Doğaltaşta fırsatları iyi değerlendirmeliyiz
Mustafa Keleş
Kuvars Mermer
Ülkemizde petrol zengini değil ama dünya doğaltaş rezervinin yüzde 40’ı Türkiye’de. Dünyaya kendini sevdirmiş beğendirmiş, uluslararası çeşitlilik sıralamasında onuncu sırada yer alan Türkiye’nin 80 türde madeni, 650’ye varan renk ve desende doğaltaş çeşitlerimiz var. Ülke olarak dünya doğal taş sektörünün, en büyük dört ihracatçısından biriyiz.
Dünyadaki 90 çeşit madenden 77 tanesi ülkemizde bulunuyor. Bu büyük bir fırsat, her verilen imkanda olduğu gibi ülkemizdeki madenin değerini bilmiyoruz. Elimizdeki madeni dünya ya iyi pazarlayamıyorsak, katma değeri yüksek ürünler satamıyorsak bulunduğumuz toprakların önemi bilmiyoruz fırsatını değerlendiremiyoruz demektir. Biz bu fırsatları tam anlamıyla değerlendirirsek cari açığımız için büyük fayda olacaktır.
Türkiye ihracat anlamında 90’lardan itibaren çok ciddi bir ivme kazandı. Son dönemde ihracatımız arttı fakat rezervimize göre daha fazla sıçrama yapmamız lazım. Bu sıçramayı miktarlarla değil birim değeri artırarak katma değer vererek yapmamız lazım.
ABD Kongresi, Vatikan vb. yerlerde Türk taşlarının olduğundan hareketle "Türk doğaltaşları dünyayı süslüyor” diyebiliriz.
Türk doğaltaşları; Beyaz Saray, Disneyland, Amerika Birleşik Devletler Senatosu Binası, Fransa Parlementosu, Hindistan Parlementosu, Çin de büyük saray, Harem-i şerif gibi ülkelerin önemli yerinde başköşede söz sahibi konumunda.
Devletimiz madene karşı gerekli ilgi alakasını ve desteğini göstermek için gerekli adımları atıyor. En son yapılan en güzel adımlardan birisi Balıkesir de Türkiye’nin ilk Maden Lisesi’nin açılışı yapıldı.
Yeni nesil gençler için büyük bir hizmet. Bizlerinde devletin önümüzü açtığı yerlere sahip çıkıp korumak için elimizden gelenin fazlasını yapmak zorundayız. Her şeyi karşı taraftan beklemek yerine çuvaldızı az da olsa kendimize batırmamız lazım
2022 yılının ilk 3 ayında metalik cevherler, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 37,34’lük bir artış gösterdi ve 570,53 milyon dolarlık ihracat ile ilk sırada yer aldı. İkinci sırada yüzde 7,68’lik artış ve 480,2 milyon dolar ile doğal taşlar, üçüncü sırada yüzde 19,2’lik artış ve 291,3 milyon dolar ile endüstriyel mineraller yer aldı.
İlk üç aylık doğal taş ihracatında 112,9 milyon dolarla ABD yer alıyor.
Doğal taş ihracatımızda işlenmiş ürünlerin payının her geçen gün artıyor olması da ayrı bir mutluluk kaynağı.
Ocak-Şubat 2021- Ocak-Şubat 2022 dönemi işlenmiş mermer ihracatı raporlarına göz attığımızda miktarda %21,29, değerde ise %30,27 artış yaşandığını görüyoruz. Sektör, 2022 yılının Ocak-Şubat ayında işlenmiş mermer ihracatından 132 milyon 430 bin 574 dolar kazanç elde etti. En fazla ihracat gerçekleştirilen ilk 10 ülke ise başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere, Irak, İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri, Avustralya, Libya, Katar, Fas, Umman ve Fransa.
Uzun bir süre ihracatın %60’ı blok 40’ı işlenmiş olarak yapılıyordu. Sonradan yarı yarıya idi bugün ise %30’u blok %60’ı işlenmiş olarak ihracat gerçekleştiriyor diyebiliriz. En çok blok satışı yaptığımız ülke olan Çin’de yaşanan krizi fırsata çevirmemiz lazım. Çin’in kesip işleyip sattığı yerlerle ticaret yapmak bizim elimizde. Şu an dünyanın gözü Çin ve Türkiye’de. Dünyanın gündeminde olan ‘Yeşil mutabakat’ ta yer alan kriterlere göre üretim yapmamız lazım ki Avrupa Birliği ülkelerinin ilk tercih sebebi biz olalım. Bizim büyük keşifler yapmamıza gerek yok, fırsatları iyi değerlendirir isek dünyanın gözde ülkesi olabiliriz.