Deneme yanılma maliyeti
İşletmeler, ortalama kârlıklarını artırmak, rekabet avantajlarını sürdürmek ve gelecekte var olabilmek için, pazarlara sunmuş oldukları ürünlere ek olarak yeni ürünler tasarlayarak pazara sürmeye çalışmaktadırlar.
Ancak yeni bir ürünü (Mal, hizmet veya bir fikri) pazara sürerken kaçınılmaz olarak üstlenilecek bazı maliyetler vardır. Bazı girişimciler veya işletmelerin üst düzey yöneticileri, zamandan kazanmak, ek bir maliyet yüklenmemek, rekabette bir an önce öne çıkmak veya halihazırda pazara verilen ürünlere çok benzediği veya ek bir ürün olduğu için, yapılması gereken bazı faaliyetlerden kaçınmakta veya göz ardı etmektedirler. Bazen de deneyimlerine veya öngörülerine güvenip, ürünlerinin bulundukları pazara veya daha önce hiç bulunmadıkları pazarlara (Değişik sektörlere veya yabancı ülkelere) ürünler geliştirmektedirler.
Oysa, yeni ürünler pazara verildikten bir süre sonra, son kullanıcılardan veya aracılardan, ürünlerin fiyatından tutun, teknik özelliklerine, ambalajına, içeriğine veya kullanım şeklinin zorluğuna kadar bir takım olumsuz geri bildirimler gelmektedir. Bu kez yeniden birtakım çalışmalar yapmak, ürünleri revize etmek, değiştirmek, hatta gerekirse üretime son vermek kaçınılmaz olmaktadır.
“Deneme Yanılma Maliyeti” olarak tanımladığım bu süreçte, eğer aşağıda belirtmiş olduğum çalışmalar yeteri kadar veya hiç yapılmazsa, işletmeler para, zaman, imaj, müşteri güveni ve işletme içinde morale kadar birçok konuda kayıplar yaşayabilirler.
Özetle, işletmelerin günümüz iş dünyasında, üstelik gelişen teknolojik olanaklar ve bilgiye hızlı erişim sayesinde “Deneyelim, bir görelim…” yaklaşımı sergilemeleri, ciddi olumsuzluklar yaşamalarına neden olabilir.
Bu nedenle, yeni bir ürünü pazara vermeden önce şu çalışmaları planlamak, uygulamak ve sonuçları gerçekçi olarak değerlendirmek kaçınılmazdır:
- Pazar Araştırması
Pazar ihtiyaçlarını ve tüketici davranışlarını anlamak için yapılması gereken araştırmalar.
- Ürün Geliştirme veya Ar-Ge
Yeni bir ürün geliştirmek ve tasarlamak için yapılması gereken yatırımlar, prototip üretimi ve mühendislik faaliyetleri.
- Üretim Hattında Yapılacak Değişiklikler, Eklemeler, Kalıplar ve İş Gücü
Ürünü üretmek için gerekli olan makine, malzemelerin ve işgücünün maliyetinin hesaplanması.
- Pazarlama ve Tutundurma
Yeni ürünü hedef kitleye tanıtmak ve pazarlamak için yapılan faaliyetlerin planlanması, bütçelenmesi ve uygulanması.
- Dağıtım ve Lojistik
Ürünün pazara ulaştırılması için yapılan lojistik ve dağıtım faaliyetlerinin organize edilmesi.
- Geribildirim ve İyileştirme
Ürünün pazarda deneme aşamasında alınan geribildirimlere göre yapılacak geliştirme çalışmaları.
Deneme-yanılma maliyeti genellikle işletmelerin stratejileri, pazar koşulları ve ürünün karmaşıklığı gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Yeni bir ürün pazara sürülmeden önce yapılan doğru planlama ve araştırmalar, deneme-yanılma maliyetini azaltabilir ve başarı şansını artırabilir. Ancak, her ne kadar maliyetleri en aza indirmeye çalışılsa da bu süreçte belirli bir risk faktörü her zaman bulunmaktadır. Bilindiği gibi, her işte bir risk olması kaçınılmazdır. Ancak işletmeler zor durumda kalmamak için, bu riski minimize etmeye çalışmalı veya ölçülebilir risk almalıdırlar.