Eleştiri kültürü
Turizm geliri, ziyaretçi sayısı, rezervasyonlar ile tatilcilerin tercihlerine ilişkin anket sonuçları arasındaki farklar tartışılıyor.
Ziyaretçi istatistiklerini Emniyet Genel Müdürlüğü Sınır İstatistikleri Müdürlüğü tutuyor. Turizm geliri verilerinin kaynağı da Merkez Bankası’nın Ödemeler Dengesi Raporu’dur.
Kaynak aynı, rakamlar farklı
Turizm ile ilgili veriler aynı kaynaktan alındığı halde rakamlar farklı sunuluyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı 2021 yılı ziyaretçi sayısını 24.4 milyonu yabancı 5.3 milyonu yurt dışında ikamet eden yurttaşlardan olmak üzere toplam 30 milyon 38 bin kişi olarak açıklarken, Merkez Bankası verilerinde bu rakam 30 milyonun altında 29.3 milyon.
Benzer durum turizm geliri verilerinde de var
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy 2021 yılında turizmden 24.5 milyar dolar gelir elde edildiğini söylerken, Merkez Bankası Ödemeler Dengesi Raporu’nda 2021 yılı turizm geliri 20.8 milyar dolar olarak belirtiliyor.
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy’un doğru olmayan rakamlarla Meclis'i yanılttığı için özür dilemesini istiyor.
Budak bunu bakanın ziyaretçi sayısında Türkiye’nin İspanya’nın önüne geçerek Akdeniz’de lider olduğu açıklaması üzerine söylüyorsa doğru değil. Zira bakanın o açıklamayı yaptığı tarihte ziyaretçi sayısı itibariyle Türkiye İspanya’nın önündeydi. Sonra İspanya toparlandı ve 2021 yılını ziyaretçi sayısında yine Türkiye’nin önüne geçerek lider olarak kapattı.
Kişi başı turizm geliri
Bu arada Sayın Bakan'ın toplam ve kişi başı turizm geliri ile ilgili açıkladığı veriler doğru değil.
Ersoy’un kendi döneminde kişi başına turizm gelirinde rekora ulaşıldığını söylüyor.
Ama Merkez Bankası Ödemeler Raporu’ndaki verilere göre 2021 yılı kişi başına ortalama turizm geliri 709 dolar. Aynı kaynakta bakanın göreve atandığı dönemin çok daha gerisinde, 18 yıl önce AKP’nin iktidara geldiği 2003 yılında kişi başı turizm gelir 816 dolardı.
Anketler ne diyor?
Öte yandan özellikle İngiltere’deki tur operatörleri yaptıkları açıklamalarda Türkiye’ye rezervasyonların katlandığını söylerken tatilciler ile yapılan anketlerde Türkiye destinasyon tercihinde 8 ya da 10. sırada görünüyor. Tatilcilerin dedikleri ile tur operatörlerinin açıklamaları bir birini tutmuyor.
Eleştiri yapıcı olmalı
Sayın Bakan, Türkiye 2021 yılını turizmde kötünün iyisi olarak başarılı geçirmiştir. Bunun için rakamlarla oynamaya gerek yok.
Bu gerçeği yapılan açıklamalardaki tutarsızlığı dile getiren Sayın Çetin Osman Budak’ın da görüp bilmesi gerekir.
Eleştiri yanlış yapılsın kullanalım diye değil, doğrunun yapılması için yapılmalı. Eleştiri bu anlamıyla gerekli ve yararlıdır.
Bunun son örneği, İlim Yayma Cemiyeti’nin Mimar Sinan’ın kemiklerini sızlatacak, Süleymaniye Camii ihtişamına gölge düşürecek bina inşaatına yapılan eleştirilerdir. İyi ki o eleştiriler yapıldı. Nitekim eleştiriler faciadan dönülmesini sağladı.
Demek ki yerinde yapıldığında eleştiri kötü bir şey değildir.