Ege'nin büyüme trendi İSO 500 rakamlarına da yansıdı
İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) her yıl açıkladığı İSO 500 ve İSO İkinci 500 listeleri, firmaların büyüklüklerini göstermesinin çok ötesinde anlamlar taşıyor. Özelde sanayi, genelde ise ülke ekonomisi hakkında pek çok veri sunuyor. Firmaların karlılıklarından borçlanma risklerine, Ar-Ge harcamalarından finansal durumlarına kadar pek çok konuda gidişatlarını gözler önüne seriyor.
İSO listelerinin ışık tuttuğu bir diğer unsur da kentlerin ve bölgelerin ekonomik performansları. O yüzden listenin açıklanmasının hemen ardından, bu listeye ilk kez giren, listedeki yerini yükselten firmalar yanında listedeki firma sayısını artıran odalar, şehirler, ilçeler, bölgeler de bunu paylaşma yarışına giriyorlar. Listenin yarattığı heyecanı bizlere gönderilen basın bültenlerinden takip edebiliyoruz. Bu liste net bir ölçüt olmasa da kentlerin ekonomik performanslarının nasıl bir trend izlediğine dair ipuçları da sunuyor. Sürekli ekonominin içinde olan bir mesleği icra ettiğimizden, İzmir’in üzerindeki ölü toprağını attığını ve son 4-5 yıldır tekrar ciddi bir büyüme sürecine girdiğini gözlemleyebiliyoruz. Ege genelinde de benzer bir durum söz konusu. Son yıllarda İSO’nun açıkladığı listeler de bunu destekler nitelikte. Ege illerinden bu listeye giren firmaların sayısı her yıl dev adımlarla olmasa da küçük ama istikrarlı bir şekilde artıyor. İSO’nun geçen ay açıkladığı 2020’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu listesinde merkezi başka yerlerdekiler hariç Ege’deki odalara üye 83 firma yer aldı. 2019’da bu rakam 81’di. Şirket merkezleri Ankara, İstanbul, Kocaeli gibi illerde olup da Ege’de üretim tesisleri bulunan firmalarla birlikte sayı 120’yi geçiyor.
İSO listesindeki halini baz alırsak 2019’dan 2020’ye İzmir firma sayısını 41’den 44’e, Balıkesir 6’dan 9’a yükseltirken, Denizli’nin 10, Aydın’ın 3, Muğla ve Uşak’ın 2, Afyon ve Kütahya’nın 1 olan firma sayılarında değişiklik olmadı. Manisa’nın sayısı ise 12’den 11’e geriledi. Listeden çıkanlar ve listeye yeni girenler oldu.
İller ve kuruluşlar listeyi değerlendirirken daha çok üretimi kendi bünyelerinde olan firmaları kabul ediyorlar. Buna göre örneğin listede Ege Bölgesi Sanayi Odası’ndan (EBSO) 44 firma görünürken, İzmir’de üretim tesisi bulunduğu için EBSO’ya da üye olan firmalarla rakamı 75’e çıkıyor. Geçen yıl bu rakam 62’ydi. EBSO Başkanı Ender Yorgancılar’a göre pandemi dönemi Türkiye’nin üretmekten, ürettiğini ihraç etmekten, katma değerli üretim yapmaktan başka bir şansı olmadı ve artış da Ege’nin üretimdeki gücünü yansıtan bir unsur. Ege İhracatçı Birlikleri’nin derlediği rakamlara göre listedeki Egeli ihracatçı sayısı 121’e ulaşmış durumda. Manisa Ticaret ve Sanayi Odası ise kentte üretim yapan firmaların 21 tanesinin listede yer aldığını açıkladı. Listeye ilk kez ya da uzun süre sonra girmeyi başaran firmalar ayrı bir gurur yaşadılar. 2019’daki üretimden satış rakamlarına göre listeye giremeyenlerden İzmir’den Verde, Roteks, Işık Tarım ve Ege Seramik; Manisa’dan Yorglass Cam; Balıkesir’den Kula Yağ, İşbir Sentetik Dokuma, Assan Gıda ve Gesbey Enerji firmaları 2020 yılı performanslarıyla listede kendilerine yer bulmayı başardılar. Büyüme trendini sürdüren İzmir ve Ege’nin önümüzdeki yıllarda İSO 500’deki temsilcilerinin sayısının artacağını tahmin ediyoruz.