güne bırakarak ilk önce binicilik branşlarının neler olduğunu öğrenelim. Türkiye Binicilik Federasyonu’nun tarifine göre, binicilik sporu ülkemizde; Engel Atlama, At Terbiyesi, Atlı Dayanıklılık, Üç Günlük Yarışma, Atlı Jimnastik ve Pony olmak üzere 6 ana disiplin çerçevesinde yapılmaktadır. Bu 6 ana disiplin arasından en çok yatırım yapılanı, sadece ülkemizde değil tüm dünyada da ilgiyle izlenen engel atlama yarışları…
“Benim Vizyonum Açık: En İyisi İçin Sadece En İyisi.” Jan Tops
Olimpiyat ve Dünya Şampiyonalarının yanı sıra, uluslararası engel atlama yarışlarında, Hollandalı Olimpik binici Jan Tops tarafından 2006 yılında kurulan, Global Champions Tour (GCT) engel atlama sporunun en üst seviyelerinden biri olarak kabul edilmektedir. Longines markasının 2013 yılından itibaren sponsor olduğu, dünyanın en yetenekli binicilerini ve atlarını bir araya getiren bu tur, Eiffel Kulesinin altından Tokyo'ya kadar dünyanın dört bir yanındaki büyüleyici mekanlarda yarışmalar düzenler. Organizasyon, rekabetçi yönünün yanı sıra yüksek profilli kişiliklerin katılımıyla da dikkat çekmektedir. Monako kraliyet ailesi üyesi Charlotte Casiraghi, Athina Onassis, Jessica Springsteen, Sofia Abramovich, Jennifer Gates gibi tanınmış yarışmacıların düzenli katılımı etkinliğin prestijini daha da artırmaktadır.
Bireysel yarışların yanısıra, 2016 yılında, takım bazında yarışmalarının öne çıktığı, at camiasının Formula 1’i olarak adlandırılan Global Champions League kuruldu. Format, katılım ve yarışma stratejileri açısından farklılıklar barındırmasına rağmen, her iki yarışma serisi de dünya çapında at biniciliğinin en prestijli yarışları arasında yer alıyor.
Günümüz itibariyle, üç kıta, 13 ülke ve dünyaca ünlü 16 farklı destinasyon, toplam 36 milyon Euro’dan fazla para ödüllü bu organizasyonlara ev sahipliği yapmakta. LGCT’de bireysel yarışan sporcularımız olmasa da takımlar kategorisinde ki 14 takım arasında bir de Türk takımı yer alıyor; İstanbul Warriors… Carpe Diem Binicilik Takımı tarafından desteklenen İstanbul Warriors ekibinde, Türk biniciler Efe Siyahi ve Derin Demirsoy’un yanı sıra, Fransız Olivier Robert, Belçikalı Abdel Said, İsviçreli Geraldine Strauman, ve Danimarkalı Andres Schou yer alıyor. 2023 senesinde başarılı bir sezon geçiren İstanbul Warriors, 2024 sezonunda mart ayı itibariyle 10. durumda.
Golden Warriors dan bahsederken Carpe Diem Binicilik Takımına da ayrı bir yer açmak gerekir. Efe Siyahi ve Avni Atabek tarafından Avrupa binicilik dünyasının önemli merkezlerinden Hollanda Baarlo’da kurulan ‘Carpe Diem tesisleri’, hem binicilere hem de atlarına servis veriyor. Web sitelerinde tesislerini; “binicilik ekibimiz ve diğer müşterilerimiz için kurduğumuz bu ‘profesyonel ahırları’ tasarlarken, herkesin hoş karşılandığını hissettiği ve günü yakalayabileceği bir yer hayal ettik” şeklinde tanıtmışlar.
Yarışlara katılan bir takımın yıllık maliyeti 2-3 milyon Euro civarında. Her önemli organizasyonda olduğu gibi, Global Champions Tour ve League bütçesinin büyük bölümü, aralarında THY’nin de olduğu sponsorlar tarafından karşılanıyor. Yüksek rekabet, at biniciliğinin küresel bir fenomen haline gelmesinde önemli bir rol oynarken, organizatörler ve sporcular bu sporunun sürdürülebilir bir şekilde devam etmesi için çevresel etkilerin azaltılması ve doğal kaynakların korunması gerektiğinin farkındalar; atların sağlığı ve refahını korumak, doğal habitatların muhafazasını sağlamak ve karbon ayak izini azaltmak için çeşitli stratejiler uyguluyorlar.
Her bir etap, sunduğu büyük ödüllerin yanı sıra, sporculara uluslararası arenada büyük prestij kazandırıyor. LGCT’nin zirveye çıkan bireysel başarıları ve LGCL’nin takım dayanışması, bu antik sporu bir ‘atlayışın’ ötesine taşıyarak, onu bir sanat eseri, bir strateji oyunu ve bir tutku hikayesi haline getiriyor. Bu sporun kalbini oluşturan ünlü biniciler ve efsanevi atların ilgi çekici hikayeleri devam ettikçe, yeni nesiller bu heyecan verici disipline daha fazla ilgi gösterecek, engel atlama ve at biniciliği, insan ile at arasındaki olağanüstü bağı kutlayan evrensel bir spor olarak parlamaya devam edecektir.