Depremzede işverenler zayi belgesine dikkat!
Tüm ülkemiz, başta Elazığ ve Malatya olmak üzere civar illerde de etkili olan depremin yaralarını sarmaya çalışıyor. Bir yandan hayata tutunmaya çalışırken diğer yandan da yavaş yavaş işletmeler ve çalışanlar ayakları üzerinde durmaya çalışıyor.
AÇSHB tarafından 24 Ocak 2020 tarihinde meydana gelen deprem nedeniyle Elazığ ve Malatya’da işyeri ve işverenlerin SGK prim ödeme süresi 30 Nisan 2020 tarihine kadar uzatıldı. Ayrıca yazılı başvuru yapan işverenlerin borçları 12 aya kadar tecil faizi alınmaksızın taksitlendirilecek.
***
Zayi belgesine dikkat
Elazığ ve Malatya’daki işverenlerden depremde iş yeri hasar gören ve resmi kayıt ve belgeleri zayi olan işverenlerin de yapması gereken bazı işlemler var.
Yangın, deprem, sel, su baskını gibi çeşitli nedenlerle yasal defter ve belgelerin zayi olması durumunda buna ilişkin bazı yasal prosedürlerin işletilmesi gerekmektedir. 5510 Sayılı Kanun’da defter ve belgelerin zayi edilmesi ile ilgili olarak herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 15. maddesinde, mücbir sebeplerden herhangi birinin vuku bulması durumunda mücbir sebebin malum olması veya ilgililer tarafından ispat ve tevsik edilmesi şartıyla vergi sürelerinin işlemeyeceği belirtilmiştir.
Vergi Usul Kanunu’nun 13. Maddesi’nde;
- Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel yangın,
- Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması halleri mücbir sebep hali olarak kabul edilmiştir.
***
15 günlük süreyi kaçırmayın
İşverenlerce saklamakla yükümlü olunan defter ve belgelerin; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğraması halinde, öğrenildiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmenin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden bir belge istenebileceği, bu davanın hasımsız açılacağı, mahkemenin gerekli gördüğü delillerin toplanmasını emredebileceği hükmü yer almaktadır.
Bu düzenleme çerçevesinde, depremde defter ve belgeleri zayi olan işverenlerin Türk Ticaret Kanunu’nun 68’nci maddesinin son fıkrası hükmü gereğince 15 gün içerisinde ticari işletmesinin bulunduğu yerin salahiyetli mahkemesine başvurarak işverene Zayi Belgesi verilmesini talep etmelidir.
Zayi belgesi talebi, ticari işletmenin bulunduğu yer Asliye Ticaret Mahkemesi’nden istenmektedir.
Mahkemeye müracaat ederken hangi defter ve belgeler için zayi belgesi istenildiği belirtilmelidir.
Mahkeme tarafından vuku bulan olayın mahiyetine göre gerekli belgeler (örneğin itfaiye raporu) talep edilmekte olduğu için söz konusu belgeleri müracaat esnasında mahkemeye sunmak gerekli olmaktadır.
Mali müşavir bürolarında bulunan defterlerin ve kayıt-belgelerin zayi olması durumunda hizmet ilişkisi sebebi ile bu afet esnasında zayi olan belgelerin bulunduğunu ispat etmek için hizmet sözleşmesi vb. belgelerin de mahkemeye başvuru evraklarına eklenmesinde yarar olacaktır.
Başvuru süresi olan 15 günlük süre hak düşürücü süre olduğundan 15 gün içinde Asliye Ticaret Mahkemesi’ne başvuruda bulunulmalıdır.