Dünyanın geleceği hiç de parlak değil!
World Economic Forum (WEF) tarafından her yıl hazırlanan Küresel Riskler Raporu var. 2024 yılı ile ilgili rapor Eylül-Ekim 2023 döneminde hazırlanmış ve 10 Ocak 2024 tarihinde yayımlanmış. Rapor; akademi, iş dünyası, hükümet, uluslararası kuruluşlar ve sivil toplumdan yaklaşık 1.500 küresel liderin kolektif zekâsını bir araya getiren yıllık Küresel Risk Algı Anketi'nden elde edilen bulguları sergiliyor. Ayrıca, Küresel Riskler Raporu Danışma Kurulu, Küresel Gelecek Karmaşık Riskler Konseyi ve Baş Risk Görevlileri Topluluğu'nu oluşturan risk uzmanları da dahil olmak üzere 200'den fazla tematik uzmanın öngörülerinden yararlanılmış.
Kısa dönem önümüzdeki iki yılda ve uzun dönem on yılda dünyanın geleceğine ilişkin riskler 5 grupta araştırılmış. Bu araştırma hem küresel ölçekte ve hem de ülke bazında yapılmış.
Her şeyden önce 2023-2024 Küresel Riskler Algı Anketinde, önümüzdeki iki yıl içinde dünyanın gidişatının olumsuz olduğu ve bu gidişatın gelecek on yılda daha da kötüye gideceği öngörülmüş.
Şöyle ki; ankete katılanların yüzde 54’ü yani çoğunluğu önümüzdeki iki yıl içerisinde istikrarsızlık beklerken yüzde 30 yani yaklaşık üçte biri de türbülanslı koşullar bekliyor. Sadece yüzde 16’lık yani altıda birlik kısım daha istikrarlı beklenti içerisinde olduğunu söylüyor. Daha da önemli yanı, gelecek on yılda türbülanslı koşulları bekleyenlerin oranının yüzde 46’ya yani neredeyse yarısına yaklaşmış olması. İstikrarsız görenlerin de yüzde 29 bandına gelmesi. Demek ki ankete katılanların dörtte üçü gelecek on yıldan umutlu değil.
Rapor hem iki yıllık kısa dönem ve hem de on yıllık uzun dönem için toplam 34 risk içerisinde 10 küresel riskleri önem sırasına göre sıralamış. Dilerseniz bu risklere de bakalım.
Kısa dönem riskleri:
1- Yanlış bilgilendirme ve dezenformasyon
2- Aşırı hava olayları yani küresel ısınma
3- Toplumsal kutuplaşma
4- Siber güvenlik sorunları yani güvensizlik
5- Devletlerarasında silahlı çatışma
6- Ekonomik fırsatların yetersizliği
7- Enflasyon
8- Zorunlu göçler
9- Ekonomik geriye gidiş
10- Çevre kirliliği
Uzun dönem riskler:
1- Aşırı hava olayları yani küresel ısınma
2- Dünya sistemlerindeki kritik değişik
3- Biyoçeşitlilik kaybı ve ekosistemlerin çöküşü
4- Doğal kaynak kıtlığı
5- Yanlış bilgilendirme ve dezenformasyon
6- Yapay zekâ teknolojilerinin olumsuz sonuçları
7- Zorunlu göç
8- Siber güvenlik sorunları yani güvensizlik
9- Toplumsal kutuplaşma
10- Çevre kirliliği
Rapora göre; COVID-19 salgını ve devam eden Rusya-Ukrayna savaşının ardından, dönemsel çalkantılarla daha da gerilen toplumlardaki çatlaklar, yine de küresel sistemin şimdiye kadar şaşırtıcı derecede dirençli olduğunu kanıtladı. Yaygın olarak beklenen bir durgunluk geçen yıl gerçekleşmedi ve finansal türbülans hızla bastırıldı, ancak görünüm belirsizliğini koruyor.
Başlıklar itibariye anket sonuçlarına bakacak olursak:
- Aşırı hava koşulları yüzde 66 ile önemini koruyor.
- Yapay zeka kaynaklı yanlış bilgi ve dezenformasyon (yüzde 53) ve toplumsal ve/veya siyasi kutuplaşma (yüzde 46) ikinci ve üçüncü sırada yer alıyor.
- Yaşam maliyeti krizi (yüzde 42) ve Siber Saldırılar (yüzde 39) genel görünümde önemli endişeler olmaya devam ediyor. Özellikle yaşam maliyeti krizi, genç yaş gruplarına göre daha üst sıralarda yer alıyor: 55 yaş ve altındakilerin yüzde 39'u tarafından seçilirken, bu oran 60 yaş ve üzerindekilerin sadece yüzde 28'i.
- Enerji ve gıda krizleri 2023'ün en önemli riskleri arasında yer alsa da, bu yıl ankete katılanların beşte birinden azı 2024 için temel endişeler olarak gıda için kesintiye uğramış tedarik zincirlerini (yüzde 18) veya enerji için kesintiye uğramış tedarik zincirlerini (yüzde 14) seçti.
- Özellikle, anket çatışmanın patlak vermesinden önce yapılmış olsa da, ankete katılanların dörtte biri devletlerarası silahlı çatışma(lar)ın da tırmanmasını veya patlak vermesini (yüzde 25) 2024 için ilk beş risk arasında sıralıyor ve bu daha geniş bir endişe kümesine işaret ediyor.
- Finans, teknoloji ve gayrimenkul sektörleriyle ilgili riskler, katılımcıların 2024 için endişelerinin alt sıralarında yer alıyor.
Ulusal risk algı anketine göre Türkiye ile ilgili gelecek 2 yıldaki ilk 5 risk konusu şöyle sıralanmış: 1. Ekonomik geriye gidiş,
-
İstenmeyen göc,
-
Servet, gelir eşitsizliği
-
Sosyal kaynaşma
-
Sansürcülük (ve sivil özgürlüklerin kısıtlanması).
Şimdi buyurun Türkiye’de toz pembe senaryolar yazın!...