Deneyim ve liyakati sorgulanmayacak ekonomi yönetimi
“Cumhurbaşkanı yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın ekonomiden gelmesi, zorlu ekonomik koşullara şimdiden hazırlık olarak değerlendiriliyor.”
“Erdoğan’ın seçim vaatlerinin hepsinin arkasında durma sözü vermesi, devasa bütçe açığını kapamaya çalışacak Mehmet Şimşek’in işinin kolay olmayacağını gösteriyor.”
Türkiye’nin 12.Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan doğrudan seçmen oylarıyla üçüncü kez seçildiği görev dönemine hafta sonunda görkemli bir törenle başladı ve kabinesini açıkladı. Erdoğan’ın “Türkiye Yüzyılı’na başlangıç” kabinesi olarak takdim ettiği bakanların seçiminde deneyim ve liyakate önem verdiğini, özellikle ekonomide bu özenin daha da belirgin hale geldiğini gözlemledik.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ikinci önemli koltuğuna DPT kökenli, Kalkınma Bakanlığı yapmış, son görevi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanlığı olan Cevdet Yılmaz’ın getirilmiş olması ekonominin koordinasyonu açısından da çok önemli. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz’ın AK Parti seçim bildirgesinde duyurulan Ekonomi Eylem Planı hazırlıklarına etkin katıldığı biliniyor. Temsil ve icra gücü cumhurbaşkanından sonra gelecek ve ona vekalet edecek Cevdet Yılmaz’ın bu makama gelişi “önümüzdeki dönemde çıkabilecek zorlu ekonomik koşullara şimdiden hazırlık” olarak değerlendiriliyor. Ekonomi çevrelerinin ağırlıklı olarak kabinede görmek istediği Mehmet Şimşek’in Hazine Ve Maliye Bakanı olması, enerji, ticaret, sanayi, çalışma ve sosyal güvenlikle ilgili bakanlıklara alanlarına hakim kişilerin getirilmesi dikkati çekti.
Erdoğan: Seçim vaatlerinin arkasındayız
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın üçüncü görev dönemine başlaması töreninde hem dünya hem de Türk kamuoyuna önemli mesajlar verdi. Törene aralarında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Bulgaristan Cumhurbaşkanı Rumen Radev’in de bulunduğu çok sayıda devlet ve hükümet başkanı katıldı. Almanya’yı eski Cumhurbaşkanı Christian Wulff ve eski Şansölye Gerhard Schröder’in temsil etmesi dikkat çekiciydi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri Hüseyin İbrahim Taha da törende yer aldı. Erdoğan tören konuşmasına, “Bir asır önce, millî mücadelesini Cumhuriyet’in kuruluşuyla tamamlayan milletimiz, Cumhuriyet’in ikinci asrını da Türkiye Yüzyılı ile taçlandıracaktır” sözleriyle başladı. Erdoğan’ın “Nefreti, öfk eyi, husumeti öne çıkaran değil, muhabbeti, hoşgörüyü, kardeşliği, kucaklaşmayı yücelten bir anlayışla hareket ediyoruz.” sözleri umutla karşılandı. Erdoğan, tören konuşmasında yeni dönemde ekonomiye yaklaşımını “Yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazla yoluyla ülkemizi büyütmeye devam edeceğiz.” cümlesiyle ortaya koydu. Erdoğan’ın ekonomiye ek yükler getirmesi beklenen seçim vaatlerinin tek tek arkasında duracakları sözünü vermesini de dikkatle not ettik.
Şimşek, ikiz açık ve KKM ile uğraşacak
AK Parti hükümetlerinde 2007-2016 yılları arasında Maliye Bakanlığı, Devlet Bakanlığı, Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcılığı gibi çok önemli görevlerde bulunmuş uluslararası fi nans çevrelerinin yakından tanıdığı Mehmet Şimşek beklendiği gibi Hazine ve Maliye bakanı oldu. Yarın yeni görevinde ilk kabine toplantısına katılacak Şimşek’i daha önceki bakanlık dönemlerinden çok daha zorlu sorunlar bekliyor. Günümüz Türkiye’si Mehmet Şimşek’in Maliye Bakanlığı döneminde örnek gösterilen mali disiplinden çok uzaklaştı. Rekor düzeylere ulaşan bütçe açığı ve cari açık, uzunca süredir kapsamlı olarak birlikte ele alınması beklenen “ikiz açık” olarak anılıyor.
Şimşek’in açıklayacağı Ekonomi Eylem Planı bekleniyor
Yapılan akademik çalışmalara göre yaşadığımız çok acı deprem felaketi ile seçim ekonomisi ve EYT gibi öngörülmemiş yüklerin 2023’te mali sisteme etkisi GSYH’nın yüzde 4,2’sine ulaşmış durumda. Sadece seçim ekonomisinin GSYH’ya oranı (yeni seçim vaatleri hariç) yüzde 1,8 olarak hesaplanıyor. Yılın ilk çeyreğindeki cari açık 23,5 milyar dolar, Mart ayı itibarıyla son 12 aylık birikimli cari açık 54,2 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Merkez Bankası rezervlerinin de negatife döndüğü KKM’nin 120 Milyar doları aştığı, enfl asyonun yüksek seyrettiği ortamda tüm bu sorunların ancak bütüncül bir ekonomi politikasıyla çözülmeye çalışılması bekleniyor. Ak parti seçim bidirgesinde duyurulan ve çalışmaları tamamlanan Ekonomi Eylem Planı’nın Mehmet şimşek tarafından kısa sürede açıklanması bekleniyor.
EKONOMİYLE İLGİLİ BAKANLAR KONULARINA HAKİM
Ekonomiyle ilgili bakanlıklara getirilen kabine üyeleri de önemli ölçüde alanlarına hakim kişilerden oluştu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, kariyerinin önemli bölümünü bakanlığın üst düzey bürokratı olarak geçirdi ve son olarak bakan yardımcılığı görevinde bulundu. Sanayii ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, TÜBİTAK Bilim Kurulu Üyesi ve TEKNOFEST’in kurucuları arasında yer alıyor. Bakan yardımcılığından geliyor. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, MÜSİAD’ın eski başkanlarından, iş dünyasının aktif temsilcisi olarak kabinede yer alıyor. Albayrak grubu CEO’luğundan geliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, akademisyen olarak sosyal yardımlar ve aile yardımları konusunda yıllardır Hacettepe Üniversitesi’nde önemli çalışmalar yürütüyor. Önceki yıllarda AK Parti’ye aile yardımları konusunda danışmanlık yapan Işıkhan, son olarak Cumhurbaşkanlığı Sosyal Politikalar Başkanvekili olarak görev yapıyordu. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, 2016’dan itibaren GÜBRETAŞ’ta görev yaptı. Yumaklı, 2022 Nisan ayından bu yana bakan yardımcılığı görevini yürütüyordu.