Emzirme ödeneğinde püf noktaları
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 16’ncı maddesinde, emzirme ödeneği hüküm altına alınmıştır.
Hüküm kapsamında, analık sigortasından sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkek sigortalıya ödenmektedir. Hayatta olmaları şartıyla her çocuk için doğum tarihinde geçerli olan tutarda ödenek verilmektedir.
Diğer bir anlatımla emzirme ödeneği, doğum yapması halinde sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması halinde sigortalı erkeğe verilir.
Ek olarak iş sözleşmesine tabi olan veya kendi adına ve hesabına yaptıkları çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadına, gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşine emzirme ödeneği ödenmektedir.
Emzirme ödeneğinden yararlanabilmek için şartlar şu şekildedir:
- İş sözleşmesine tabi (4/a’lı) çalışan sigortalılar için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması,
- Kendi adına ve hesabına (4/’li) çalışan sigortalılar için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi yatırılmış ve genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması,
- Doğumun canlı gerçekleşmiş olması gereklidir.
Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalılardan sigortalılığı sona erenlerin, bu tarihten başlamak üzere 300 gün içinde çocukları doğarsa, sigortalı kadın veya eşi, doğum tarihinden önceki 15 ay içinde en az 120 gün prim ödenmiş olması şartıyla emzirme ödeneğinden yararlandırılır.
Örneğin, işyerinden 01 /08 / 2023 tarihinde ayrılması nedeniyle 10 / 08 / 2023 tarihinde sigortalılık niteliğini yitiren sigortalı erkeğin eşinin sigortalılık niteliğinin yitirildiği tarihten itibaren 300 gün içinde, yani 10 / 08 / 2023-05 / 06 /2024 tarihleri arasında 09 /01 / 2024 tarihinde doğum yapması ve doğum tarihinden önceki 15 ay içinde yani 09 / 10 / 2022-08 / 01 / 2024 tarihleri arasında en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi ödendiğinin tespit edilmesi halinde emzirme ödeneğinin ödenmesi mümkün bulunmaktadır.
Sosyal Güvenli Kurumu yönetim kurulunun aldığı karar uyarınca emzirme ödeneği, her yıl bir önceki yıl için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) değişim oranında artırılmaktadır.
2024 yılı için geçerli olan emzirme ödeneği tutarı 857 TL’dir.
Emzirme ödeneğinin talep edilmesinde hak düşürücü süre, hakkın doğduğu tarihten itibaren beş yıldır.
Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalıların ödeneklerini almaları için Sosyal Güvenlik Kurumu’na talep dilekçesi verme şartı kaldırılmıştır.
Dolayısıyla emzirme ödeneği, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun sisteminde de görülen emzirme ödeneği raporuna istinaden otomatik olarak sigortalıya ödenmektedir.