Enflasyon şenlikleri başlıyor, asıl kutlama 5 Ağustos’ta...

Tüketici fiyatları mayısta kaydedilen yüzde 3.37’lik artışla yıllık bazda yüzde 75.45’e ulaştı. Bu çok büyük olasılıkla bu yılın zirvesi. Çok büyük olasılıkla diyorum, çünkü haziranda yüzde 3.92’nin üstünde bir artış herhalde görülmez. Yüzde 3.92 geçen yılın haziranındaki orandı.

Hem zaten “enflasyon şenlikleri” için işaret edilen tarih 3 Temmuz. Bu tarihte haziranın oranı açıklanacak, o oran geçen yılki yüzde 3.92’den düşük gelecek ve böylece mayıs sonundaki yüzde 75.45 yönünü aşağı çevirecek.

Yıllık oranın düşmeye başlaması da enflasyonun düşmesi olacak, böyle kabul edilecek.

Sanırsınız ki enflasyon belasının üstesinden gelinecek, vatandaşın alım gücü iyileşecek.

Son on iki ayın oranlarının birikimli toplamından ibaret olan yıllık enflasyondan geçen yılın yüksek oranı çıkacak, onun yerine düşük bir oran girecek; hepsi bu, hepsi! (Detaylar tabloda.)

Lütfen dikkat, bu yıl haziranda ve sonraki aylardaki oranlar negatif gelmeyecek, fiyatlarda bir gerileme olmayacak; zaten bunu bekleyen de yok da ama ısrarla yıllık enfl asyondaki düşüş sanki fiyatların gerilemesi olarak “pazarlanmak” istenecek.

Asıl “şenlik” 5 Ağustos’ta...

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek bir süre önce enfl asyonun düşeceği(!) tarihi açıklamış ve 3 Temmuz’a işaret etmişti. Dedim ya bu tarihte haziran enflasyonu açıklanacak ve bu oran çok muhtemeldir ki geçen yılın yüzde 3.92’lik oranının altında gelecek, böylece mayıs sonunda yüzde 75.45’e ulaşan yıllık oran yönünü aşağı çevirecek.

Bu da “enflasyonun düşmeye başlayacağı” tarih olarak kayıtlara girecek, öyleymiş!

Ama ben bir katkıda bulunarak enflasyonda asıl şenliklerin 5 Ağustos’ta başlayacağını ilan ediyorum!

5 Ağustos’ta temmuz ayı oranı açıklandığında geçen yılki yüzde 9.49’luk rekor artış devreden çıkacak ve onun yerine çok daha düşük bir oran girecek.

3 Eylül’de bu sefer geçen yılın ağustosundaki yüzde 9.09’un yerine yine düşük bir oran girecek ve yıllık oran bir kez daha gerileyecek

Düşük oran olarak ne beklemeli?

Merkez Bankası’nın 2024 yılı enflasyon tahmini artık yüzde 38. İlk beş ayda gerçekleşen yüzde 22.72’lik artıştan sonra yüzde 38’i aşmamak için kalan yedi aydaki artışı yüzde 12.45’te tutmak gerekiyor. Yedi aylık yüzde 12.45 de, aylık ortalama yüzde 1.69’a denk geliyor.

İşte hazirandan itibaren aylık artışı yüzde 1.69’a indirmek mümkün olursa yıllık oran haziran sonunda yaklaşık yüzde 72’ye gerileyecek. Ama asıl gerileme biraz önce vurguladığım gibi temmuzda yaşanacak; temmuzda, ağustosta ve kısmen eylülde...

Her ay yüzde 1.69’la gidilebilirse yıllık oran eylül sonunda yüzde 44’e inecek.

Mayıs sonundaki yüzde 75’ten, dört ay sonra eylül sonunda yüzde 44’e... Yani tam 31 puanlık bir düşüş...

Bundan sonraki dönemin aylık ortalama artışının yüzde 1.69’da kalması pek mümkün görünmüyor. Daha makul bir gidişle aylık artışların yüzde 2.5 olacağını varsayıyorum, bu durumda da yıllık oran eylül sonunda yüzde 49’a geriliyor. Yani mayısa göre 26 puanlık düşüş...

Bu bile büyük başarı. İyi de bu başarı nasıl sağlanacak?

Bu biraz kendiliğinden olacak...

Enflasyonu düşürmek için hiçbir şey yapılmıyor değil tabii ki. Bir takım önlemler alınıyor ama böylesine hızlı düşüşü bu önlemlerle açıklamak mümkün mü?

Bunun nasıl olacağı tabloda...

Daha önce de vurguladığım gibi geçen yılın yüksek oranları çıkacak, onların yerine düşük oranlar girecek.

Asıl performans bundan sonra

Mayısta gelecek oranın geçen yıldan yüksek olacağı ve yıllık bazdaki rekorun da bu ay kırılacağı zaten belliydi.

Şimdi artık hiçbir mazeret kalmadı. Aylık enflasyonu bakalım ne kadar aşağı çekmek mümkün olacak. Ama hiç kuşku yok bundan sonra aylık oranlar tümüyle ikinci planda gösterilmek istenecek.

“Bakın yıllık enflasyon nasıl da düştü. Biz söyledik mi yaparız!”

Bu tür açıklamalardan geçilmeyecek. Ama enflasyondan ve hayat pahalılığından ne yapacağını bilemez hale gelmiş geniş kitleler “Peki enflasyonu düşürüyorsunuz da, artıran kimdi” diye pek sormayacak.

Hatta yıllık enflasyonu düşürme açıklamaları öyle abartılacak ki yıllık oranın resmi tahmin olan yüzde 38’in ötesine geçmesi, ki bu büyük olasılık, gölgelenmeye çalışılacak.

Ama dedim ya aylık oranı yıllık tahmini tutturacak düzeye çekmenin önünde engel bulunmuyor.

Enflasyonun en büyük nedeni ve gerekçesi olan kur artışı yok. Mayısta doğalgaz ve giyimin etkisi büyüktü, haziranla birlikte onlar da kalmadı. Buyurun aylık artışı yüzde 1.69’a değilse de yüzde 2 dolayına indirin; indirin ki yıllık yüzde 38’lik tahmine yakın bir gerçekleşme olsun.