Emek göçü yoksulluk getirir, beyin göçü kentleri yüceltir

MALATYA Valisi Hulusi Şahin, göreve başlamasının 6’ncı ayında Özak Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Akbalık’ın ev sahipliğinde Fişekhane’de (İstanbul) gerçekleşen buluşmada kentle ilgili izlenimlerini paylaşırken şu analizi yaptı:

- Allah Malatya’yı özene bezene yaratmış. Öyle bir toprak, mikro klima ve su vermiş ki, kurutmalık kayısının en iyisi Malatya’da yetişiyor. Kayısı, kentte yılda 400 milyon dolarlık gelir yaratıyor. Kayısı geliri, kentteki ailelerin bütçesinde dengeleyici rol oynuyor.

Analizini şöyle sürdürdü:

- Malatya’da toprak ağalığı pek söz konusu değil. Kayısı bahçelerinin büyüklüğü ortalama 15-30 dönüm dolayında. Evlerin çoğuna kayısı parası giriyor. Kayısı geliri, kentte tabana yayılmış gibi görünüyor.

Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, Ahmet Çalık, Vahap Küçük, Şahin Nalbant, Yunus Akdaş, Mustafa İlbak, Erdal Bahçıvan, Özen Kuzu, Arif Karaca, Haluk Özcan, Rıdvan Mertöz, Prof. İlhan Erdoğan, Bülent Tüfenkci, Hatice Özdemir, Hakan Odabaşı’nın katıldığı buluşmada kentin göç aldığına dikkati çekti:

- Malatya, nüfusunun nitelikli bölümünden büyük kentlere göç verdi. Doğum oranı yüzde 1’lerde seyrediyor. Daha doğudaki illerimizden göç alıyoruz. Göçle ilgili adaptasyon sıkıntısını çözmemiz gerekiyor. Gençlerimizin de büyük kentlere göç ettiğini görüyoruz.

Masadaki iş insanlarına döndü:

- Bizim sizin gölgenize, isminize, imajınıza ihtiyacımız var.

Vali Hulusi Şahin, araya girdi:

- Çalık Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Çalık, LC Waikiki Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük gibi Türkiye’nin önde gelen iş insanları, Malatya için büyük şans. Gelin, Malatya sokaklarında dolaşın, gençler sizi görsün, “Biz de başarabiliriz” diye örnek alsın.

Malatyalı İş İnsanları Derneği (MİAD) Yüksek İstişare Kurulu Başkanı, işletme profesörü İlhan Erdoğan, kentlerin göç almasıyla ilgili şu saptamayı paylaştı:

• Bir şehre emek göçü varsa fakirleştirir.

• Emek ve beyin göçü birlikte varsa zenginleştirir.

• Beyin göçü çekmesi ise bir şehri yüceltir.

Bu saptamanın ardından ekledi:

- Malatya’ya beyin göçü çekmenin yollarını arayalım. Beyin göçü çekmeye çalışalım.

Gümrük ve Ticaret eski Bakanı, AK Parti Malatya Milletvekili Bülent Tüfenkci de şu noktanın altını çizdi:

- Malatya’da altyapı büyük ölçüde tamamlandı. Başta İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi bünyesindeki Karaciğer Enstitüsü ve Onkoloji Merkezi olmak üzere sağlıkta önemli noktaya ulaştı. Malatya’nın cazibe merkezi haline gelmesini önemli görüyoruz.

Prof. İlhan Erdoğan, Malatya’ya beyin göçü çekmekten söz ederken aklıma Hakan Güldağ ve Şeref Oğuz ile birlikte yaptığımız Kütahya turunda bir fabrikanın sahibiyle sohbetimiz geldi.

Kütahya’daki iş insanı, insan kaynağı, eleman sıkıntısını anlatırken kentlerin cazibesi üzerinde durdu:

- Bizim fabrikamızdan Eskişehir’e servis gidiyor. Personelimizin bir bölümü Eskişehir’de ikamet ediyor. Sabahları servisle gelip, akşam da yine Eskişehir’e dönüyor.

İşi Kütahya’da olanlardan bazılarının Eskişehir’de ikamet etmeyi seçmesinin nedeni nedir?

Bu örnekten yola çıkarsak, Malatya hangi adımları atarsa beyin göçü çekebilecek hale gelir?

Karaca, Arslantepe Koleksiyonu hazırlıyor

MALATYA Valisi Hulusi Şahin, Karaca Züccaciye Yönetim Kurulu Başkanı Arif Karaca’ya sordu:

- Arslantepe Höyüğü’nden çıkan objelerdeki figürleri ürünlerinizde kullanmayı planlıyordunuz. Çalışmalar nasıl gidiyor?
Karaca’nın yanıtını beklemeden sürdürdü

- Biliyorsunuz Arslantepe Höyüğü, geçen yıl “UNESCO Dünya Mirası” listesine girdi. Bu gelişme, Malatya’nın turizm açısından tanıtımına büyük katkı yapacak. Karaca’nın ürünlerinde Arslantepe figürlerini kullanması tanıtım için iyi bir açılım olacak.

Arif Karaca, Vali’ye yanıt verdi:

- Ürünlerin hazırlığı tamamlanmak üzere. Yakında bir tanıtım yapılacak.

Süslenin, püslenin fabrikada çalışın

TAHA Grubu, Malatya’daki ilk hazır giyim fabrikasını kurduğu dönemde İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. İlhan Erdoğan’dan danışmanlık desteği aldı.

Grupta Vahap Küçük, Mustafa Küçük ve Şevki Dizdar’la ortaklığı bulunan, üretim tarafına bakan İsmail Kısacık, Prof. Erdoğan’ı o günlerde arayıp şu durumu aktardı:

- Hocam personel kayısı zamanı, cenaze, düğün gibi nedenlerle sık sık işi bırakıyor. Sanayi işçiliği kültürünü nasıl oturtacağız?

Prof. Erdoğan, şu formülü önerdi:

- Personelin evine çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, televizyon, buzdolabı alması konusunda yardım edin. O eşyaları peşin alıp personele verin. Personeli borçlandırırsanız kendini işyerine bağlı hisseder.

Prof. Erdoğan, aynı dönemde genç kızları fabrikada çalışmaya ikna etmek için şu tavsiyede bulundu:

- Evinizde oturup görücü usulüyle evlenmek yerine süslenip, püslenip fabrikada çalışmaya gelin. İş arkadaşlığı sırasında yuva kuracağınız adaylarla da buluşmuş olursunuz.

Benzeri bir konuşmayı Taha Grubu’nun erkek personeline de yaptı:

- Bakın, genç kızlarımız fabrikada çalışıyor. Siz de kendinize çeki düzen verin. İşe daha bakımlı gelin. Yuva kurabileceğiniz adayları çalışma arkadaşınız olan genç kızlar arasından bulma şansınız artar.

Prof. İlhan Erdoğan, 40 yıl öncesine uzanan bu anısını MİAD’ın organizasyonunda, Ahmet Akbalık’ın ev sahipliğindeki Malatya Valisi Hulusi Şahin, Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, Gümrük ve Ticaret eski Bakanı Bülent Tüfenkci’nin katıldığı buluşmada anlattı.

Prof. Erdoğan’a sordum:

- Hocam, ortaya koyduğunuz formüller beklentileri karşıladı mı?

Yanıtı LC Waikiki Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük şu saptamayla verdi:

- Malatya’da sanayi işçiliği kültürü oluştu.