E-fatura uygulamasının kapsamı genişliyor
Emre KARTALOĞLU
TÜRMOB Genel Başkanı
2022 yılında 3 milyon TL ve üzeri brüt satış hasılatı/cirosu olan tüm mükelleflerin sektör ayrımı olmaksızın 1 Temmuz 2023 tarihine kadar e-faturaya veya e-arşiv faturaya, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren e-defter uygulamasına geçmeleri gerekiyor.
E-fatura, belirlenen standartlara uygun olarak mesajların, taraflar arasında güvenli bir şekilde aktarılmasına olanak sunan, faturanın elektronik ortamda oluşturulması, iletilmesi, elektronik ortamda muhafazası, ibrazı ve raporlamasını kapsayan uygulama olarak kullanılmakta. E-arşiv fatura uygulaması ise faturanın elektronik ortamda oluşturulması, muhafazası, ibrazı ve raporlamasını kapsayan uygulamayı oluşturuyor. E-arşiv fatura, e-fatura sistemine kayıtlı olmayan kişi ve kuruluşlarca düzenleniyor.
E-fatura uygulaması ilk olarak 2012 yılındaki yapılan düzenleme ile 2014 yılında 25 milyon TL ve üzeri yıllık cirosu olan mükellefler için başlamış daha sonra bu tutar kademeli olarak azaltılarak 535 sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğiyle 2021 yılında 4 milyon TL’ye, 2022 yılı sonu itibariyle de 3 milyon TL’ye indirilmişti. Bazı mükellef grupları için bu tutar daha düşük olarak belirlenmişti.
Buna göre 1 Temmuz 2023 tarihi itibariyle;
Brüt satış hasılatı 2022 hesap dönemleri için 3 milyon TL ve üzeri olan mükellefler.
Gerek kendi siteleri gerekse de internet satış platformları üzerinden veya her türlü elektronik ortamda mal veya hizmet satışı gerçekleştiren mükelleflerden 2022 hesap dönemi için 500 bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) olanlar.
Gayrimenkul ve/veya motorlu taşıt, inşa, imal, alım, satım veya kiralama işlemlerini yapanlar ile bu işlemlere aracılık faaliyetinde bulunan mükelleflerden 2022 hesap dönem için 500 bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) olanların, e-fatura ve e-arşiv fatura uygulamasına geçmeleri gerekiyor.
535 sıra No’lu VUK Genel Tebliği ile ayrıca Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Belediyelerden yatırım ve/veya işletme belgesi almak suretiyle konaklama hizmeti veren otel işletmelerinden 25/01/2022 tarihi itibarıyla faaliyette bulunanlar 1 Temmuz 2022 tarihine, daha sonra faaliyete başlayanların ise faaliyete başladıkları ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak geçmeleri gerekiyor.
Diğer taraftan 1 Mart 2022 tarihinden itibaren vergi mükellefi olmayan nihai tüketicilere yapılan satışlarda vergiler dahil toplam tutarının 5 bin TL’yi, vergi mükelleflerine düzenlenenler açısından ise VUK’ya göre fatura düzenleme zorunluluğuna ilişkin tutar olan KDV hariç 2023 yılı için 4.400 TL’yi aşması halinde, faturaların kağıt fatura yerine, Gelir İdaresi Başkanlığının e-Belge Portalı üzerinden veya Gelir İdaresi Başkanlığı bilgi sistemleri ile entegrasyonu sağlayabilmiş olan özel entegratör kuruluşların bilgi sistemleri aracılığıyla elektronik ortamda e-arşiv fatura olarak düzenleme zorunluluğu bulunmakta.
Vergi mükellefi olmayan nihai tüketici mahiyetindeki müşteriler tarafından T.C. Kimlik Numarası bilgilerinin paylaşılmak istenmediği hallerde, e-arşiv faturalarında alıcı hesap numarası alanına “11111111111” girilmekte.
Vergi Usul Kanunu'na göre faturanın mal tesliminin ya da hizmetin yapıldığı tarihten itibaren en fazla yedi gün içinde düzenlenmesi gerekmekte. Bu 7 günlük süreden sonra düzenlenen faturalar, hiç düzenlenmemiş sayılıyor.
E-arşiv faturanın düzenlenmemesi, gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi, elektronik belge olarak düzenlenmesi gereken e-arşiv faturanın (zorunlu haller hariç) kağıt olarak düzenlenmesi ve hiç düzenlenmemiş sayılması halinde her bir belge için 2.200 TL’den az olmamak üzere bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının yüzde 10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilmekte. Bir takvim yılı içinde her bir belge türüne ilişkin olarak kesilecek toplam ceza 1.100.000 TL olarak belirlendi.