Eğitim, öğrenim şehirleri
"Dünya hızla değişiyor. Yerinden eden yenilikçilik hızla yayılıyor; kendini yenilemiyenler silinirken yeniler sivriliyor. Eğitimde, öğrenimde ilerlemiş şehirler bu gelişmenin kazananları olacak.”
Şehri bir büyük okul olarak düşünün; hem çocuk hem erişkin, yaşayanları ilgi alanlarına göre nasıl daha ileriye taşıyabilir? Eğitim ve öğrenim, şehir çapında gelişmenin nasıl anahtarı olabilir? ABD’li yazar ve futurist Alvin Toffler (1928 – 2016) insanlığı değiştiren üç dalgadan söz eder; Tarım, sanayi ve bilgi. Eğitim şehirleri savunucuları ise dördüncü dalganın “Öğrenme” olacağını öne sürüyor. Eğitim ile insanların öğrenme kabiliyetinin, böylece yeterliliğinin artacağı kabul ediliyor. Araştırmalara göre eğitimli insanlar daha uzun yaşıyor, daha katılımcı oluyor, daha az suça karışıyor ve daha az sosyal yardıma ihtiyaç duyuyor. Böyle insanların sayıca fazla olduğu bir şehri kim arzu etmez ki? Yale Üniversitesi tarafından 2020 yılında yürütülen bir araştırmaya göre, düşük eğitim seviyesi potansiyel yaşam yılı kaybının önemli bir nedeni. “Yaşam Boyu Öğrenim” bunun için önemli; öğrenmekten vazgeçme, uzun yaşa!
Ancak bildiğimiz eğitim sistemi ile bu hayal edilir sonuca ulaşmak biraz zor. Mevcut sistem hızla değişen, dönüşen dünya için yeterli değil. Yenidünya her birimizi yaşam boyu öğrenci ve/veya öğretmen olmaya zorluyor. Şehirlere fikir ve kabiliyet sahibi insanların yerleşmesini planlarken aynı zamanda şehirde yaşayanların eğitim ve öğrenimlerini bu öngörü içerisinde ele alıp yüceltmek gerekiyor. Bir şehrin insan kaynağı kalitesi o şehrin geleceğini belirleyecektir. Bu nedenle, şehirde mevcut tüm eğitim kurumları, sivil toplum örgütleri, meslek kuruluşları belediye başkanının önderliğinde bir araya gelebilmeli, yenilikçi eğitim – öğrenim sistemleri ile şehirlinin fikir ve kabiliyet çıtasına katkıda bulunmalıdır. Ağır işleyen, sonuç vermesi uzun zaman alan bir eğitim – öğrenim sistemi şehir ölçeğinde daha esnek, daha kolay hazmedilir hale getirilebilir. Bilgi aktarımı hızlandırılabilir, kolaylaştırılabilir. Kısa dönemde sonuç alınabilir. Bu süreç her düzeyde işe yarayabilir; ister kamu ister özel olsun okuldan okula, öğretmenden öğretmene, öğrenciden öğrenciye, ebeveynden ebeveyne. Böylece şehrin büyük bir okula dönüşmesi mümkün olabilir. Şehir eğitim – inovasyon laboratuvarları bu amaca hizmet etmektedir. En iyi örneklerinden biri Barselona’da yer almaktadır; “Barcelona Urban Lab”. 2008 yılında faaliyete başlayan laboratuvarda şehirlinin katkısı ile şehre yararlı yüzlerce proje geliştirilmektedir. Buraları “açık öğrenim” hizmeti vermekte, kısa dönemde etkin sonuçlar alınmaktadır.
Bir şehir şehirlinin bilgisi ve o bilgiyi etkin, yararlı şekilde kullanabilmesi sonucu gelişecek, ilerleyecektir. Kamu eliyle yürütülen geleneksel eğitim – öğrenim sistemine ilave, şehirlinin fikir ve kabiliyetlerini hem geliştirme hem de gelecek günler doğrultusunda yöneltme sonucu şehirlerin kaderi önemli ölçüde değişecektir; hatta değişmektedir. Bu vizyon doğrultusunda onlarca şehir kendini geleceğe hazırlamaktadır. Bilgi ve becerileri yaratıcı – yenilikçi sonuçlara dönüştürmektedir. Türk şehirlerinin bu gelişmenin dışında kalması düşünülemez. Şehrin refah ve itibarı için geleceğe hazırlanmak gerekir. Bunun için de şehirliye yaşam boyu öğrenme ve öğrendiklerini hayata geçirme imkanı sağlanmalıdır. Şehir yönetimlerinin bu vizyon ve cesarete sahip olması beklenmelidir.
Haftanın Şehri: OXFORD, İNGİLTERE
OXFORD; 151,500 nüfuslu dünyanın bir numaralı üniversite şehri. 1096 yılında kurulan ve 38 yüksekokulun yer aldığı bu şehri yılda yerli – yabancı 7 milyon kişi ziyaret ediyor ve şehir sadece turizmden yaklaşık 1 milyar dolar gelir elde ediyor. Eğitimden elde edilen kazancın 3 milyar dolara yaklaştığı söyleniyor. Burada eğitim, öğrenim görenlerden 28’i Nobel Ödülü kazanmış.
Bunca şöhretine rağmen OXFORD son yıllarda bir film serisi ile de anılmakta; HARRY POTTER. Harry Potter filmlerin en önemli mekanları bu şehirde yer alıyor; yemek salonu, kütüphane, merdivenler, vbg. Şehirde Harry Potter turları düzenlenmekte. OXFORD başka filmlere de mekan olmuş; X Men, James Bond (Tomorrow Never Dies) gibi.