Enerjisini %100 yenilenebilirden alan ilk 'yeşil Olimpiyat oyunları'
Olimpiyat oyunları sona erdikten sonra, “yeşil şebekenin” her yıl Zhangjiakou’dan Pekin’e yaklaşık 14TWh yenilenebilir enerji iletmesi bekleniyor. Bu, Çin'in başkentinin elektrik tüketiminin yaklaşık yüzde 10’una eşdeğer. Zhangjiakou, 2030 yılına kadar toplam 50 GW’a ulaşmak için rüzgar ve güneş kapasitesini mevcut seviyelerden ikiye katlamayı hedefliyor. 2022 Olimpiyat ve Paralimpik Kış Oyunları için Pekin Organizasyon Komitesi’nin sürdürülebilirliğinden sorumlu olan Liu Xinping, “Gerçekten karbon nötr bir oyun olacağımızdan çok eminiz” diyor. Liu, oyunların muhtemel ayak izinden daha büyük ofsetlerin de güvence altına alındığını ekliyor.
Çin’in başkenti Pekin’de 4 Şubat’ta başlayan ve 20 Şubat’a kadar devam edecek olan Paralimpik Kış Oyunları’nın sloganı “Daha Hızlı, Daha Yükseğe, Daha Güçlü- Birlikte” olarak belirlendi.
Çin’in hedefi dünyanın ilk karbon nötr olimpiyatlarını gerçekleştirmek. “Yeşil, kapsayıcı, açık ve temiz” bir olimpiyat hedefi doğrultusunda, Pekin, Yanqing ve Zhangjiakou’da konumlanan 12 oyun alanında güneş ya da rüzgâr enerjisi kullanılıyor. Olimpiyatlar, yüzde 100 yenilenebilir elektrik kullanılan, ilk “yeşil” Olimpiyat oyunları olarak tanımlanıyor.
Tabii ki, Çin’in karbon nötr oyunlar hedefine ulaşmasını kolaylaştıran gelişmelerin başında COVID-19 kısıtlamaları geliyor. Fakat bunun yanı sıra etkili olan bir diğer unsur da, Çin’in 2008 Yaz Olimpiyatları sırasında, binaların enerji tüketimini azaltan, yenilenebilir enerji kullanımı destekleyen ve hidrojen, doğalgaz ve elektrik kullanımını destekleyen ulaşım modellerini hayata geçirmiş olması.
Carbon Brief tarafından yayınlanan yeni bir analize göre, Çin için temiz enerji gelişimini ülkenin uluslararası imajının bir parçası yapma arzusu önemli ve bu arzu kelimelerde kalmıyor ve hızlı bir şekilde hayata geçiriliyor. Oyunların bir bölümüne ev sahipliği yapan dağ şehri Zhangjiakou, oldukça güçlü bir yenilenebilir enerji kapasitesine ve komşu ülkelere güç sağlamak için inşa edilen “Zhangjiakou Yeşil Elektrik Şebekesi”ne sahip.
Çin hükümeti 2030 yılına kadar karbon emisyonunda pik noktaya ulaşmayı, 2060’da ise sıfır karbon olmayı hedefliyor. Bu şebeke de, Çin’in ülke çapında uygulamaya koyacağı çok daha büyük bir planın küçük bir örneği.
Oyunlar için özel şebeke
Organizatörlere göre, olimpiyat hazırlıkların başladığı 2019 ortasından oyunların sonuna kadar ihtiyaç duyulacak olan enerji miktarı 400 gigawatt saat (GWh). Bu, yaklaşık 180 bin Çinli hanenin yıllık elektrik tüketimine eşit. 2021’in sonunda, Çin’deki rüzgar ve güneş enerjisi kurulu kapasitesi 600 gigawatt’ın üzerinde gerçekleşti. Hidroelektrik dahil, 2021’de Çin’de toplam 2.480 terawatt saat (TWh) yenilenebilir elektrik üretildi.
Bununla birlikte, hükümet, ticaret mekanizması aracılığıyla, kağıt üzerinde yenilenebilir elektrik satın almak yerine, oyunları özel bir yenilenebilir enerji şebekesine öncülük etmek için kullandı. Çin hükümeti açıklanan yüzde 100 yenilenebilir elektrik hedefini gerçekleştirmek için, büyük tüketicilerin ülkenin herhangi bir yerinde üretilen yenilenebilir elektriği satın almalarına olanak tanıyan bölgeler arası “yeşil enerji ticareti” mekanizmasını hayata geçirdi. Olimpiyat oyunları da yenilenebilir elektriği daha düşük bir fiyata satın alabilen bu bölgelerde düzenleniyor.
Olimpiyat Oyunları için yenilenebilir elektrik ticaretini State Grid Beijing Company (Pekin Devlet Şebekesi Şirketi) yönetiyor. Bu elektrik esas olarak Zhangjiakou’da bulunan 11 rüzgar ve güneş enerjisi üretim şirketinden geliyor. Organizatörler, Olimpiyatlar sırasında lektrik kullanımının 160 GWh civarında olacağını ifade ediyor.
Kış Olimpiyat Oyunları, Zhangbei’deki yenilenebilir enerji şebekesinin yapımını hızlandırdı. Pekin 2022 oyunları da enerjisini, rüzgar ve güneş enerjisi dağıtımı için Haziran 2020’de başlatılan 2 milyar dolarlık bir projeden alıyor.
Ülkeleri geride bırakan rüzgar ve güneş potansiyeli
Olimpiyat oyunları öncesinde Zhangjiakou’daki rüzgar ve güneş enerjisi kurulumları da hızlandırıldı, kapasite 23.4 GW’a ulaştı. Bunun 16.4 GW’ını rüzgar ve 7.0 GW’ını ise güneş enerjisi oluşturuyor. Bugün Zhangjiakou şehrindeki rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesi dünya genelinde bir çok ülkeyi geride bırakarak 12. sırada yer alıyor. Şehirdeki Ocak-Şubat ayı için ortalama işletim hızı dikkate alındığında, oyunların 17 günü boyunca rüzgar ve güneş enerjisi üretimi yaklaşık 2 bin 300 GWh olacak. Bu oran, Olimpiyat alanları için öngörülen elektrik tüketiminin yaklaşık 10 katı.